“Mona Lisa” chết vẫn chưa yên!

(TT&VH) - Một nhóm sử gia nghệ thuật Italia đang chuẩn bị khai quật di hài của Lisa Gherardini - người phụ nữ vẫn được xem là người mẫu trong kiệt tác Mona Lisa của danh họa Phục hưng Leonardo Da Vinci. Họ quyết định làm việc đó nhằm lấy ADN và tái tạo gương mặt của người phụ nữ này, bất chấp người dưới mồ có muốn như vậy không.

Giáo sư Vinceti cho biết: “Cuộc điều tra ban đầu cho thấy, bên dưới của khu đất trong tu viện Saint Orsola có một hầm mộ 500 năm tuổi và chúng tôi tin chắc rằng đây là nơi an nghỉ cuối cùng của Del Giocondo, người truyền cảm hứng cho Leonardo Da Vinci vẽ bức tranh Mona Lisa. Chúng tôi sẽ so sánh AND tìm được trong xương tìm thấy ở tu viện cũ và di hài khai quật tại 2 nhà thờ khác ở Florence, nơi các con bà được chôn ở đó”.

Sinh năm 1479 và qua đời năm 1542, Lisa Gheradini là vợ của một thương gia buôn lụa giàu có tên là Francesco del Giocondo. Giorgio Vasari, một nghệ sĩ kiêm nhà viết tiểu sử thế kỷ 16, viết rằng Da Vinci đã vẽ chân dung vợ của del Giocondo. Cách đây vài năm, một sử gia không chuyên Italia nói rằng ông đã tìm thấy giấy chứng tử của Lisa Gheradini, trong đó có ghi bà qua đời ngày 15/7/1542 và nơi chôn cất là tu viện Saint Orsola. Tuy nhiên, đang có những lo ngại nổi lên khi một số người cho rằng, trải qua 500 năm khu mộ đó có thể bị di chuyển và nhiều khả năng dự án này sẽ bất thành khi nhiều người bản địa cho biết, cách đây 30 năm tàn tích của tu viện đã bị san bằng.

2. Công việc khai quật sẽ được tiến hành vào cuối tháng này và dự án nhận được sự hỗ trợ của Hội đồng thành phố Florence. Dự án này là một phần trong xu thế sử dụng các biện pháp nhằm tìm ra kỹ thuật của một nghệ sĩ, phát hiện những ẩn dấu trong bức tranh hay thậm chí hiểu được cuộc đời hay cái chết của nghệ sĩ. Nhóm nghiên cứu của ông Vinceti đã tái tạo gương mặt của nhiều nghệ sĩ Italia dựa vào các hộp sọ và năm ngoái họ đã xác định được xương của danh họa Phục hưng Caravaggio cũng như giải mã được nguyên nhân cái chết của ông - 400 năm sau khi họa sĩ qua đời một cách bí ẩn.

Dự án Mona Lisa cũng sử dụng một số công nghệ tương tự với cuộc điều tra về Caravaggio. Ban đầu, các nhà nghiên cứu sẽ sử dụng radar dò đất để tìm kiếm các ngôi mộ trong tu viện. Sau đó, họ sẽ tìm kiếm xương nhằm xác định những yếu tố tương thích với Gherardini. Nhóm này còn tìm kiếm những đặc tính như dấu vết của bệnh tật hay cấu trúc xương để biết được về cuộc đời của Gherardini. Nếu xác định được xương, các nhà nghiên cứu sẽ tiến hành xác định niên đại bằng carbon và thử ADN rồi so sánh với ADN lấy từ xương của các con bà được chôn trong 2 nhà thờ khác ở Florence. Cuối cùng, nếu các mảnh xương sọ được tìm thấy, dựa vào mức độ nguyên vẹn của chúng, nhóm nghiên cứu sẽ cố gắng tái tạo gương mặt. Bước này sẽ rất quan trọng bởi qua đó sẽ biết được liệu Gherardini có phải là người mẫu trong bức tranh Mona Lisa và là chủ nhân của nụ cười bí ẩn hay không.

3. Mona Lisa là bức tranh sơn dầu được Da Vinci bắt đầu vẽ năm 1503-1504 và hoàn tất vào năm 1519, một thời gian ngắn trước khi ông qua đời và sau khi ông chuyển tới Pháp. Bức tranh này hiện nằm trong sự quản lý của Chính phủ Pháp.

Tháng 8/1911, bức tranh này đã bị một nhân viên trong bảo tàng Louvre (Pháp) đánh cắp. Người này cho rằng bức tranh nên được đưa trả về quê hương Italia. Ngoài ra, “nàng” Mona Lisa còn bị “tấn công” 2 lần nữa vào năm 1956 và kể từ đó đến nay bức tranh luôn nằm sau lớp kính bảo vệ. Nhờ biện pháp đó mà năm ngoái bức tranh đã thoát khỏi một sự “hãm hại” nữa khi nó bị một phụ nữ Nga tức giận hắt cốc chè vào sau khi bà ta bị từ chối cấp quốc tịch Pháp.

Việt Lâm