Trả lời về cách kê khai, nộp thuế thu nhập cá nhân

Nguyễn Thị Thanh - Công ty tôi là liên doanh với Đan Mạch ở Hà Nội có khoảng gần 200 nhân viên, có một số nhân viên không muốn công ty khấu trừ PIT từ lương và thưởng mà muốn được nộp và khấu trừ PIT liên quan thu nhập tiền lương và thưởng công ty tôi chi trả trực tiếp với cơ quan thuế. Như vậy có được không? Và nếu được thì thủ tục thế nào?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Thuế TNCN từ tiền lương tiền công phải thực hiện khấu trừ tại nguồn. Công ty có trách nhiệm tính, khấu trừ thuế nộp vào ngân sách nhà nước. Do đó, nhân viên công ty của bạn không được trực tiếp kê khai nộp thuế với cơ quan thuế.

nguyen thuy anh - Hai vợ chồng cùng đi làm ở hai công ty khác nhau và cùng có thu nhập phải đóng thuế TNCN và nuôi một mẹ già không có lương hưu, không có thu nhập. Như vậy thì chỉ có một người là vợ hoặc chồng được giảm trừ gia cảnh. Vậy làm thế nào để người sử dụng lao động biết việc giảm trừ đó đã được giảm trừ cho một trong hai người tránh trường hợp cả hai người cùng khai giảm trừ?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Ông và vợ ông phải thỏa thuận ai là người tính giảm trừ gia cảnh cho mẹ già, khi thỏa thuận xong, ai tính giảm trừ thì phải làm đăng ký và kê khai, như vậy người kia sẽ không kê khai nữa. Việc kê khai giảm trừ do người nộp thuế kê khai và chịu trách nhiệm.

Doan Thi Hau - Xin cho hỏi, nếu nhân viên làm thêm vào ngày lễ hoặc ngày nghỉ thì số tiền làm thêm giờ này có bị đánh thuế thu nhập cá nhân không ạ? Ví dụ 1 giờ làm thêm của họ vào ngày lễ là 90.000 đồng thì họ được miễn thuế hết hay chỉ được miễn thuế ở mức 60.000 đồng. Cảm ơn.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Phần chênh lệch của lương làm thêm vào ngày nghỉ, ngày lễ so với lương làm ngày bình thường được miễn thuế TNCN.

Bà Trần Thị Lệ Nga (trái)

Nguyen Van Long - Cha mẹ tôi đều thuộc đối tượng phụ thuộc (cha tôi ngoài 60 tuổi, mẹ tôi ngoài 55 tuổi có mức thu nhập dưới 500.000 đồng/tháng), hiện tôi phải thay cha, mẹ nuôi 1 em đang học đại học ở nước ngoài, vậy người em của tôi có được tính là đối tượng phụ thuộc khi khai báo thuế TNCN hay không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Em ruột của bạn nếu không bị tàn tật thì không được giảm trừ gia cảnh.

Nhat Ha - Em đang là sinh viên, nhưng có đi làm thêm ở một số nơi, thu nhập mỗi tháng khoảng 600.000 đồng. Đơn vị chi trả thu nhập sẽ khấu trừ 10% tiền lương của em để đóng thuế. Vậy, cuối năm, em làm quyết toán và tổng thu nhập của em dưới 48 triệu đồng, em có được làm thủ tục hoàn thuế đã nộp hay không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp này em được hoàn thuế.

Nguyen Ngoc Phuong Thuy - Những thủ tục cần thiết để thực hiện thủ tục kê khai thuế thu nhập cá nhân?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Bạn phải tiến hành các thủ tục đăng ký, kê khai và quyết toán thuế như sau:

1. Đăng ký thuế sẽ bao gồm tờ khai đăng ký thuế theo mẫu, bản sao CMND hoặc hộ chiếu.

Nếu bạn có thu nhập từ tiền lương tiền công thì nộp hồ sơ đăng ký thuế tại đơn vị chi trả thu nhập và đơn vị chi trả thu nhập sẽ tổng hợp tờ khai đăng ký thuế và nộp cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Nếu bạn có các khoản thu nhập khác thì tự nộp tại chi cục thuế nơi bạn cư trú. Nếu có nhiều loại thu nhập thì có thể lựa chọn nơi nộp hồ sơ đăng ký thuế tại cơ quan chi trả thu nhập hay tại chi cục thuế nơi kinh doanh.

