GÓC ANH NGỌC: Vĩnh biệt Milan của một thời tôi đã yêu...

Cậu hướng dẫn viên bảo tàng Milan chỉ vào một tờ báo đặt trong tủ kính của bảo tàng Milan và bảo, "đấy là trang đầu của nhật báo Gazzetta dello Sport số ra ngày hôm sau khi Milan đánh bại Barcelona 4-0. Là một Milanista, tôi vô cùng tự hào về điều ấy". Tôi bật cười khi nhìn khuôn mặt trẻ măng của cậu lúc ấy, và thầm nghĩ, "Cậu bé ơi, đêm Athens ấy, cậu cùng lắm mới chỉ 5 tuổi và chẳng hiểu gì về bóng đá. Tôi còn được xem trận đấu ấy trực tiếp nữa kìa"...

... 22 năm đã qua kể từ ngày ấy, và những ai đã chứng kiến trận đấu ấy trên tivi sẽ không bao giờ có thể quên. Không thể quên như những đêm không ngủ chứng kiến các chiến thắng đẹp đẽ và hoành tráng vào những năm 1989, 1990, 2003, 2007 và biết bao các đêm đăng quang nữa. Cái đêm tháng 5/1994 ấy, trước khi Milan đánh bại Barcelona hùng mạnh của Cruyff huyền thoại đến 4-0, Hà Nội đổ mưa to và Truyền hình Việt Nam chiếu phim Waterloo. Wellington đánh bại Napoleon và Milan hạ gục Barcelona. Còn gì đẹp hơn thế nữa.

AC Milan từng đánh bại Barcelona hùng mạnh của Cruyff huyền thoại đến 4-0

Sống mãi những hồi ức Milan

Bây giờ, những kỉ niệm ấy vẫn còn đập mạnh trong lồng ngực các Milanista đã sống qua những ngày ấy. Đấy là những ngày mà truyền hình trực tiếp bóng đá trên tivi còn chưa nhiều đến mức bão hòa như bây giờ, những ngày mà các trang báo viết về thể thao được mong đợi hàng tuần để rồi nuốt lấy nuốt để từng dòng chữ ít ỏi được viết trong đó, từng cái tên được nhắc đến, và rồi cứ thế, chờ tuần này qua tuần khác, trong một tình yêu lớn dần lên qua từng câu chữ để nuôi trí tưởng tượng hơn là được nhìn thấy. Đấy là một tình yêu rất khó lí giải. Và Milan ập đến trong những năm tháng đó bằng những chiến thắng đến từ một lối đá tấn công không thuần chất Ý cổ điển ta từng nghe đến trước đó, bằng những ngôi sao mà tên họ và ảnh của họ được ta ghi đầy trong những cuốn sổ tay giờ đã sờn rách hoặc ố vàng, bằng nụ cười của một con người mà khi đến Milan đã biến nó thành một trong những đội bóng hay nhất mọi thời đại. 

Chiến thắng năm 1994 ấy, xét cho cùng, chỉ là một trong những trang sách hay nhất trong cuốn tiểu thuyết của 30 năm Milan Berlusconi, cũng như những thắng lợi khác nữa. Nhưng nó tạo nên Milan của thời hiện tại, mà tiếc thay, đã kết thúc khi Milan về tay người Trung Quốc, và Berlusconi bước vào lịch sử.

Cậu hướng dẫn viên tôi gặp trong một lần đến thăm bảo tàng Milan ấy có lẽ không được chứng kiến những năm tháng chiến thắng trước đó, vì lúc ấy cậu còn quá bé. Cậu biết đến và yêu Milan có lẽ vào những năm sau này, khi Berlusconi và Milan đang thoái trào. Và cũng có lẽ vì thế cậu và những người đang lớn lên trong thời đại internet và Facebook như cậu rất khó có thể hiểu được tình yêu cháy bỏng của những ai đã yêu Milan vào cái lúc đội bóng bắt đầu thời đại Berlusconi, cũng như những nỗi đau mà họ đã phải chịu đựng trong những năm qua. Và khi nỗi đau của cả các interista cộng lại nữa thì mọi điều trở nên vượt mức tưởng tượng. Trong 5 năm qua, Milan và Inter đã kém một mình Juventus 290 điểm ở Serie A, 157 cho Inter và 133 cho Milan. Các đội bóng của thành Milan trở thành những công trường thực sự, những bãi lầy, những thất vọng, những nỗi buồn lớn lao, và khi mọi chuyện vượt khỏi tầm tay, chỉ còn nỗi hoài niệm ở lại. Những người viết sử Inter sẽ viết về một Inter trước Moratti và sau Moratti. Tương tự như thế về Milan trước Berlusconi và sau Berlusconi, như Công lịch chia ra trước và sau Công nguyên, khi trước Chúa và sau Chúa. Chúa của Inter. Chúa của Milan. Chúa của calcio.

