(TT&VH Cuối tuần) - Trước thềm Lễ trao giải âm nhạc Cống hiến 2011 (sẽ diễn ra tại Nhà hát Đài TH TP.HCM, tường thuật trực tiếp trên VTV1 tối 22/4), mọi kết quả đã ngã ngũ, các giải thưởng: Album của năm, Ca sĩ của năm, Chương trình của năm và Nhạc sĩ của năm đều đã có chủ. Nhưng chưa ai biết được điều ấy, trừ những lá phiếu bầu chọn của khoảng 100 nhà báo trên toàn quốc, chỉ được mở ra vào giờ “G”, trước khi mở màn lễ trao giải, trước sự chứng kiến công khai và minh bạch của chính các nhà báo.

>> Bạn có thể bình luận và dự đoán Cống hiến trên https://www.facebook.com/baothethaovanhoa

Nguyên tắc đó đã “bất di bất dịch” trong “cuộc chơi” này. Và cũng như mọi năm, 5 đề cử ở mỗi hạng mục giải thưởng, dĩ nhiên chỉ một người chiến thắng. Nhưng người chiến thắng thì không thể mang đi tất cả. ABBA tuyệt vời với những bài hát bất hủ, nhưng lần này họ đã sai. The winner takes it all/The loser has to fall… (Người chiến thắng đem đi tất cả, Người chiến bại phải gục ngã…). Trong 7 năm giải thưởng Cống hiến (kể cả giải tiền Cống hiến năm 2004), chưa khi nào xảy ra trường hợp có đề cử ra về trắng tay. Điều ấy cũng có nghĩa, dù có thể không nhận được đa số phiếu bầu cho vị trí quán quân, nhưng những người không về nhất vẫn có thể là quán quân trong tim của những người khác…

Hồng Nhung: Hạnh phúc rồi cũng đến

Là diva nổi tiếng sớm nhất, nhưng Hồng Nhung cũng lại là diva ít có duyên với giải Cống hiến nhất. Trong khi cả Thanh Lam, Mỹ Linh và Hà Trần đều đã đoạt một trong số các giải Ca sĩ của năm, Album của năm, riêng “Bống” mới chỉ 2 lần lọt vào đề cử, 2007 và 2011. Rất ít người biết rằng, Hồng Nhung đã từng bị “hy sinh” vì những lý do hoàn toàn ngoài âm nhạc ở giải Cống hiến. Đó là năm 2004, năm giải Cống hiến được báo TT&VH khởi xướng (chỉ công bố, không trao giải), được xem là giải tiền Cống hiến. Năm này Thanh Lam giành giải Album của năm với CD nhạc Trịnh Ru mãi ngàn năm. Cũng năm 2004 đáng nhớ đó, Hồng Nhung ra mắt dự án Khu vườn yên tĩnh, một trong những album không chỉ xuất sắc về âm nhạc của Hồng Nhung mà còn là một dự án tiên phong, mở đường cho những album âm nhạc được làm theo dạng concept sau này của hầu hết các ca sĩ đẳng cấp. Song giờ chót, cái tên Hồng Nhung và Khu vườn yên tĩnh âm thầm bị “bỏ ra” ngoài các đề cử xuất phát với lý do: album có sự tham gia của “người nhà ban tổ chức”! Cho tới nay, có lẽ đây là một sơ sót đáng tiếc nhất của giải Cống hiến.

Nhưng năm nay, với Hồng Nhung, hạnh phúc rồi cũng đến trọn vẹn, như một “Vòng tròn”. Không chỉ có tới 2 đề cử, đề cử nào cũng nặng ký (Album của năm, Ca sĩ của năm), Hồng Nhung còn có thêm hạnh phúc viên mãn khi chị chuẩn bị đón những đứa con đầu lòng vào tháng 5 này.

