Ca khúc 'What’s Up?': Bản 'thánh ca' của cộng đồng LGBT

(Thethaovanhoa.vn) - What's Up? là đĩa đơn thứ 2 trong album đầu tay Bigger, Better, Faster, More! phát hành năm 1992 của ban nhạc rock Mỹ 4 Non Blondes. Ca khúc này do thành viên trụ cột ban nhạc là Linda Perry sáng tác và David Tickle sản xuất.

BTS tiếp tục lập kỷ lục, ‘Fake Love’ ra mắt đã chiếm vị trí 10 BXH Billboard Hot 100

Billboard thông báo đĩa đơn mới của BTS, Fake Love, đã lọt vào vị trí thứ 10 trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100 trong tuần tính đến ngày 2/6.

What’s Up? đã gặt hái thành công ở Mỹ, chiếm vị trí thứ 14 trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100 và đạt danh hiệu vàng. Ca khúc này đạt được thành tích cao hơn ở nhiều nước châu Âu, chiếm quán quân bảng xếp hạng ở Đức và Iceland, lọt vào vị trí thứ 2 bảng xếp hạng ở Vương quốc Anh và Áo.

• 'Nice For What' giúp Drake 'bá chủ' Billboard Hot 100 và trở thành nhà nữ quyền
• Lần đầu tiên những chàng trai BTS lọt Top 40 BXH Billboard Hot 100

Thêm nữa, What's Up? đã trở thành một bản “thánh ca” của cộng đồng LGBT (người đồng tính, song tính và chuyển giới), xuất hiện trong một bộ phim về LGBT, trong loạt phim truyền hình và video gây “bão” mạng.

Gần đây nhất, giai điệu của What's Up? đã vang lên trong một cảnh hài hước của The Miseducation Of Cameron Post, bộ phim đầy kịch tính về tuổi vị thành niên trong một chương trình trị liệu cho những người từng là đồng tính.

Bản “hit” của một ban nhạc người đồng tính

What’s Up đã trở thành một ca khúc của cộng đồng LGBT một cách rất tự nhiên ngay từ khi mới ra đời. Đặc biệt, đây là sản phẩm của một ban nhạc với tất cả các thành viên đều là người đồng tính. Nữ thành viên trụ cột Linda Perry, nghệ sĩ guitar bass Christa Hillhouse, cây guitar Shaunna Hall và tay trống Wanda Day đều công khai là đồng tính nữ khi What’s Up được tung ra thị trường. Thực tế, Day và Hall từng là thành viên trong ban nhạc Lesbian Snake Charmers trước khi gia nhập 4 Non Blondes.

Tên ca khúc không xuất hiện trong lời bài hát, tuy nhiên cụm từ “What’s Going On?” lại xuất hiện nổi bật trong phần điệp khúc. Vì lẽ đó hầu hết người hâm mộ đều thích đặt trên ca khúc này là What’s Going On? song các thành viên của 4 Non Blondes vẫn nhất định lấy tên What’s Up? nhằm tránh bị nhầm lẫn với ca khúc What’s Going On (1971) của Marvin Gaye.

Suýt bị “thế” bằng phiên bản mang lời khác

Perry từng chia sẻ với tạp chí Rolling Stone rằng cô cực ghét quá trình sản xuất ca khúc. Perry còn tiết lộ với chương trình truyền hình Behind The Music (phim truyền hình tài liệu về VH1, mỗi tập hồ sơ và phỏng vấn một nghệ sĩ âm nhạc nổi tiếng hoặc nhóm) rằng cô ghét phiên bản làm lại (với phần lời khác) của nhà sản xuất David Tickle từng định sử dụng trong album Bigger, Better, Faster, More! của 4 Non Blondes.

Perry còn nói chuyện này với Jimmy Iovine, nhà sản xuất thu âm Mỹ nổi tiếng là người đồng sáng lập Interscope Records và Iovine cũng đồng ý rằng phiên bản demo của Perry hơn hẳn của Tickle.