2. Hàng tháng, bạn có nghĩa vụ kê khai và nộp tờ khai thuế chậm nhất là ngày 20 của tháng sau. Công ty nơi bạn làm việc có thể hỗ trợ bạn việc nộp tờ khai này cũng như nộp thuế cho bạn.

3. Thời hạn nộp hồ sơ quyến toán thuế chậm nhất là ngày thứ 90, kể từ ngày kết thúc năm dương lịch.

Vũ Thắng - Tôi hiện đang hưởng lương hưu theo chế độ sĩ quan công an (5,2 triệu đồng/tháng). Tôi có mẹ già đang hưởng tiền chính sách gia đình có công cách mạng mỗi tháng là 325.000 đồng, vợ tôi có lương hưu dưới 2 triệu đồng/tháng. Vậy tôi có thuộc diện xét giảm trừ gia cảnh hay không? như thế nào? Xin cảm ơn các chuyên gia.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Lương hưu của ông và vợ ông là thu nhập được miễn thuế nên ông không phải nộp thuế, tính giảm trừ gia cảnh.

Cát Hạ - Ba mẹ tôi đã mất và có di chúc để lại một căn nhà cho 2 anh em tôi, tuy nhiên chúng tôi chưa làm hồ sơ chuyển chủ quyền nhà. Nếu chúng tôi làm hồ sơ này trong năm 2009 thì có bị đóng thuế, nếu có thì đóng như thế nào? Còn luật thuế hiện nay thì có phải đóng thuế trong trường hợp này không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp của bạn là nhận thừa kế bất động sản từ cha mẹ, mặc dù làm thủ tục chuyển nhượng trong năm 2009 nhưng vẫn được miễn thuế TNCN.

Lê Hoàng Yến - Nếu tôi ký hợp đồng tư vấn dài hạn toàn thời gian cho một doanh nghiệp, ngoài ra không ký kết hợp đồng làm việc nào khác thì theo luật thuế mới, khoản thu nhập của tôi sẽ bị trích trừ 10% PIT (tôi có thẻ PIT), vậy có đúng không? Khi quyết toán thuế cuối năm tôi sẽ được tính giảm trừ cho cá nhân và giảm trừ gia cảnh có đúng không (nếu tôi đăng ký giảm trừ gia cảnh đầu năm) và như vậy thuế quyết toán cuối năm của tôi được tính như thế nào (theo 10% hay theo tỷ suất lũy tiến)?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Theo thông tư 84, các tổ chức, cá nhân trả tiền công thù lao cho cá nhân thực hiện các dịch vụ mà không ký hợp đồng lao động mà có tổng mức trả thu nhập là 500.000 đồng/lần trở lên thì khấu trừ 10% trên thu nhập nếu cá nhân có mã số thuế. Bạn sẽ được tính giảm trừ gia cảnh.

Số thuế phải trả sẽ dựa vào mức thuế lũy tiến từng phần. Số 10% thuế đã khấu trừ chỉ là số thuế tạm tính mà thôi. Bạn sẽ được lấy số 10% thuế đã bị khấu trừ trừ vào số thuế bạn phải đóng cả năm khi quyết toán. Xin bạn lưu ý là cần xin biên nhận khấu trừ 10% thuế của doanh nghiệp nhé.

Kieu Le - Xin cho hỏi là chế độ nghỉ ốm của BHXH sẽ chi trả bằng mức 75% lương đóng BHXH cho những ngày nghỉ bệnh có giấy nghỉ ốm BHXH và số tiền 04 tháng theo chế độ nghỉ thai sản thì có phải tính thuế thu nhập cá nhân không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Nếu là con dưới 18 tuổi thì không cần điều kiện, nếu con trên 18 tuổi thì chỉ được giảm trừ nếu bị tàn tật, không có khả năng lao động hoặc đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp. Đối với cha mẹ, chồng nếu trong độ tuổi lao động thì phải bị tàn tật, không có khả năng lao động mới được tính giảm trừ.

Nguyễn Ngọc Quỳnh Chi - Cho hỏi thu nhập từ lãi ngân hàng, lãi trái phiếu, và tiền đóng bảo hiểm đến ngày đáo hạn rút ra có phải đóng thuế thu nhập?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Thu nhập từ tiền lãi ngân hàng, lãi hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân.Thu nhập nhận được từ các khoản lãi trái phiếu (trừ thu nhập từ lãi trái phiếu do Chính phủ phát hành) là thu nhập chịu thuế.