Thu Minh: Khiêu vũ với âm nhạc

Cả hai lần lọt vào đề cử Cống hiến (năm 2006 và 2011) của Thu Minh đều có gì đó rất giống nhau: hai lần cái tên Thu Minh cùng xuất hiện trong 2 hạng mục đề cử: Album của năm (Thiên đàng năm 2006, Body Language năm 2011), Ca sĩ của năm, và cùng “nắm tay” nhạc sĩ sản xuất album của mình vào đề cử hạng mục Nhạc sĩ của năm. Trùng hợp nữa, cả Thiên đàng lẫn Body Language đều là những dự án âm nhạc theo đuổi phong cách dance music. Một Thiên đàng ngoài vẻ đẹp rực rỡ của Thu Minh trong dòng nhạc dance đầy sáng tạo của Võ Thiện Thanh, còn là dự án tiên phong cho dòng nhạc thời trang này ở Việt Nam hiện nay, tiếc thay, vào thời điểm 2006 đã không vượt qua được Đối thoại ’06 của diva Hà Trần ở hạng mục Album của năm, tuy nhiên nó đã góp phần quan trọng đưa Võ Thiện Thanh trở thành Nhạc sĩ của năm 2006. Giờ đây “đương kim nữ hoàng” tại cuộc thi khiêu vũ Bước nhảy hoàn vũ 2011 gần như không có đối thủ ở dòng nhạc này, tự tin phô diễn những Đường cong, Lột xác, Tan biến… (những bản hit của Thu Minh trong album này). Có lẽ đây là thời điểm đầy đặn nhất của giọng ca đầy đủ những tố chất của một ngôi sao nhưng đường tới danh hiệu diva luôn lận đận.

Mỹ Linh: Không dừng bước tới

Là diva duy nhất hai lần chiến thắng tại giải âm nhạc Cống hiến ở hai hạng mục quan trọng nhất đối với một ca sĩ: Album của năm (Chat với Mozart, 2005) và Ca sĩ của năm (2006), cũng như nhiều lần lọt vào đề cử ở nhiều hạng mục, ở Cống hiến 2011 có lẽ là lần xuất hiện “khiêm tốn” nhất của Mỹ Linh khi là một thành viên trong ê-kíp thực hiện album Tóc ngắn-Một ngày đề cử Album của năm. Đây là dự án khám phá đào sâu thể loại acoustic, sự mộc mạc, sâu lắng không chỉ ở việc sử dụng nhạc cụ mà ngay trong cảm xúc âm nhạc, lời ca (nhiều bài do chính Mỹ Linh viết lời) và giọng ca của Mỹ Linh trong album này cũng được xem như một “nhạc cổ không điện tử”. Nhiều người tiếc cho những sự cố hát sai lời của diva trong năm vừa qua khiến Linh không có tên trong đề cử Ca sĩ của năm nhưng có lẽ điều đó không cản trở những bước đi mạnh mẽ trên con đường âm nhạc của chị. Live show xuyên Việt Và em sẽ hát (tháng 4 và 5/2012 tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM) được dự báo sớm sẽ là một ứng cử viên nặng ký cho giải thưởng Chương trình của năm tại giải Cống hiến 2012. 

Hồ Quỳnh Hương: Hiệu quả

Nếu không tính năm 2011, Hồ Quỳnh Hương chỉ một lần lọt vào đề cử giải Cống hiến, hạng mục Ca sĩ của năm 2005 và không kèm theo bất cứ một sản phẩm âm nhạc nào. Tuy nhiên năm đó, bằng sự thăng tiến ngoạn mục trên thị trường ca hát và phủ sóng truyền thông, cô đã bất ngờ qua mặt cả Thanh Lam, Mỹ Linh, Mỹ Tâm, Quang Dũng và nhóm Năm Dòng Kẻ và trở thành người chiến thắng. Năm 2011, dù live show Sắc màu “thua sít sao” Hồ Ngọc Hà concert để lọt vào đề cử hạng mục Chương trình của năm, nhưng cô ca sĩ đất mỏ, với chất giọng đẹp thiên phú của mình, lần thứ hai lọt vào đề cử Ca sĩ của năm. Khác chăng, so với năm 2005 xuất hiện như một ngôi sao mới, thì năm 2011, Hồ Quỳnh Hương khiến người hâm mộ cô hoang mang hơn về con đường âm nhạc của thần tượng. Nhưng không thể phủ nhận, giọng hát Hồ Quỳnh Hương vẫn rất đẹp và mạnh mẽ.