Trong tập nói về Perry của loạt chương trình Behind The Music, công chúng hâm mộ có thể nghe thấy phiên bản của Tickle, trong đó âm thanh của các nhạc cụ lấn lướt cả các giọng ca. Tuy nhiên, phiên bản của Tickle không bao giờ được phát hành bởi nó thiếu những cảm xúc mà ca khúc này cần phải có.

Phiên bản cuối cùng được thu âm trong một ngày sau khi Iovine cho phép 4 Non Blondes thu âm lại bản demo của Perry. Video nhạc của ca khúc do Morgan Lawley đạo diễn.

Trong bối cảnh cộng đồng người LGBT phải trải qua nhiều áp lực và bệnh tâm thần hơn người bình thường, What’s Up? đã lập tức trở thành ca khúc ăn khách, bản “thánh ca” cho tình yêu bản thân, sự tỉnh táo trong một thời đại bị kìm nén.

Gần 10 năm sau, What’s Up? trở thành ca khúc phổ biến trong giới “gay” khi 2 nhà làm phim hoạt hình tại Slackcircus Studio làm mới loạt phim hoạt hình He-Man của thập kỷ 1980 và lồng bản cover electro-dance của What’s Up?.

Ca khúc chứa đựng những cảm xúc thực sự

Khi What’s Up? lần lượt chiếm vị trí trong các bảng xếp hạng, không có ai ngạc nhiên hơn Perry bởi “tôi không chơi nhạc pop. Dòng nhạc của tôi là rock & roll đen tối (dark rock). Tôi yêu ban nhạc Velvet Underground, thích Zeppelin. Tôi thấy ngạc nhiên khi mình lọt vào thế giới pop bởi tôi không “sống” trong thế giới đó. Song có lẽ đó chính là lý do tại sao tôi quan tâm tới pop”, Perry chia sẻ.

Nhớ lại thời điểm cầm đàn guitar sáng tác What’s Up?, Perry kể: “Tôi chuyển tới San Francisco và tự sáng tác các ca khúc. Khi đó, ban nhạc 4 Non Blondes đề nghị tôi gia nhập, nhưng lúc đó chưa lấy tên ban nhạc là 4 Non Blondes. Tôi bắt đầu sống cùng Christa Hillhouse, nghệ sĩ bass. Nhưng một ngày, tôi đã phải chứng kiến cảnh Christa quan hệ với bạn gái cô ấy. Bên tôi khi ấy chỉ có một chú chó nhỏ. Ở hành lang, tôi nghe thấy tất cả những âm thanh bên trong căn phòng, còn chú chó cứ nhảy lên và sủa.

Trong tôi lúc ấy tràn ngập cảm xúc và tôi đã chộp lấy cây đàn sáng tác What’s Up?. Tôi nghe thấy tiếng chân Christa chạy dọc hành lang và hỏi: “Chuyện gì vậy?”. Tôi đáp: “Đây là ca khúc tôi đang sáng tác”. Christa nói: “Mang nó đến chỗ tập. Thật kỳ cục”. Thành thật mà nói, trước đó tôi đã sáng tác nhiều ca khúc, song có lẽ đây là ca khúc thực sự đầu tiên của tôi. Tôi hát “What’s going on?” (Chuyện gì đang xảy ra) nhưng tôi muốn đặt tên ca khúc này là What’s Up?.

Phiên bản của DJ Miko

Năm 1993, nghệ sĩ DJ Italy Miko đã cover What’s Up? thành một giai điệu dance. Phiên bản này thành công ở mức vừa phải tại châu Âu vào cuối năm 1993 và đầu năm 1994, lọt vào vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng ở Italy và Tây Ban Nha, đứng thứ 17 ở Thụy Điển.

Sau đó, phiên bản này được phát hành khắp thế giới vào mùa Xuân năm 1994, chiếm vị trí thứ 6 trong bảng xếp hạng đĩa đơn ở Anh và thứ 8 ở Ireland. Trong bảng xếp hạng Eurochart Hot 100, What's Up đứng thứ 21. Ở Mỹ, bản cover này đứng thứ 58 trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100... Mặc dù ca khúc này được phát hành thành đĩa đơn, nhưng sau này nó xuất hiện trong album The Last Millennium (1999) của DJ Miko.

Việt Lâm (tổng hợp)