Lê Tiến Dũng - Người trong độ tuổi lao động (cụ thể là đang học đại học, cao đẳng có được nằm trong phạm vi giảm trừ gia cảnh không)?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Theo thông tư 84, con đang học tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, và không có thu nhập hoặc có thu nhập nhưng không vượt quá mức 500.000 đồng/tháng sẽ được cho giảm trừ gia cảnh.

Nhat Ha - Anh trai tôi làm công ty nhà nước, mức lương hưởng theo hệ số 2.34, nên thấp hơn mức đóng thuế rất nhiều, cơ quan không khai báo thuế thu nhập. Anh có làm thêm bên ngoài, trường hợp này sẽ bị tạm khấu trừ 10% để đóng thuế thu nhập. Nhưng tổng thu nhập của anh không vượt quá 48 triệu/năm. Vậy, anh trai tôi phải làm thủ tục quyết toán thuế như thế nào? Có giấy tờ nào chứng minh được mức thu nhập của anh tôi ở cơ quan nhà nước nơi anh tôi đang làm không? Xin trân trọng cảm ơn.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Khi công ty trả thu nhập khấu trừ thuế 10% thì phải cấp chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân cho anh bạn. Cuối năm anh bạn tổng hợp thu nhập để thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân với cơ quan thuế. Trường hợp không có thuế phải nộp thì khoản thuế đã tạm nộp thừa sẽ được hoàn thuế theo quy định.

Kieu Le - Xin cho hỏi là nếu người lao động đang trực tiếp nuôi em trai dưới 18 tuổi đang đi học, trong khi đó ba mẹ đã về hưu thì có được giảm trừ gia cảnh khong? Xin cám ơn.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Nếu em trai của bạn không bị tàn tật, có khả năng lao động thì không được giảm trừ gia cảnh.

Le Thi Hong Tham: Người nước ngoài cư trú ở Việt Nam, có thu nhập ở nước ngoài từ tiền cho thuê nhà, thu nhập đó có chịu thuế tại Việt Nam không?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Người nước ngoài cư trú ở Việt Nam (và được luật thuế Việt Nam xem là cá nhân cư trú) sẽ đóng thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập toàn cầu của người đó. Nếu có thu nhập từ tiền cho thuê nhà ở nước ngoài, thì vẫn phải kê khai thuế tại Việt Nam.

Việt Nam có ký hiệp định tránh đánh thuế hai lần với trên 40 nước trên thế giới, và trong một số trường hợp, Việt Nam cho phép bạn trừ số thuế mà bạn đã đóng ở nước ngoài đối với thu nhập từ tiền cho thuê nhà ở nước ngoài nhưng tối đa không quá số thuế phải đóng tại Việt Nam.

Nguyen Van Long - Hiện nay công ty chúng tôi có một số phúc lợi dành cho nhân viên như sau:

1. Khám sức khỏe định kỳ hàng năm theo quy định của luật lao động (khoản này nhân viên không nhận tiền mặt mà công ty ký hợp đồng với bệnh viện và nhận hóa đơn từ bệnh viện đề làm cơ sở thanh toán).

2. Tiền hiếu, hỉ (100 đô la Mỹ) và tiền hoa chia buồn/mừng (20 đô la Mỹ), số tiền này nhân viên nhận bằng tiền mặt. Xin lưu ý, đây là tiền của công ty chứ không phải là từ công đoàn phí mà có.

3. Nhân viên được đi thăm quan nghỉ mát 1 lần/năm (Khoản này nhân viên không nhận tiền mặt mà công ty ký hợp đồng với công ty du lịch và lấy hóa đơn làm cơ sở thanh toán).

4. Nhân viên và gia đình của nhân viên được công ty bao chọn gói du lịch vì những cống hiến của nhân viên cho công ty. Khoản này nhân viên nhận tạm ứng bằng tiền mặt, sau đó đem hóa đơn về công ty quyết toán).

5. Nhân viên được công ty cử đi đào tạo trong/ngoài nước bằng kinh phí của công ty (nhân viên mang hóa đơn về thanh toán).

6. Tiền ăn trưa, gửi xe, xăng dầu, điện thoại: Nhân viên được nhận bằng hiện vật và có hóa đơn của nhà cung cấp.

Xin hỏi, trong số những phúc lợi nêu trên, khoản nào được tính là thu nhập chịu thuế?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Về nguyên tắc: Các khoản công ty chi cho tập thể người lao động thì không phải tính thuế thu nhập cá nhân như: khám sức khỏe... các khoản tiền công ty trả hoặc trả hộ người lao động như: chi cho nhân viên và gia đình nghỉ mát đi du lịch, đào tạo, ăn trưa, hiếu hỉ... phải tính thuế thu nhập cá nhân.

