50 năm thống nhất đất nước: Ngày 6/4/1975 - Thần tốc tiến về phía Nam

Trong cuốn "Tổng hành dinh trong mùa xuân chiến thắng", Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết: "Ngày 6/4/1975, điện của Quân ủy Trung ương gửi Bộ Tư lệnh Đoàn 559 nêu rõ: ... Cần chú trọng coi công tác bảo đảm chi viện và bảo đảm cơ động lực lượng ta vào B2 là công tác trung tâm số 1. 

Vì vậy, cần có kế hoạch tổ chức thật tốt công tác này, nhất là bảo đảm việc hành quân của các đơn vị, binh khí kỹ thuật và các nhu cầu đạn dược theo đúng thời gian đã định. 

Tôi chỉ thị cho anh Đồng Sĩ Nguyên bố trí sở chỉ huy ở Quy Nhơn và anh Hoàng Minh Thảo ở Nha Trang, tổ chức bảo đảm, đôn đốc các đơn vị hành quân theo đường số 1, tuyệt đối không để ảnh hưởng đến việc bảo đảm hậu cần cho các đơn vị đang tiến quân… Yêu cầu của mặt trận hết sức gấp, từng ngày, từng giờ. Thời gian lúc này là lực lượng, là sức mạnh. Các đồng chí dùng mọi biện pháp tổ chức và đôn đốc các đơn vị hành quân hết sức nhanh, chi viện hết sức gấp, hoàn thành xuất sắc chiến dịch chi viện thần tốc này.

Trên hai trục chính là đường số 1 và đường Trường Sơn, với sự tổ chức khẩn trương của Đoàn 559, sự hỗ trợ tích cực của Quân khu V, bằng đôi chân vạn dặm và mọi phương tiện có thể có được, các đơn vị khác phục khó khăn đánh địch mà đi, mở đường mà tiến. Đường sụt lở thì nhân dân quanh vùng ra góp công sửa chữa. Cầu bị địch phá thì ngoài cầu, phà tự hành của công binh, còn có thuyền bè lớn nhỏ của dân. Xe hỏng thì tìm mọi cách sửa chữa, cứu kéo..."

Ở hướng Đông, cánh quân Duyên Hải gồm đại bộ phận binh đoàn Hương Giang, được tăng cường Sư đoàn 3 bộ binh, tiểu đoàn 3 thiết giáp Quân khu 5 theo đường 1 tiến vào Nam. Được đảng bộ và nhân dân các địa phương giúp đỡ, bộ đội ta đã sửa chữa 8 cầu bị địch đánh hỏng, mở hàng chục km đường quân sự, đưa tốc độ hành quân ngày cao nhất lên tới 185 km. Vừa hành quân, các đơn vị vừa rút kinh nghiệm chiến đấu và học tập cách sử dụng vũ khí, phương tiện thu được của địch.

Binh đoàn Tây Nguyên được lệnh hành quân vào miền Đông Nam Bộ. Sư đoàn 316 bộ binh và Sở chỉ huy nhẹ của binh đoàn từ Buôn Ma Thuột theo đường 14 tiến về phía Nam. Sư đoàn 10 đang truy quét địch ở Nha Trang, Cam Ranh, nhanh chóng thu quân, theo đường liên tỉnh 2 lên đường 20. Hơn 3.000 chuyến xe của Sư đoàn 471 ô tô (đoàn 559) và của binh đoàn được huy động làm nhiệm vụ vận chuyển. Các Trung đoàn 7 và 575 công binh đã được hàng nghìn đồng bào các dân tộc ở căn cứ Bác ái và vùng mới giải phóng giúp đỡ sửa đường, bắc cầu.

Ngày 6/4/1975, Sư đoàn 8 chủ lực Quân khu 8, Tiểu đoàn 241 công binh Quân khu và các lực lượng vũ trang địa phương đánh cắt một số đoạn trên Ðường số 4; Sư đoàn 4 chủ lực Quân khu 9 cùng lực lượng vũ trang địa phương tiêu diệt chi khu Ba Càng, khống chế sân bay Trà Nóc (Cần Thơ).

Cùng ngày 6/4/1975, Trung đoàn trưởng Trung đoàn Đặc công 126 Hải quân Mai Năng được Thượng tá Hoàng Hữu Thái, Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân gọi lên giao nhiệm vụ: "Thời cơ giải phóng miền Nam đã chín muồi. Quân ủy Trung ương và Tổng Tư lệnh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp giao nhiệm vụ cho Quân chủng Hải quân phối hợp với Quân khu 5 tổ chức lực lượng khẩn trương cơ động chiến đấu, đánh chiếm các đảo do Ngụy quân chiếm giữ, giải phóng quần đảo Trường Sa. Đây là nhiệm vụ bí mật, rất quan trọng, Bộ tư lệnh Quân chủng Hải quân và Quân khu 5 thống nhất thành lập đơn vị thực hiện nhiệm vụ này, lấy phiên hiệu Đoàn C75, giao đồng chí làm Đoàn trưởng, gồm cán bộ, chiến sĩ lựa chọn từ Trung đoàn Đặc công 126, các tàu cùng thủy thủ Lữ đoàn 125 (Đoàn tàu Không số) và lực lượng đặc công Quân khu 5, có tăng cường vũ khí, trang bị lục quân như ĐKZ, cối 82mm, B41...". 

Cũng trong ngày 6/4/1975, Ban Thường vụ Trung ương cục miền Nam ra chỉ thị đẩy mạnh tổng công kích, tổng khởi nghĩa giải phóng thành thị. Chỉ thị nêu rõ: "Tình thế cách mạng trực tiếp ở thành thị đã đến, nhiệm vụ cấp bách trước mắt đã quyện làm một với nhiệm vụ cơ bản cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam". Triển khai chỉ thị của Trung ương Cục, Thành ủy Sài Gòn - Gia Định ban hành tài liệu "Những việc cần làm ngay trong các giai đoạn trước, trong và sau khi thành phố được giải phóng". Chỉ thị ngày 6/4/1975 của Trung ương Cục miền Nam đã đẩy nhanh quá trình tiến tới giải phóng các đô thị tỉnh lỵ, huyện lỵ tại địa bàn Nam bộ và cực Nam Trung bộ, trong đó có thành phố Sài Gòn - Gia Định./.

[Nguồn: TTXVN; Báo QĐND 1995; Báo Nhân Dân 2005; Tổng tập hồi ký Tổng hành dinh trong mùa xuân chiến thắng, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2010; Sự kiện và những con số lịch sử, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2015]