Tùng Dương: Kỷ lục và hiệu quả

Không chỉ hiệu quả như Hồ Quỳnh Hương, Tùng Dương còn là ca sĩ đoạt kỷ lục về giải thưởng tại “đường đua” này. Xuất hiện lần đầu tiên tại cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn, Tùng Dương đã thắng “sít sao” Kasim Hoàng Vũ, quán quân cuộc thi nói trên, chỉ 1 phiếu bầu để trở thành ca sĩ đầu tiên giành danh hiệu Ca sĩ của năm giải tiền Cống hiến. Album đầu tay, Chạy trốn, cũng lọt vào Top 4 đề cử giải Album của năm 2004 (không đoạt giải). Năm 2007, album thứ hai của Tùng Dương, Những ô màu khối lập phương, lọt vào đề cử Album của năm và đoạt luôn giải thưởng này. Còn tại lễ trao giải năm ngoái, Cống hiến 2010, Tùng Dương đoạt cú đúp hai giải thưởng quan trọng: Album của năm (với Li ti) và Ca sĩ của năm. Cho tới nay, Tùng Dương và Đức Tuấn là hai nam ca sĩ cùng nắm giữ kỷ lục đoạt cú đúp giải thưởng trong cùng một năm, nhưng kỷ lục đoạt giải thưởng Cống hiến của Tùng Dương (4 giải) hiện vẫn là “vô địch”. Năm nay, thay vì album, Tùng Dương “cống hiến” live show đầu tiên trong sự nghiệp 10 năm ca hát - Những chuyến đi, một live show được đánh giá cao cả về chất lượng nghe lẫn nhìn. Nhưng năm nay “vô địch giải thưởng” sẽ bị làm khó bởi Những chuyến đi có nhiều đối thủ xứng tầm ở một hạng mục mà sẽ rất tiếc nếu chỉ được bỏ một lá phiếu và Tùng Dương là giọng ca nam duy nhất cạnh tranh danh hiệu Ca sĩ của năm với 4 ngôi sao nữ.

Nguyên Thảo: Thuyết phục bằng số ít

Năm 2006, album đầu tay Suối và cỏ trở thành album đầu tiên của một giọng hát vô danh lọt vào đề cử giải âm nhạc Cống hiến, giải Album của năm. Năm 2011, không ra một album riêng nào, không thực hiện một live show nào, xuất hiện bất ngờ và chinh phục gần như tuyệt đối những người nghe khó tính trong các show diễn lớn: Điều còn mãi, 2 show của Không gian âm nhạc (Cỏ hồng và Tiếng chuông ngân) và trở thành nhân tố mang tính dự báo trong hạng mục giải thưởng Ca sĩ của năm. Nói như nhà báo Quỳnh Hương, báo Phụ nữ TP.HCM, “Nguyên Thảo là ca sĩ duy nhất không có sản phẩm trong năm, nhưng cô có cách cống hiến khác: sức chinh phục của một giọng hát lộng lẫy, tinh tế và nhân cách kiêu hãnh mà khiêm nhường đáng trọng của một nghệ sĩ đích thực”.

