Bayern chiến thắng, luật công bằng chiến thắng?

(TT&VH) - Sẽ phải tỏ ra trung lập ở vị trí Chủ tịch LĐBĐ châu Âu (UEFA), nhưng hẳn Michel Platini rất mong mỏi Bayern Munich sẽ đánh bại Chelsea đêm mai, bởi đó cũng sẽ là chiến thắng cho luật công bằng tài chính (FFP) mà ông đang dày công vận động.

Đó là hai mô hình bóng đá hoàn toàn khác nhau, đối lập nhau và sẽ giải quyết thắng bại với nhau đúng vào mùa giải khởi đầu cho FFP. Chelsea hiện giờ vẫn phải đang cấu trúc lại toàn bộ hệ thống tài chính của họ để thích nghi với luật mới, trong khi Bayern, như nhiều CLB Đức khác, từ lâu đã đảm bảo được một bảng cân đối thu chi bền vững. Do đó, trận đấu tối nay có thể là màn quảng cáo tuyệt vời nhất cho những lợi ích của FFP, hoặc ngược lại, bước lùi thảm hại nhất.

Bayern Munich có lợi thế lớn là được đá CK Champions League trên sân nhà

Chelsea: Kinh doanh vẫn u ám

Roman Abramovich tới Chelsea vào năm 2003 và ngay lập tức làm thay đổi diện mạo bóng đá trên quy mô toàn châu Âu. Những khoản nợ tổng cộng 80 triệu bảng được thanh toán sạch sẽ, hàng loạt ngôi sao được chiêu mộ, các HLV danh tiếng đến rồi đi, danh hiệu chất đống trong phòng truyền thống và Chelsea, trước đó chỉ là một đội vừa phải ở Premier League, bỗng nhiên trở thành một thế lực hàng đầu châu Âu. Tuy nhiên, bất chấp cam kết đảm bảo cân bằng thu chi sau một thập kỷ, mô hình kinh doanh của Chelsea không hề khá hơn so với thời Ken Bates.

Theo báo cáo Football Money League 2012 của công ty kiểm toán tài chính Deloitte, doanh thu của Chelsea chỉ tăng 15,1% trong vòng 8 năm dưới thời Abramovich, dù họ liên tục tăng giá vé, nhận thêm thu nhập từ bản quyền truyền hình và các hoạt động thương mại. Doanh thu thương mại trong mùa giải 2010-2011 ở mức 62,8 triệu euro (50,3 triệu bảng), tăng 23% so với mùa đầu tiên dưới thời chủ Nga, 2003-2004, nhưng lại giảm tới 33% so với năm 2006-2007, cho thấy gánh nặng của suy thoái kinh tế đã ảnh hưởng tới chi tiêu của người hâm mộ ra sao.

Thêm vào đó, với John Terry là cầu thủ duy nhất trong đội hình một trưởng thành từ đội trẻ, Chelsea đang thực sự là một đội bóng của những lính đánh thuê. Các tài năng trẻ đáng kể Josh McEachran, Ryan Betrand và Sam Hutchinson chỉ chơi tổng cộng 23 trận ở Premier League. Giống như việc thu hút các ngôi sao, thu nhập của Chelsea phụ thuộc rất nhiều vào Champions League và vị trí thứ 6 ở Premier League mùa này đồng nghĩa với việc nếu thua trận tối mai, họ đứng trước nguy cơ thâm hụt tài chính nặng nề, mất khoảng 60 triệu euro (48 triệu bảng) bao gồm tiền bản quyền truyền hình và tiền thưởng.

Một mối đe dọa khác là nhà tài trợ áo đấu Samsung đang úp mở khả năng chấm dứt hợp đồng 16,3 triệu euro (13 triệu bảng) mỗi năm được ký hàng năm nếu như Chelsea chỉ chơi ở Europa League mùa sau. “Gắn bó với một đội bóng chiến thắng tốt hơn là với một đội thất bại, nên dễ hiểu là Samsung hy vọng Chelsea có thể vô địch (Champions League)”, Phó chủ tịch Samsung, Sunny Hwang, nói với Bloomberg. “Tất nhiên điều đó có vai trò quan trọng trong việc chúng tôi quyết định có ký tiếp hợp đồng hay không”.