Vũ Văn - Xin cho biết công ty chỉ có một cơ sở kinh doanh trong khu công nghiệp mà cơ quan thuế cho rằng công ty có doanh thu phát sinh bên ngoài khu công nghiệp và yêu cầu công ty tách doanh thu trong và ngoài khu công nghiệp, và chỉ có doanh thu trong khu công nghiệp mới được hưởng ưu đãi đầu tư thì có đúng không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Đây là quy định vì việc ưu đãi chỉ áp dụng đối với hoạt động sản xuất, dịch vụ thực hiện trong khu công nghiệp.

Nghia - Học phí hàng tháng mà tôi phải đóng cho con tôi gần 1 triệu đồng + nhiều khoản chi phí sinh hoạt khác: tiền sữa, tiền ăn, quần áo, tập vở, học thêm,... nên tôi cho rằng cách tính mức miễn giảm cho người phụ thuộc như hiện nay (1.600.000đ/ người) là chưa hợp lý nhất là giữa khu vực thành thị và nông thôn. Ý kiến ông (bà) như thế nào?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Ngành nghề lĩnh vực ưu đãi đầu tư, địa bàn kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn được chính phủ ban hành kèm theo Nghị định 108/2006/NĐ-CP, công ty tham khảo để xác định.

Trường hợp công ty đáp ứng đủ điều kiện ưu đãi đầu tư thì được miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân. Mức ưu đãi được quy định cụ thể tại Thông tư số 134/2007/TT-BTC. Trường hợp được ưu đãi thì công ty tự xác định số thuế miễn, giảm và lập các phụ lục kèm theo hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Cát Hạ - Tôi có thu nhập 8 triệu đồng/tháng và có nuôi một người cậu đã già. Tôi cần giấy tờ gì để chứng minh đây là người phụ thuộc của tôi?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp cậu ruột ngoài độ tuổi lao động, không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng không vượt quá 500.000 đồng, không nơi nương tựa và bạn trực tiếp nuôi dưỡng thì được giảm trừ gia cảnh. Hồ sơ chứng minh là giấy tờ xác định mối quan hệ và bản tự khai có xác nhận của UBND xã nơi bạn cư trú về trách nhiệm nuôi dưỡng.

Hòa Phạm - Trả lời của Luật sư Nguyễn Hữu Phước về phần giảm trừ gia cảnh không đúng. Vợ trong độ tuổi lao động nhưng không lao động thì không được tính là người phụ thuộc. Trong trường hợp này chỉ có hai con là người phụ thuộc. Nếu vợ bị tàn tật, không có khả năng lao động (có xác nhận của cơ quan y tế) mới được tính là người phụ thuộc.

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Theo khoản 3.1.4 của Phần B - căn cứ tính thuế đối với cá nhân cư trú của Thông tư 84, thì vợ hoặc chồng của đối tượng nộp thuế ngoài tuổi lao động hoặc trong tuổi lao động theo quy định của pháp luật nhưng bị tàn tật, không có khả năng lao động, không có thu nhập hoặc có thu nhập nhưng không vượt quá mức quy định thì sẽ được coi là người phụ thuộc.

Như vậy, nếu vợ bạn trong tuổi lao động nhưng không có thu nhập thì sẽ được coi là người phụ thuộc. Đương nhiên là bạn phải chứng minh việc vợ của bạn không có thu nhập.

Lê Hoàng Yến - Chúng tôi là một dự án hoạt động tại Việt Nam. Do bị hạn chế về số lượng nhân viên mà nhu cầu về nhân lực của chúng tôi vượt quá số lượng hạn chế này, chúng tôi đã tuyển thêm nhân viên và thỏa thuận ký hợp đồng tư vấn dài hạn toàn thời gian cho nhưng người này. Vậy thu nhập trong trường hợp này thuộc loại thu nhập nào theo luật thuế mới? Cách tính khấu trừ thuế sẽ như thế nào? Chúng tôi đang rất vướng mắc về vấn đề này vậy rất mong được giải thích chi tiết. Xin chân thành cảm ơn.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp những nhân viên này không có hợp đồng lao động thì mỗi lần chi trả từ 500.000 đồng trở lên, cơ quan trả thu nhập phải khấu trừ thuế 10% (nếu cá nhân đã có mã số thuế), 20% (nếu không có mã số thuế).