Người đã từng tuyên bố trước trận chung kết với Steaua Bucarest vào năm 1989, rằng "Tôi đã cầu Chúa để không cho những người cộng sản chiến thắng", đã đọc chính tả cho các nhà báo sau khi giành Cúp C1 năm 1990 rằng, "Tôi muốn làm cho nước Ý như đã làm cho Milan", hàm ý rằng, ông sẽ bước vào chính trị, đã làm thay đổi không chỉ bóng đá mà còn cả nền chính trị nước Ý. Milan của ông chiến thắng trên sân cỏ. Ông bước vào chính trường và ba lần làm Thủ tướng chính phủ. Họ chiến thắng cùng nhau và thất bại cùng nhau, theo cách của riêng mình. Những năm Milan ngắc ngoải và mất phương hướng ở Serie A là những năm Berlusconi thất bại trên chính trường, bị truy tố, đến giờ vẫn tiếp tục vướng vào nhiều phiên tòa khác nhau và chứng kiến tập đoàn Fininvest của ông co lại về kinh doanh. 

Trang báo nói về trận đại thắng của Milan trước Barcelona tháng 5-1994 trong bảo tàng Milan. Ảnh: Anh Ngọc

Ở tuổi 80, ông đã để lại những năm tháng đẹp nhất của đời mình ở phía sau. Milan cũng thế, sau 30 năm gắn bó với ông. Để rồi bây giờ, những gì đẹp nhất của họ đang nằm trong bảo tàng, theo tay chỉ của những cậu hướng dẫn viên như tôi đã gặp, trong hồi ức của những người đã từng chứng kiến các thắng lợi. Có một câu nói của Berlusconi được in trên một tấm biển ở lối ra của bảo tàng: "Ngày mai, chúng ta sẽ mơ đến những bàn thắng khác, chúng ta sẽ khám phá những thách thức mới và chúng ta sẽ kiếm tìm những chiến thắng mới để hiểu được những gì là tốt đẹp, mạnh mẽ và đúng đắn trong chúng ta, những người đã có diễm phúc được sống trong một giấc mơ có tên Milan". Ngày mai ấy đã đến chưa, khi cả hai đội bóng đều chào nhau "Ní hảo" và trở thành đồ chơi cũng như công cụ chính trị-bóng đá của người Hoa?

Vĩnh biệt một thời Berlusconi-Moratti

Serie A bây giờ chỉ còn thu hút được những tifosi trung thành và kiên nhẫn, những người đã yêu mến, thậm chí có lúc hờn dỗi và ghét bỏ bóng đá Ý vì rất nhiều lí do, trong những năm qua. Lối chơi của các đội không còn hấp dẫn nữa, các nhóm cổ động viên quá khích thì có quá nhiều quyền lực, các sân vận động cũ kĩ và bẩn thỉu, khoảng cách giàu nghèo giữa các đội ngày một lớn, và trong những năm qua, dường như Juve đang chơi một giải vô địch của riêng họ, để lại phía sau một Serie A khác của 19 đội còn lại. Calcio đã từng là một hình mẫu của bóng đá cấp CLB trong những năm 1980, 1990, với những đội bóng mạnh mẽ và đầy ắp ngôi sao, những sân bóng tràn ngập khán giả và niềm vui, những chiếc Cúp nối tiếp nhau xuất hiện trong phòng truyền thống đội bóng. Thế rồi, dần dần, tất cả biến mất. Tiền, ngôi sao, danh hiệu, khán giả, niềm tự hào, và kể cả có một chức vô địch thế giới năm 2006, những chiếc Cúp của Inter năm 2010 bất hủ giống như sự bấu víu vào một nền bóng đá không thể chết, thì mọi thứ dần dần tan biến đi, cho đến khi chính các đội bóng của niềm tự hào calcio giờ chỉ còn cái tên.

AC Milan ở thời điểm này đang tồn tại nhiều vấn đề

Không còn Moratti, giờ cũng không còn Berlusconi, những người đã yêu bóng đá theo kiểu của họ sẽ bấu víu vào đâu? Họ đã từng biến San Siro ở những trận derby thành một thánh đường của bóng đá thế giới, mà lửa xanh, đỏ và đen hòa làm một, trong tiếng hát, và trên sân, các ngôi sao chiến đấu với nhau như những võ sĩ giác đấu. Một thời lãng mạn của calcio đã qua và không biết bao giờ mới trở lại. Có những kí ức rất gần đây thôi, như mới ngày hôm qua. Ngày ấy, nếu San Siro là thánh đường bóng đá, thì quảng trường Duomo là nơi những đội bóng ăn mừng sau khải hoàn. Những milanista hay interista có thể kể cho bạn một cách tường tận về những cuộc ăn mừng thâu đêm ở đó, khi người ta hát, nhảy múa, ôm nhau mừng những Scudetto hay Champions League. 