Bayern: Mô hình bền vững

Những gì xảy ra ở Stamford Bridge là khác hẳn, nếu không muốn nói là trái ngược, với ở Allianz Arena. Bayern là một trong những đội đào tạo và sử dụng cầu thủ trẻ tốt nhất châu Âu hiện nay. Những danh thủ trong đội hình một như Philipp Lahm, Holger Badstuber, Bastian Schweinsteiger và Thomas Mueller, tất cả đều là tuyển thủ quốc gia Đức, được rèn luyện và tạo cơ hội từ chính bản thân CLB.

Triết lý tài chính của họ cũng hướng tới sự ổn định và bền vững như việc đào tạo cầu thủ. Trong khi M.U, Real Madrid hay Barcelona tồn tại và phát triển nhờ vào tên tuổi giúp họ có thể vay những khoản nợ khổng lồ, còn Chelsea, Manchester City, PSG hay Inter Milan có đại gia bảo trợ, thì Bayern nỗ lực tối đa để tồn tại dựa vào doanh thu thực tế.

Giám đốc điều hành Karl-Heinz Rummenigge hoàn toàn có quyền tự hào với bản cân đối thu chi của đội bóng, điều càng làm ông khoái trá khi FFP sắp có hiệu lực. “Việc hiện 60% các CLB bóng đá châu Âu đang thua lỗ không có gì bí mật. Theo tôi biết thì Chelsea sẽ không thể đáp ứng được các điều kiện của FFP nếu nó áp dụng hôm nay”, Rummenigge khích bác đối thủ ngay trước trận chung kết.

Bayern, như nhiều đội bóng Đức khác, phải tồn tại với những gì họ kiếm được trước hết là bởi tiền bản quyền truyền hình cho Bundesliga không thể sánh nổi với Premier League. Việc hãng KirchMedia phá sản năm 2002 khiến cho hợp đồng truyền hình trực tiếp giải đấu chỉ còn giá trị 20 triệu euro, so với 80 triệu euro của Serie A khi đó, và chỉ là số lẻ so với 1,024 tỉ euro (820 triệu bảng) trong hợp đồng ba năm mà Sky Sports ký với Premier League.

Lẽ đó, Bayern phải xoay xở những nguồn thu khác, bao gồm hai hợp đồng tài trợ lớn với Audi và Adidas, cộng thêm việc sân AllianzArena 69.901 ghế gần như luôn kín chỗ. Nhờ vậy, so với 23% gia tăng trong thu nhập thương mại của Chelsea dưới thời Abramovich, Bayern tăng được doanh thu 69% trong cùng kỳ, với kết quả tệ nhất của họ (84,2 triệu bảng mùa 2003-2004) còn cao hơn mùa tốt nhất của Chelsea (67 triệu bảng mùa 2006-2007).

So sánh

Tiền kiếm được ảnh hưởng đến cách chi tiêu. Chelsea thường xuyên phóng tay trên thị trường chuyển nhượng, còn Bayern nhấn mạnh vào các sản phẩm nội địa hay những cầu thủ như Toni Kroos và David Alaba, giá rẻ, trẻ tuổi và đầy triển vọng. Thỉnh thoảng họ mới mua một ngôi sao lớn, nhưng đều là những người mà năng lực đã được khẳng định, như Franck Ribery, Arjen Robben hay Mario Gomez, mà vẫn không làm ảnh hưởng tới cân đối thu chi. Ngược lại, Chelsea có thể bỏ ra hàng chục triệu bảng cho những cầu thủ họ hầu như không sử dụng, hay các hợp đồng lãng phí rõ ràng.

Hệ quả tiếp theo là ngân sách lương của Bayern thấp hơn 50% doanh thu của họ, trong khi những đội như Inter, AC Milan hay Chelsea phải dành 80-85% thu nhập để trả lương. Việc đội bóng Đức vào chung kết Champions League là lời khẳng định trong thời buổi bóng đá tiền bạc này, vẫn có chỗ cho những CLB bền vững và ổn định thành công, một ví dụ tuyệt vời mà UEFA đang muốn cả châu Âu phải noi theo.

Trần Trọng

Thăm dò ý kiến

Theo bạn, trận Bayern-Chelsea sẽ có kết quả như thế nào?

Bayern thắng trong 90 phút Chelsea thắng trong 90 phút Bayern thắng trong hiệp phụ Chelsea thắng trong hiệp phụ Bayern thắng sau loạt luân lưu Chelsea thắng sau loạt luân lưu