Huong P - Công ty tôi mua bảo hiểm tai nạn 24/24 và nội trú cho toàn thể nhân viên (hợp đồng nguyên tắc ký với công ty chứ không ký với từng người), ngoài ra còn mua bảo hiểm nhân thọ cho những cán bộ chủ chốt (hợp đồng ký với từng người), cho hỏi những khoản này có phải chịu thuế hay không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Tiền mua bảo hiểm tai nạn 24/24 và nội trú cho công ty không phại tính thuế thu nhập cá nhân. Bảo hiểm nhân thọ công ty mua cho nhân viên thuộc thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.

Phan Thi Kim Lien - Các loại phụ cấp nào chịu thuế thu nhập cá nhân và phụ cấp nào không chịu thuế thu nhập cá nhân? Phụ cấp trách nhiệm có phải chịu thuế thu nhập cá nhân không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Các loại phụ cấp không tính thuế: phụ cấp độc hại, nguy hiểm, phụ cấp thu hút đối với vùng kinh tế mới, đảo xa đất liền, có điều kiện sinh hoạt đặc biệt khó khăn, phụ cấp khu vực làm ở vùng xa xôi hẻo lánh, khí hậu xấu.

Phụ cấp trách nhiệm, các phụ cấp khác như: phụ cấp đặc thù, phụ cấp lưu động, phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên..., phải tính thuế thu nhập cá nhân.

- Công ty nên đăng ký mã số thuế cho nhân viên của các chi nhánh ở các địa phương khác với cục thuế nào, TPHCM hay ở địa phương?

- Mã số thuế do cục thuế TPHCM cấp có sử dụng được khi cần phải kê khai thuế ở địa phương khác được không?

- Trong trường hợp đăng ký mã số thuế và kê khai thuế tập trung ở TPHCM, nếu một nhân viên rơi vào trường hợp được hoàn thuế, thì nhân viên đó có thể thực hiện quyết toán và xin hoàn thuế tại cục thuế địa phương nơi nhân viên đó làm việc được không?

- Nếu thuế thu nhập cá nhân trên tiền lương tiền công của một nhân viên đã được kê khai và đóng tại cục thuế TPHCM, nhân viên đó cũng có thu nhập từ kinh doanh (ví dụ cho thuê nhà) ở một địa phương khác, thì nhân viên đó thực hiện quyết toán cho cả thu nhập từ tiền lương tiền công và thu nhập kinh doanh tại cục thuế nào, TPHCM hay địa phương nơi nhân viên đó có thu nhập từ kinh doanh? Xin cám ơn.

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp chi nhánh trực thuộc có tư cách pháp nhân ở các địa phương khác nơi đóng trụ sở thì nhân viên làm việc tại chi nhánh đăng ký thuế tại cục thuế địa phương nơi làm việc. Mỗi người chỉ được cấp 1 MST được sử dụng khi làm việc ở tất cả các nơi trên lãnh thổ Việt Nam.

Trường hợp cá nhân vừa có thu nhập từ kinh doanh ở các địa phương khác nhau thì thực hiện quyết toán thuế tại cục thuế nơi có hoạt động kinh doanh.

Hải Đường - Hai vợ chồng tôi đều đã qua tuổi lao động, không có thu nhập nào khác ngoài thu nhập từ tiền cho thuê mặt bằng hàng tháng. Hiện nay chúng tôi đang đóng thuế cho thuê nhà theo mã số thuế đã đăng ký. Chúng tôi cùng đồng sở hữu căn nhà đó và cùng đồng ký tên trên hợp đồng cho thuê nhà. Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân thì sang năm 2009, chúng tôi phải đóng thuế như thế nào và có cần kê khai lại không?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Hiện nay hai vợ chồng anh chị đang đóng thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp 19.2%, nhưng từ ngày 01-01-2009 thì vợ chồng anh chị sẽ đóng thuế thu nhập cá nhân theo thuế suất lũy tiến từng phần.

Thu nhập từ tiền thuê nhà sẽ được coi là thu nhập từ hoạt động kinh doanh. Nếu vợ chồng anh chị không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ thì cơ quan thuế sẽ ấn định doanh thu chịu thuế của vợ chồng anh chị.

