Nhà văn Băng Sơn - cả đời cống hiến cho Hà Nội

(Thethaovanhoa.vn) - Năm 2009, nhà văn Băng Sơn được đề cử Giải thưởng Lớn của Giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội. Mùa giải lần 10 này, tên ông lại có tên trong danh sách đề cử chính thức ở hạng mục Tác phẩm cho chùm 3 cuốn: Thú lang thang người Hà Nội, Thú ăn chơi người Hà Nội (2 tập).

• Khởi động giải thưởng Bùi Xuân Phái 2017: Vòng quay thứ 10 cho tình yêu Hà Nội
• Khởi động Giải thưởng Bùi Xuân Phái lần 10: Tròn một thập kỷ 'vì tình yêu Hà Nội'

Mới đó mà đã 7 năm, kể từ khi nhà văn Băng Sơn rời xa Hà Nội (3/9/2010) về miền sương khói. Việc hàng loạt các tác phẩm của ông liên tục được tái bản cho thấy sức sống mãnh liệt của những "đứa con tinh thần" mà ông đã để lại. Và vì thế việc Hội đồng giám khảo lần thứ hai ghi tên ông vào đề cử hạng mục Tác phẩm của Giải thưởng Bùi Xuân Phái năm nay là một sự ghi nhận cho tình yêu, sự cống hiến của nhà văn quê gốc Hải Dương này.

Sống mãi một tình yêu Hà Nội

Băng Sơn xứng đáng với điều ấy, vì nghiệp chữ nghĩa của nhà văn Băng Sơn khá dài, nếu tính từ khi tham gia nhóm “Hoa phượng” trong Hà Nội thời tạm chiến đến khi qua đời năm 2010, ngót nghét nửa thế kỷ, Băng Sơn đã sống hết mình với Hà Nội, mến yêu Hà Nội, dành trọn cả tâm trí, cuộc sống, sáng tác những áng văn thơ, tùy bút, đoản văn… cho Hà Nội.

Hình như Hà Nội không bao giờ phũ phàng với những ai thật sự yêu thương, dành cả con tim, khối óc và cuộc sống cho Hà Nội, cũng đã chấp nhận ông là “người con” đích thực của mình, không chỉ khi ông còn sống, còn miệt mài sáng tác, mà cả khi ông đã đi về miền xa thẳm.

Hàng ngàn tùy bút, đoản văn của nhà văn Băng Sơn mang đậm hơi thở cuộc sống của Hà Nội. Từ những nhỏ bé nhất, mơ ảo nhất, tưởng như không hiện hữu như tiếng đêm, hương đêm, tiếng hoa, lời của cây… đến những điều to lớn của Hà Nội vươn dậy hiện đại như ngày hôm nay; từ những nét văn hóa nhỏ nhoi đời thường đến những tầng sâu, tầng cao văn hóa Hà Nội; từ những hồn xưa phố cổ đến những đường phố rộng lớn, những khu đô thị hiện đại; từ những ngọn đèn đường, những con phố xưa với những căn nhà bí ẩn trong đó có những người nổi tiếng hoặc cũng bí ẩn đến những hồn nhà, hồn cây, hồn giai điệu, hồn thơ, hồn Hà Nội gắn liền với linh hồn những người nổi tiếng ở thế giới bên kia… đều được hiện hữu qua các tác phẩm của nhà văn Băng Sơn.

"Có lẽ không còn điều gì về cuộc sống, con người, văn hóa Hà Nội mà Băng Sơn chưa viết. Đó cũng là sự tích lũy kiến thức, tư liệu của Hà Nội trong những năm tháng dài trên chiếc xe đạp, chiếc máy chữ cũ kỹ và cũng là tình yêu sâu đậm của ông với Hà Nội" - anh Trần Phương Quang, con trai nhà văn Băng Sơn chia sẻ.

Những thước phim “âm bản” về Hà Nội, cho Hà Nội

Anh Trần Phương Quang cho biết có một giai đoạn nhà văn Băng Sơn luôn nhắc tới những linh hồn, nhắc nhiều mà đến tận bây giờ anh cũng như nhiều người vẫn chưa "giải mã" được "hiện tượng" ấy của ông. Chỉ biết rằng ông luôn tin Hà Nội có một "âm bản", bên cạnh một Hà Nội dương còn có một Hà Nội âm.

Cụ thể, trong “Hà Nội âm” đó, có hồn Hoàng Diệu, Nguyễn Tri Phương, Phạm Đình Hổ, Hải Thượng Lãn Ông, Nguyễn Du...

Thêm nữa, ngọn tháp rùa Hồ Gươm có dòng chữ nào đâu nhưng hàng ngày đã nói với bao người câu chuyện về thanh gươm thần Lê Lợi.

Khởi động Giải thưởng Bùi Xuân Phái lần 10: Tròn một thập kỷ 'vì tình yêu Hà Nội'

Mùa giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội lần 10 do báo Thể thao & Văn hóa (TTXVN) tổ chức lại tới, đánh dấu bằng sự kiện chiều nay (20/7), Hội đồng Giám khảo sẽ họp phiên đầu tiên, để chuẩn bị cho Lễ trao giải, dự kiến tổ chức vào 24/8 tới tại Hà Nội.

Trong “Hà Nội âm” còn có một Vũ Bằng - liệt sỹ, nhà văn - ra đi mà không có ngày trở lại. Rồi thì làn gió nào là hồn Bà huyện Thanh Quan thổn thức và làn gió nào là hồn Hồ Xuân Hương trêu cợt cuộc đời...

"Trong “Hà Nội âm” đó, còn có biết bao danh sĩ, văn nhân đã làm cho văn hóa Hà Nội tỏa sáng lung linh muôn đời. Họ vẫn đang tồn tại bên cạnh chúng ta, dù chúng ta không nhìn thấy, nhưng vẫn biết rõ" - anh Trần Phương Quang xúc động nói về những di cảo của cha mình để lại.

Và như tâm sự của anh Trần Phương Quang, nhà văn Băng Sơn đã có tâm nguyện dâng tặng cho Hà Nội, cho người Hà Nội hôm nay một "âm bản" về Hà Nội như đã phác thảo ở trên với những tùy bút về chiều sâu lịch sử, những dấu tích văn hóa Hà Nội xưa, những thế hệ sống ở Hà Nội đã đi vào thiên cổ nhưng linh hồn vẫn còn phảng phất đâu đó trong lòng Hà Nội, hình bóng không phai mờ trong trái tim người Hà Nội.

Phạm Huy
Thể thao & Văn hóa