Cách tiết kiệm tiền đỉnh cao của người Nhật: Áp dụng theo, túi tiền của tôi đã ‘phình to’ với tốc độ chóng mặt

Trong 116 năm qua, phương pháp này đã phát huy hiệu quả trong việc giúp người Nhật đưa ra các quyết định tài chính thông minh hơn. Tôi đã học hỏi, áp dụng và kết quả ngoài sức tưởng tượng!

Tác giả của bài viết là Sarah Harvey, tác giả của cuốn sách có tên "Kaizen: The Japanese Secret to Lasting Change." Trước đây, cô làm cố vấn xuất bản ở Tokyo, nơi khiến cô yêu văn hóa Nhật Bản. Sarah hiện đang sống ở London và làm việc như một người đại diện cho các nhà văn. Dưới đây là trải nghiệm của chính cô khi áp dụng phương pháp tiết kiệm tiền của người Nhật: 

***

Năm 2017, tôi quyết định nghỉ việc tại một nhà xuất bản ở London và chuyển đến Nhật Bản. Tôi tận hưởng công việc của mình và có một cuộc sống xã hội tuyệt vời, nhưng lại khao khát một điều gì đó mới mẻ và khác biệt.

Sau khi sống ở Tokyo trong sáu tháng, tôi bị thu hút bởi những chi tiết nhỏ, sự lưu tâm và những thay đổi dần dần được chú trọng hơn trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật.

Nó không giống bất cứ điều gì tôi từng trải qua, và nó khuyến khích tôi sống chậm lại và thực hiện một số cải thiện trong lối sống, cụ thể là thói quen chi tiêu phù phiếm và bốc đồng của mình. Vì vậy, khi tôi nghe nói về một phương pháp lập ngân sách của Nhật Bản có tên là kakeibo, tôi đã rất tò mò và quyết định thử.

"Kakeibo": Phương pháp tiết kiệm tiền của người Nhật

Kakeibo, phát âm là "kah-keh-boh," được dịch là "sổ cái tài chính hộ gia đình". Được phát minh vào năm 1904 bởi Hani Motoko (nữ nhà báo đầu tiên của Nhật Bản), kakeibo là một cách tiếp cận đơn giản, không rườm rà trong quản lý tài chính.

Một số người không phải vật lộn với việc chi tiêu quá mức và có thể sống một cuộc sống thỏa mãn chỉ với những thứ thiết yếu. Tôi chưa bao giờ là một trong những người đó. Thay vào đó, tôi có thói quen đi mua sắm khi cảm thấy buồn chán, căng thẳng hoặc không hài lòng về điều gì đó. Tôi cũng mua sắm khi tâm trạng vui vẻ hoặc có dịp gì đó ăn mừng, với xu hướng vượt quá khả năng kinh tế của mình.

Việc thay đổi những thói quen tài chính xấu rõ ràng là không dễ thực hiện - một phần vì thói quen chi tiêu của chúng ta đã ăn sâu vào thói quen hàng ngày và hành động chi tiêu cũng bao hàm một khía cạnh cảm xúc khó tách rời.

May mắn thay, trong 116 năm qua, kakeibo đã phát huy hiệu quả trong việc giúp mọi người đưa ra các quyết định tài chính thông minh hơn.

Không công nghệ - chỉ một cuốn sổ và cây bút

Giống như tất cả các hệ thống lập ngân sách, ý tưởng đằng sau kakeibo là giúp bạn hiểu mối quan hệ của mình với tiền bạc bằng cách ghi sổ cái mọi thứ đến và đi.

Tuy nhiên, điều làm nên sự khác biệt của kakeibo là nó không liên quan đến bất kỳ phần mềm lập ngân sách, ứng dụng hoặc trang tính Excel nào. Tương tự như ghi nhật ký gạch đầu dòng, nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc viết ra mọi thứ một cách vật lý - như một cách thiền định để xử lý và quan sát thói quen chi tiêu của bạn.

Nghiên cứu đã chứng minh về vô số lợi ích của việc viết tay: Nó có thể giúp bạn tạo ra những thay đổi tích cực bằng cách khuyến khích bạn sống cho hiện tại và nhận thức nhiều hơn, đồng thời thừa nhận những nguyên nhân đằng sau những thói quen xấu của mình.

Theo phương pháp kakeibo, bạn phải tự hỏi mình những câu hỏi sau trước khi mua bất kỳ mặt hàng không thiết yếu nào - hoặc những thứ bạn mua một cách bốc đồng, nhưng có thể không nhất thiết phải cần:

Tôi có thể sống mà không có mặt hàng này?

Dựa trên tình hình tài chính của mình, tôi có đủ khả năng không?

Tôi sẽ thực sự sử dụng nó chứ?

Tôi có không gian cho nó không?

Tôi gặp nó như thế nào? (Mình có nhìn thấy nó trên tạp chí không? Có phải mình tình cờ thấy nó sau khi lang thang vào một cửa hàng quà tặng vì buồn chán không?)

Trạng thái cảm xúc của tôi nói chung ngày hôm nay là gì? (Bình tĩnh? Căng thẳng? Ăn mừng? Cảm thấy tồi tệ về bản thân?)

Tôi cảm thấy thế nào về việc mua nó? (Hạnh phúc? Hào hứng? Thờ ơ? Và cảm giác này sẽ kéo dài bao lâu?)