Nếu vợ chồng anh chị hạch toán được doanh thu cho thuê mặt bằng nhưng không xác định được chi phí thì cục thuế sẽ ấn định tỉ lệ thu nhập chịu thuế (hiện nay Tổng cục thuế chưa ban hành các tỉ lệ này). Như vậy thu nhập chịu thuế = doanh thu để tính thu nhập chịu thuế x tỷ lệ thu nhập chịu thuế ấn định.

Trịnh Huyền Anh - Cha mẹ nghỉ hưu có lương hưu trên 500.000 đồng/tháng thì có được giảm trừ gia cảnh không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Cha, mẹ nghỉ hưu có lương hưu, có mức lương trên 500.000 đồng/tháng không thuộc đối tượng giảm trừ gia cảnh.

Sử Trí Thức - Thuế cá nhân có hoàn thuế không?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Thuế thu nhập cá nhân có thể được hoàn trong các trường hợp sau:

1. Số tiền thuế thu nhập cá nhân đã nộp lớn hơn số thuế phải nộp trong kỳ tính thuế;

hoặc 2. Cá nhân đã nộp thuế thu nhập cá nhân nhưng có thu nhập tính thuế chưa đến mức phải nộp thuế;

hoặc 3. Các trường hợp khác theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Lưu ý là việc hoàn thuế chỉ áp dụng đối với những cá nhân đã đăng ký thuế và có mã số thuế.

Phan Thi Kim Lien - Phụ cấp trách nhiệm đối với một số vị trí có được miễn trừ thuế thu nhập cá nhân hay không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Phụ cấp trách nhiệm không được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Minh Hải - Đối tượng nộp thuế là cán bộ nhân viên có con đi học ở nước ngoài, vậy có được giảm trừ gia cảnh? Nếu có vậy thẻ sinh viên, bản khai có xác nhận của nhà trường có phải công chứng không?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Con bạn học tại các trường đại học, cao đẳng ở nước ngoài nếu không có thu nhập thì được giảm trừ gia cảnh. Hồ sơ chứng minh phải là bản sao y hoặc công chứng.

Minh Nguyên - Gia đình tôi có hai người. Tôi có mức thu nhập 6 triệu đồng/tháng, chồng tôi 8 triệu đồng/tháng. Cha mẹ tôi hiện có lương hưu (mỗi người trên 2 triệu đồng/tháng). Vậy tôi có được giảm trừ gia cảnh hay không? Mức thuế thu nhập tôi và chồng tôi phải chịu là bao nhiêu?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp bạn không được giảm trừ gia cảnh cho cha mẹ bạn.

Số thuế thu nhập cá nhân bạn phải nộp là: (6 triệu đồng - 4 triệu đồng) x 5% = 100.000 đồng.Chồng bạn là (8 triệu đồng - 4 triệu đồng) x 5% = 200.000 đồng.

Huỳnh Văn Quang - Tôi có có một vợ hai con. Vợ 28 tuổi, một con 3 tuổi và một con 14 tháng. Vợ tốt nghiệp đại học, nhưng hiện tại chưa đi làm, còn phải nuôi con nhỏ (không phát sinh thu nhập hàng tháng - phụ thuộc vào lương của tôi). Cho hỏi: Tôi có được kê khai giảm trừ gia cảnh cho vợ tôi là người phụ thuộc không?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Nếu vợ anh trong độ tuổi lao động nhưng không có thu nhập thì vợ anh sẽ được coi là người phụ thuộc và anh sẽ được tính giảm trừ gia cảnh đối với vợ anh. Hai con nhỏ của anh dưới 18 tuổi nên anh cũng được hưởng giảm trừ gia cảnh.

Vậy tổng cộng số được giảm trừ gia cảnh là 1.600.000 đồng/tháng x 3 người = 4.800.000 đồng.

Huỳnh Văn Quang - Tôi, vợ và 2 con đang sống cùng nhà ba, mẹ ruột của tôi. Ba tôi là chủ hộ khẩu. Ba và mẹ tôi đã về hưu (thu nhập hàng tháng là lương hưu). Tiền điện, nước hàng tháng tôi trả. Cho hỏi: Tiền điện nước tôi trả hàng tháng có được tính là chi phí hợp lý để khấu trừ thuế thu nhập cá nhân không? Nếu được tính, thì khoản khấu trừ này được tính hàng tháng hay cuối năm kê khai một lần?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Chi phí điện nước bạn trả hàng tháng không được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Đăng Khoa - Xin bà thông tin cụ thể về việc trừ mức lương của vợ hoặc chồng đối với người phụ thuộc (con, cha mẹ...) để tính thuế như thế nào? Nếu đã trừ cho chồng thì vợ có được trừ ra không? Việc kê khai và nộp thuế thu nhập sẽ được thực hiện như thế nào và nộp ở đâu?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Trường hợp cả 2 vợ chồng cùng đi làm, có thu nhập, có chung người phụ thuộc là con, cha mẹ, thì 2 vợ chồng tự thỏa thuận để đăng ký giảm trừ người phụ thuộc theo nguyên tắc mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào vợ hoặc chồng.