Lê Cát Trọng Lý: Kỷ lục đề cử của năm

Vượt qua người về nhì (nhạc sĩ Huy Tuấn) vào phút chót, cô gái bé nhỏ với giọng hát “chênh vênh” và những sáng tác triết lý nửa già dặn, nửa thơ ngây bất ngờ chiến thắng ở hạng mục giải thưởng “xương xẩu” - Nhạc sĩ của năm tại Lễ trao giải Cống hiến 2010 năm ngoái. Năm nay, với một album mang tên mình và một show xuyên Việt mang tên Vui, Lê Cát Trọng Lý một mình nắm giữ tới 3 đề cử giải thưởng ở 3 hạng mục: Album của năm, Chương trình của năm và Nhạc sĩ của năm. Lý giờ đây có lẽ không còn gây bất ngờ như khi cô giành giải Bài hát của năm - chương trình Bài hát Việt 2008 hay Nhạc sĩ của năm - giải Cống hiến 2010, nhưng 3 đề cử trong một giải thưởng có lẽ là một kỷ lục khó có người soán ngôi.

Quốc Trung: Người quen gặp lại

Một trong những nhạc sĩ trụ cột của “thế hệ thứ tư” nhưng mãi tới giải Cống hiến lần thứ bảy (2011) mới có mặt trong bảng đề cử giải thưởng Nhạc sĩ của năm, có thể xem như một bất ngờ. Thực tế thì tại giải tiền Cống hiến 2004, Quốc Trung có tới 2 đề cử: Chương trình của năm với Đường xa vạn dặm và Nhạc sĩ của năm. Ngoài ra, anh còn là người hòa âm phối khí và tác giả một số ca khúc “hit” trong album Khu vườn yên tĩnh của Hồng Nhung cũng ra mắt năm 2004 (Con chim sâu, Hòn đá trong vườn tôi). Nhưng như đã nói, vì lý do đáng tiếc, Khu vườn yên tĩnh cùng những đóng góp xuất sắc của Quốc Trung trong album này bị bỏ qua ở giải tiền Cống hiến. Và tới 2011, cùng sự trở lại với Hồng Nhung bằng dự án nhạc điện tử, Vòng tròn, Quốc Trung còn trở lại mạnh mẽ trên sân khấu trong hàng loạt chương trình: Đường xa mây trắng, Cầm tay mùa hè, Vọng nguyệt trong vai trò tác giả, Rock Storm trong vai trò đạo diễn âm nhạc.

Anh Quân: Người đứng sau

Là hình mẫu của những nhạc sĩ chuyên tâm và chuyên nghiệp, giam mình trong phòng thu thay vì tham gia các hoạt động bề nổi khác của làng showbiz, Anh Quân hai lần có mặt trong đề cử Cống hiến ở hạng mục Nhạc sĩ của năm thì cả hai lần đều gắn với những album mang tính đột phá. Năm 2005 với album Chat với Mozart và năm 2011 với Tóc ngắn - Một ngày. Nếu Chat với Mozart là một khám phá nhạc nhẹ hóa, pop-rock hóa nhạc cổ điển, thì Tóc ngắn - Một ngày là sự đào sâu vào thể loại acoustic từ sự sâu lắng mộc mạc trong sáng tác tới sự kỹ lưỡng và chuẩn mực của kỹ thuật thu âm. Đằng sau tất cả những thành công đó là sự lặng lẽ nhưng quyết liệt với âm nhạc và chỉ với âm nhạc của Anh Quân, người sáng tác, hòa âm chính và cũng là nhà sản xuất album.

Nguyễn Hải Phong: Góc tối đã ra ánh sáng

Lần đầu tiên lọt vào hạng mục đề cử Nhạc sĩ của năm với chàng trai xứ Huế nhỏ nhẹ này là năm 2010. Khi đó Nguyễn Hải Phong được xem như một phát hiện mới, từ sáng tác Góc tối đoạt giải Ca khúc rock ấn tượng của năm giải Bài hát Việt đến những sáng tác đầu tiên trong dự án Body Language được tung ra thử nghiệm, như Đường cong, nhanh chóng thành một bản “hit”. Năm nay, từ góc tối, Hải Phong đã bước ra ánh sáng, không chỉ với album Body Language (đề cử giải Album của năm) cùng nhiều bản “hit” lan tỏa trên thị trường mà còn bằng nhiều hoạt động âm nhạc sôi động khác như đạo diễn MV (video clip) đoạt giải Đạo diễn MV xuất sắc nhất chương trình Video âm nhạc Việt, viết nhạc phim… Tại “đường đua” Cống hiến năm ngoái, Nguyễn Hải Phong “rụt rè” về thứ ba đầy tiếc nuối, nhưng năm nay, sự rụt rè ấy chắc chắn đã không còn.