Mặc dù kakeibo có hiệu quả trong việc giúp tôi kiểm soát tài chính của mình, nhưng những gì nó thực sự đã làm - điều mà các hệ thống khác mà tôi đã thử trước đây không làm được - buộc tôi phải suy nghĩ về các giao dịch mua của mình và đâu là điều đã thúc đẩy tôi mua chúng.

Nói cách khác, tôi cuối cùng cũng đã có thể chiến thắng nỗi sợ hãi để hoàn toàn trung thực về "nhu cầu" và "mong muốn" của mình. Kết quả là tôi trở nên giỏi hơn trong việc đưa ra các quyết định nhanh hơn, thông minh hơn và hợp lý hơn về việc có nên chi tiền cho một mặt hàng cụ thể hay không.

Điều quan trọng cần lưu ý là kakeibo không được thiết kế để cắt bỏ mọi niềm vui trong cuộc sống của bạn. Nếu bạn đang cảm thấy ủ rũ về điều gì đó, thì hoa là một cách khá rẻ tiền để giúp bạn vui lên. Thay vì yêu cầu bản thân làm điều gì đó quyết liệt, mục tiêu là thay đổi những thói quen xấu của bạn thông qua chánh niệm và những đổi mới liên tục.

Cách chi tiêu có ý thức hơn

Để thấy được kết quả đáng kể trong khoản tiết kiệm của bạn, điều quan trọng là phải luôn cam kết ĐẶT CÂU HỎI ĐÚNG trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch mua không thiết yếu nào.

Dưới đây là một số chiến lược đơn giản theo kakeibo để đảm bảo rằng bạn chi tiêu một cách thận trọng hơn:

Để lại vật đó trong 24 giờ. Điều này giúp bạn nhận ra rằng mình có thực sự muốn hay cần nó hay không. Nếu bạn vẫn đang suy nghĩ về món đồ đó vào ngày hôm sau và có đủ khả năng chi trả thì hãy mua. Bạn sẽ cảm thấy hài lòng hơn về quyết định của mình.

Đừng để cụm từ "sale sập sàn" cám dỗ bạn. Tôi đã từng là một người thích săn đồ giảm giá. Nhưng điều đó thường có nghĩa là tiêu tiền vào những món đồ mà tôi biết mình sẽ không dùng đến. Vì vậy, đối với mỗi mặt hàng bạn có trong giỏ hàng khi giảm giá, hãy tự hỏi liệu bạn có mua nó nếu nó có giá gốc hay không.

Kiểm tra số dư ngân hàng của bạn thường xuyên. Kiểm tra số dư sẽ giúp bạn cảm thấy kiểm soát tốt hơn tài chính của mình vì nó tập trung vào số tiền bạn phải chi tiêu. Hiện tại, điều đầu tiên tôi làm mỗi sáng là kiểm tra số dư của mình. Lúc đầu, đó là một thói quen khá đáng sợ để thử, nhưng lại có tác dụng kỳ diệu đối với mức độ lo lắng.

Chi tiêu bằng tiền mặt. Trả tiền mặt trực tiếp thay vì chỉ quẹt thẻ một cách vô thức sẽ giúp bạn có ý thức hơn về những gì mình đang chi tiêu và bạn sẽ thấy việc lập ngân sách dễ dàng hơn. Hãy thử rút một lượng tiền mặt nhất định để sử dụng trong tuần và chỉ tiêu những gì bạn có.

Đặt một lời nhắc trong ví của bạn. Bạn tôi đã nảy ra một ý tưởng tuyệt vời là dán một nhãn dán vào thẻ tín dụng của cô ấy với nội dung: "Bạn CÓ THỰC SỰ cần cái này không?!" Bất cứ điều gì nhắc bạn lùi lại một bước trước khi mua hàng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định thông minh hơn.

Thay đổi môi trường là nguyên nhân khiến bạn chi tiêu. Ví dụ: nếu bạn nhận thấy rằng mình thường chi tiền sau khi nhấp vào email tiếp thị hoặc xem ảnh một người có ảnh hưởng trên Instagram mặc trang phục của một thương hiệu cụ thể, thì hãy hủy đăng ký hoặc hủy theo dõi. Hoặc, nếu bạn mua quần áo hoặc đồ trang điểm khi có thời gian rảnh rỗi, hãy thử sử dụng thời gian đó để thực hiện một hoạt động khác, chẳng hạn như đi dạo trong công viên.

Tôi thỉnh thoảng vẫn đối xử với bản thân bằng những thứ không cần thiết. Điều này là tốt và thậm chí đáng khuyến khích! Hãy nhớ rằng, kakeibo là sử dụng chánh niệm để cắt bỏ những giao dịch mua với tần suất thường xuyên mà có thể chỉ mang lại cho bạn cảm giác hạnh phúc tạm thời.

Hành động chi tiêu và tiết kiệm có ý thức có mối liên hệ mật thiết với nhau, và những thay đổi nhỏ mà tôi đã thực hiện khi sử dụng kakeibo đã có tác động tích lũy đến tài khoản ngân hàng của tôi.

Tiền tiết kiệm của tôi đang tăng với tốc độ nhanh hơn tôi từng tưởng tượng. Quan trọng hơn, tôi đang đưa ra những quyết định khôn ngoan hơn về cách đầu tư số tiền đó cho những thứ thực sự quan trọng.