Thuế thu nhập từ tiền lương thực hiện theo nguyên tắc khấu trừ tại nguồn, cơ quan chi trả lương sẽ tính, khấu trừ thuế nộp vào ngân sách.

Nguyễn Hữu Việt - 1. Công chức đang hưởng lương hành chánh sự nghiệp, đứng tên đại diện hộ kinh doanh (nhà trọ sinh viên); thuê trả lương mộ người quản lý nhà trọ, những người phụ thuộc là một vợ và hai con. Cách kê khai và tính miễn trừ, giảm trừ, khấu trừ thuế TNCN như thế nào?

2. Tương tự câu hỏi (1) nhưng thêm chi tiết: Công chức hưởng lương hành chánh sự nghiệp và lương kiêm nhiệm một dự án ODA, do ngân sách Nhà nước chi trả (vẫn kinh doanh nhà trọ sinh viên).

Bà Trần Thị Lệ Nga: Đối với thu nhập từ tiền lương, cơ quan chi trả tạm khấu trừ thuế hàng tháng. Thu nhập từ cho thuê phòng trọ phải trực tiếp kê khai nộp với cơ quan thuế, tạm nộp hàng quí. Bạn chọn lựa để đăng ký giảm trừ gia cảnh tại một nơi (tiền lương hoặc cho thuê).

Đối với khoản tiền lương kiêm nhiệm dự án ODA, mỗi lần nhận thu nhập nếu trên 500.000 đồng, cơ quan trả tạm khấu trừ 10% (nếu đã có MST), 20% (nếu chưa có MST). Cuối năm tổng hợp thu nhập của ba nguồn trên, bạn trực tiếp kê khai quyết toán với cơ quan thuế.

Đối với khoản tiền lương trả cho người quản lý (có hợp đồng lao động), nếu hoạt động cho thuê của bạn thực hiện đầy đủ sổ sách kế toán - hợp đồng cho thuê thì được trừ vào chi phí hợp lý. Nếu bạn không có sổ sách kế toán - hợp đồng cho thuê thì cơ quan thuế xác định thu nhập chịu thuế trên cơ sở ấn định tỷ lệ thu nhập cho thuê, trường hợp này không được trừ chi phí tiền lương.

Minh Hải - Trong trường cơ quan chúng tôi mời cộng tác viên là người nước ngoài làm công tác biên tập thì phải đóng thuế như thế nào?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước: Để trả lời câu hỏi này, chúng tôi cần biết là: việc mời cộng tác viên là người nước ngoài là theo hợp đồng lao động hay là hợp đồng dịch vụ.

Nếu là hợp đồng lao động thì tùy theo trường hợp người nước ngoài đó là cá nhân cư trú hay cá nhân không cư trú để xác định mức thuế thu nhập cá nhân phải đóng.

Nếu là hợp đồng dịch vụ thì sẽ khấu trừ 10% trên thu nhập nếu người nước ngoài có mã số thuế. Nếu không có mã số thuế thì sẽ khấu trừ 20% trên thu nhập.

Tu Khac Huy Vu - Thủ tục cho việc kê khai có bao nhiêu người lệ thuộc mình sẽ như thế nào? Thực hiện ở đâu?

Bà Trần Thị Lệ Nga: Hàng năm, chậm nhất ngày 30-1, bạn lập 2 bản đăng ký người phụ thuộc theo mẫu số 16-ĐK-TNCN gửi cơ quan chi trả thu nhập.

Hoàng Xuân Thuần - Trong trường hợp nguồn thu nhập cá nhân từ 2 công ty: một nguồn thu nhập: 6.000.000 đồng; một nguồn thu nhập: 3.000.000 đồng. Vậy thu nhập để tính thuế được tính như thế nào?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước - Nếu nguồn thu nhập từ hai công ty, thì việc kê khai nộp thuế sẽ tạm được thực hiện ở hai nơi riêng. Đến đầu năm sau, bạn phải tập hợp hai khoản thu nhập này lại để làm một tờ khai thuế thu nhập cá nhân chung. Số thuế bạn đóng khi quyết toán có thể sẽ cao hơn số thuế mà bạn đã tạm đóng hàng tháng do thuế thu nhập lũy tiến từng phần, thu nhập càng cao thì số thuế đóng càng cao.