Hải Bột & Quái vật tí hon: Sự bất ngờ thán phục

Kẻ “vô danh” nhất trong lịch sử 7 năm giải Cống hiến chính là Nguyễn Công Hải, tức Hải Bột, và ban nhạc Quái vật tí hon của anh. Rất ít người yêu nhạc biết Hải Bột là ai (anh không sử dụng điện thoại di động, ghét trả lời phỏng vấn báo chí), dù trong đám đông có nhiều người từng ngân nga những sáng tác của anh: Tìm lại đi hãy tìm lại trong mỗi người/để ta không thấy ta như lúc này/ Đường xa quá dài rồi ta mệt nhoài/… (bài Tìm lại). Nhưng không chỉ những rock fan mà cả những người yêu nhạc thực thụ khi nghe sáng tác của Hải Bột cùng nhóm Quái vật tí hon trong album Đường về đều bất ngờ và thán phục. Ở thời buổi âm nhạc dễ trở thành công cụ để kiếm tiền cũng như giúp người làm nhạc nổi tiếng và vì thế nhiều người sẵn sàng làm màu mè thời trang hoặc sinh sản vô tính thứ âm nhạc máy móc, Hải Bột độc hành trên con đường với những khát vọng và giằng xé âm nhạc của chính anh, chân thật, giản dị và sâu sắc - của hiếm trong ca khúc Việt hiện nay.

Hồ Ngọc Hà: Một chút tiếc nuối

Không phải là ca sĩ được đánh giá cao về giọng hát dù sở hữu một chất giọng đầy cá tính, nhưng bằng những nỗ lực hiếm có trong việc xây dựng hình ảnh một nghệ sĩ đa năng, một ngôi sao giải trí hàng đầu, Hồ Ngọc Hà đã hai lần lọt vào đề cử giải thưởng Ca sĩ của năm, giải Cống hiến các năm 2007, 2008 và năm nay đề cử ở hạng mục Chương trình của năm. Năm 2007, qua mặt cả ba diva Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Hồ Ngọc Hà giành danh hiệu Ca sĩ của năm, khởi đầu cho trào lưu âm nhạc giải trí mà Hà là người tiên phong. Năm nay Hồ Ngọc Hà live concert thuyết phục người xem ở công nghệ tổ chức biểu diễn, sự hấp dẫn và hiệu quả của sân khấu giải trí, đoạt “vé” sớm vào Top 5 tranh giải Chương trình của năm và cũng mang theo chút nuối tiếc: giá như Hồ Ngọc Hà có thêm bước đột phá về âm nhạc, có lẽ cô sẽ không dừng lại ở một đề cử…

Hai không gian âm nhạc độc đáo

Họ là Luala Concert và Không gian âm nhạc, hai series âm nhạc độc đáo trong năm 2011 đã mang lại những làn gió mới, lạc quan hơn cho đời sống âm nhạc đại chúng. Đưa nhạc cổ điển ra vỉa hè, đưa âm nhạc bác học ra với đại chúng và hoàn toàn miễn phí - một công việc thay vì được thực hiện bởi các dự án âm nhạc quốc gia, thì lại được tổ chức bởi một doanh nghiệp tư nhân. Mang khán giả tới một không gian nhạc nhẹ thuần chất, được tuyển chọn và dàn dựng công phu, xây dựng một thói quen nói không với thưởng thức nghệ thuật miễn phí, cũng do các nghệ sĩ và doanh nghiệp tư nhân đầu tư. Rất khác nhau, thậm chí trái ngược về phong cách, nhưng cả Luala Concert lẫn Không gian âm nhạc đều chung một vẻ đẹp của những giá trị âm nhạc dành cho con người.

P.T.T.T