Cafe đầu tuần: Ai sẽ đóng vai Mourinho?

Trong tuần này, The Athletic đăng một bài phỏng vấn cựu danh thủ John Terry về một thành tích vô tiền khoáng hậu: Kỷ lục chỉ để thủng lưới có 15 bàn trong 38 trận vào mùa giải 2004-2005 của anh cùng với Chelsea.

1. "Nó nằm trong số những điều tuyệt vời nhất", anh nói. "Tôi nhìn nhận nó giống như cách Frank Lampard tự hào về tất cả các bàn thắng anh ấy ghi cho Chelsea, trở thành người ghi bàn hàng đầu mọi thời đại của câu lạc bộ (với 211 bàn). Anh ấy rất tự hào về kỷ lục đó, và với tư cách là hậu vệ, chúng tôi tự hào về những trận giữ sạch lưới và những trận đấu mà bạn giành được 3 điểm vì 1 pha tắc bóng, hay lăn xả để trở thành lằn ranh cuối cùng và nhận được phần thưởng. Tôi rất tự hào về điều đó".

Hãy nhớ rằng, đây là thời kỳ Premier League của Thierry Henry, Wayne Rooney, Cristiano Ronaldo và nhiều tài năng tấn công khác. Và theo Terry, thì bí quyết của Chelsea nằm ở một cái tên thôi: Jose Mourinho. "Ông ấy nói với chúng tôi mỗi ngày rằng không để thủng lưới là điều quan trọng, rất quan trọng".

Mourinho đã ám thị tinh thần này mọi lúc mọi nơi: "Khi chúng tôi chơi các trận đấu tập, trước đây bạn sẽ chơi 5 đấu 5 và kết thúc với tỷ số 5-4 hoặc 5-2. Chúng tôi bắt đầu chơi dưới thời Mourinho và tỷ số thường là 0-0, 1-0. Nếu là 0-0 và bạn đồng ý chơi thêm 10 phút, vẫn không có bàn thắng" - Terry nhấn mạnh.

2. Mourinho đến với Premier League vào mùa giải đó - được bổ nhiệm vào tháng 6 năm 2004, ngay sau khi vô địch Champions League với Porto 1 tuần trước - nhưng không cần quá nhiều thời gian để truyền tải thông điệp của mình.

Hệ thống ưa thích của Mourinho là 4-3-3, trong đó Makelele bảo vệ hàng hậu vệ 4 người với vai trò tiền vệ phòng ngự, trong khi hai tiền vệ cánh sẽ lùi về hỗ trợ rất tích cực mỗi khi Chelsea mất bóng.

Chelsea khởi đầu chiến dịch với 7 trận giữ sạch lưới trong 8 trận đấu đầu tiên tại giải. Tiền đạo James Beattie của Southampton có vinh dự là người đầu tiên ghi bàn vào lưới họ, dù trong trận thua 1-2 tại Stamford Bridge ở vòng thứ 4.

Nicolas Anelka, người sau này gia nhập Chelsea vào năm 2008, ghi bàn duy nhất từ chấm phạt đền cho Manchester City vào giữa tháng 10, gây ra thất bại duy nhất của Chelsea mùa giải ấy. Quân đoàn của Mourinho chỉ để thủng lưới hơn 1 bàn trong 2 lần, trong các trận hòa 2-2 trên sân nhà trước Bolton Wanderers vào tháng 11 và trên sân Arsenal vào tháng tiếp theo.

Kỷ lục 15 bàn thua ấy vẫn đứng vững đến tận bây giờ. Có thể bóng đá đã cởi mở hơn? Các chân sút ngày một sắc bén hơn? Hay các hậu vệ đang cùn mòn đi? Không ai biết lý do tại sao, nhưng có một sự thật: Chelsea đã xem việc ngăn cản đối thủ ghi bàn là việc ưu tiên trong triết lý của họ, và người nhắc cho các cầu thủ nhớ điều đó mỗi ngày là Mourinho.

Nếu điều đó diễn ra vào thời điểm này thì sao? Báo chí và các nhà chuyên môn, thậm chí đồng nghiệp, sẽ bắt đầu chỉ trích nặng nề về lối chơi "phản bóng đá", và phòng ngự thậm chí bị phủ nhận đến nỗi nó có thể còn không được coi như một triết lý.

3. Khi đội tuyển Ý không thể đến World Cup 2022, HLV kỳ cựu Fabio Capello đã tỏ ra giận dữ: "Bóng đá Ý đã bắt chước Pep Guardiola 15 năm qua. Không có chuyền xuyên tuyến trực diện hay tì đè, cũng không có thói quen thách thức".

Đi xa hơn, trong một phát biểu cách đây không lâu, Capello còn gọi Guardiola là một kẻ "kiêu ngạo và tự phụ". Ông không thích lối chơi của nhà cầm quân người Tây Ban Nha.

Thực tế là trong quãng thời gian thành công vang dội của Pep, các đội bóng đã không còn muốn nhắc về phòng ngự như một triết lý nữa. Thay vào đó, các con số về thời lượng kiểm soát bóng và số lượng đường chuyền được coi trọng hơn cả. Thậm chí, sự nổi bật của Mourinho trước đây được đúc kết bằng một phán xét quen thuộc: Phản bóng đá.

Kết quả là có rất ít đội muốn chơi phòng ngự như một triết lý trong một thập niên qua, và có rất ít HLV dám tuyên bố rằng mình muốn đội bóng phải phòng ngự, tập trung và lưu tâm đến sự chắc chắn và bản lĩnh thi đấu.

Chúng ta đã chứng kiến quá nhiều Guardiola "phẩy" trong một thập niên, và quá ít những Mourinho "phẩy", những người có quan điểm khác về bóng đá, và dũng cảm tuyên bố về triết lý của mình.

Vào ngày mà Man City đang tỏ ra kiệt quệ với triết lý đã khiến họ trở thành biểu tượng của Premier League đương đại, thì nhớ về Mourinho và sự cực đoan của ông trong việc không để thủng lưới đem lại một cảm giác dễ chịu: Nếu bóng đá chỉ là con đường một chiều, thì nó sẽ không bao giờ hấp dẫn và làm chúng ta yêu mến đến thế.

Phạm An