Minh Hải - Cơ quan chúng tôi có mời cộng tác viên là các giáo sư, tiến sĩ ở nước ngoài, vậy tiền nhuận bút khi trả sẽ bị trừ 10% thuế hay 20%?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước - Việc trừ 10% hay 20% sẽ tùy thuộc vào việc những giáo sư, tiến sĩ ở nước ngoài có mã số thuế ở Việt Nam hay không, nếu không có mã số thuế và không phải là cá nhân cư trú của Việt Nam thì sẽ khấu trừ 20% trên thu nhập.

Nguyễn Ngọc Quỳnh Chi - Người nước ngoài sống ở Việt Nam hơn 1 năm nhưng không có việc làm cố định, như vậy có cần kê khai nộp thuế không? Nếu có thì đóng thuế như thế nào, có giống người Việt Nam?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước - Người nước ngoài sống và có làm việc (dù không ổn định) ở Việt Nam cũng cần phải đăng ký, kê khai nộp thuế nếu có phát sinh thu nhập chịu thuế tại Việt Nam, chẳng hạn như thu nhập từ tiền lương, tiền công, thu nhập từ tiền bản quyền...

Người Việt Nam và người nước ngoài sẽ đóng thuế thu nhập cá nhân như nhau từ ngày 01/01/2009. Mức thuế phải đóng sẽ tùy thuộc vào việc người nước ngoài đó là cá nhân không cư trú hay cá nhân cư trú theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Hoàng Anh - Tôi đi làm có thu nhập khoảng 6 triệu đồng/tháng. Nghe nhiều người phát biểu Luật thuế TNCN mới có lợi cho người nộp thuế hơn. Xin giải thích rõ vì sao và trong trường hợp của tôi thì phải nộp bao nhiêu?

Bà Trần Thị Lệ Nga - Để có cơ sở trả lời, đề nghị cho biết hoàn cảnh cụ thể của bạn, có người phụ thuộc không.

Ngoc Han - Trong trường hợp cá nhân đã kê khai giảm trừ gia cảnh tại doanh nghiệp, nhưng thời hạn nộp hồ sơ chứng minh đến 30-06-2009, vậy nếu trước thời gian này, nhân viên nghỉ việc và chưa nộp hồ sơ chứng minh cho cơ quan thuế, vậy doanh nghiệp có phải tính lại thuế phải nộp cho cá nhân đó hay không?

Bà Trần Thị Lệ Nga - Trong trường hợp này chưa đủ cơ sở để tính giảm trừ gia cảnh, do đó phải tính lại thuế phải nộp.

Ngoc Han - Theo thông tư hướng dẫn về việc nộp hồ sơ chứng minh để được giảm trừ gia cảnh, mỗi cá nhân sẽ tự nộp tại cơ quan thuế, nhưng sau khi tham gia buổi hội thảo thì cán bộ tập huấn nói là doanh nghiệp có trách nhiệm nhận hồ sơ và gởi về cho cơ quan thuế? Vậy làm thế nào doanh nghiệp có thể biết được hồ sơ chứng minh là hợp lệ và không hợp lệ?

Luật sư Nguyễn Hữu Phước - Nếu như bạn có thu nhập từ tiền lương, tiền công thì bạn phải thông báo thông tin về giảm trừ gia cảnh cho người sử dụng lao động, để làm cơ sở tạm tính số thuế thu nhập cá nhân phải nộp cho bạn. Trách nhiệm cung cấp thông tin kê khai và chịu trách nhiệm về những thông tin đó là của bạn, không phải doanh nghiệp. Doanh nghiệp chỉ tập hợp thông tin để kê khai mà thôi.

Dan Thanh - Thu nhập không chịu thuế: "Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật". Xin giải thích rõ nội dung nêu trên?

Bà Trần Thị Lệ Nga - Ví dụ: tiền lương làm trong ngày là 30.000 đồng/giờ, làm ban đêm là 50.000 đồng/giờ, phần tiền lương được miễn thuế là 20.000 đồng. Cơ sở để xác định là số giờ làm thêm.