Nhà báo Anh Ngọc trong bảo tàng Milan

Hè tới sẽ tròn 10 năm ngày mà thành Milan chứng kiến những cuộc ăn mừng thật đặc biệt, khi Inter reo vang cho một Scudetto chưa từng giành được trên sân cỏ sau 19 năm, trong khi không lâu sau Milan ăn mừng Champions League. Họ đua tranh với nhau không chỉ trên sân cỏ, trong các trận derby nghẹt thở, trong những cuộc tranh luận giữa các tifosi trong các quán ăn, trong các trận đấu giữa các tù nhân là tifosi của họ, mà còn trên cả khía cạnh ăn mừng các danh hiệu.

Milan đã từng giống như định nghĩa về một thành phố mà bóng đá là tất cả, và chiến thắng là hạnh phúc. Tình yêu với đội bóng theo họ từ những ngày đầu tiên theo cha đến San Siro xem các trận derby, và khi đến trường, lúc một bạn học hỏi "cậu ủng hộ Milan hay Inter?", câu trả lời đầu tiên ấy sẽ đi theo họ suốt đời, bởi đấy giống như sự lựa chọn của trái tim. Người ta hào hứng kể những câu chuyện về tình yêu trong đau đớn của Moratti với Inter trong những năm không danh hiệu, say sưa nói đến cái cách mà Berlusconi đã yêu Milan theo cách của mình, với tiền, quyền lực và những mưu đồ chính trị. Tình yêu ấy trở thành một sợi dây kết dính đội bóng giữa quá khứ và hiện tại, và đó là điều duy nhất giữ cho những tiếng thở dài không quá lớn. Tôi cảm nhận được tình yêu ấy ở nơi đây, trong những năm dài sống trên đất Italy. Giờ thì tình yêu ấy của các milanista và interista trở nên lãnh đạm hơn, ít ầm ỹ hơn, vì bị thử thách nhiều hơn, và tình yêu lúc này cũng đồng nghĩa với sự chờ đợi. Chờ đợi trong âu lo và lúc nào cũng đầy hoài niệm, và đương nhiên, rất nhiều hoài nghi.

Chỉ tình yêu là vĩnh cửu

Hoài nghi ngay khi Thohir mua Inter và rồi chứng kiến sau đó Inter bị bán lại cho chủ mới người Trung Quốc, khẳng định những điều mà họ đã nghĩ trước đó là đúng: Thohir chỉ coi Inter như một cái thẻ rút tiền. Hoài nghi còn lớn hơn khi đến lượt Milan sang tay chủ mới, tiếp tục là người Trung Quốc. Moratti đã không thể giữ được đội bóng và phải bán đi. Berlusconi đã thất bại trong một loạt các kế hoạch phục hưng đội bóng và bây giờ, ở tuổi 80, chính thức rút lui, trên cả sân cỏ, thương trường và chính trị. Xét cho cùng, mọi chuyện đều có sự khởi đầu và kết thúc. Và sự kết thúc của một chu kì sẽ mở ra một chu kì khác. Đấy là quy luật. Nhưng với những người đã đi trọn một tình yêu với Milan trong ngần ấy năm Berlusconi như tôi, vẫn trào lên một nỗi buồn lớn lao. Chỉ có thể nói, "vĩnh biệt Milan của một thời tôi đã yêu". Nhưng đó là Milan của Berlusconi. Berlusconi đi, Milan vẫn còn đó. Và tình yêu của tôi cũng như các milanista khác với Milan vẫn tồn tại mãi mãi. Cho đến hết đời.

'Milan ra nông nỗi này là lỗi của Galliani, Berlusconi. Các HLV không có lỗi'

Cuộc họp hội đồng cổ đông thường niên của Milan đã khép lại trong bầu không khí chán nản, tức giận và bất đồng sâu sắc của các cổ đông nhỏ trước tình cảnh bi đát của CLB.

...Trong bảo tàng Milan, có mô hình của một chiếc máy bay trực thăng. Đấy chính là chiếc trực thăng mà Berlusconi đã hạ cánh xuống sân tập Arena vào tháng 2/1986, mở đầu cho triều đại của ông ở Milan. Ít ai ngờ được rằng, đấy là sự mở đầu của một kỉ nguyên, một biểu tượng, một mô hình, một lối đá mang tính cách mạng của hồi đó. 30 năm sau đó, ông và gia đình rời khỏi Milan một cách lặng lẽ chỉ bằng một thông báo trên internet, rằng 99,93% cổ phiếu của Milan đã sang tay chủ mới. Nhiều năm sau khi trở thành chủ của Milan, ông bảo, "Lời khen ngợi đẹp nhất trong đời tôi là gì? Một ngày nọ, có một tifoso đến bên xe của tôi và hét lên, "Silvio, ông là một gã tốt bụng". Dù Silvio có là gì đi nữa, một chính trị mị dân, một người giàu có, quyền thế, dính đầy scandal và từng bị tố cáo cấu kết với mafia, thì với tôi, ông vẫn là "Mister  Presidente" (ngài chủ tịch), là người đã đưa Milan từ bóng tối ra ánh sáng, người đã đưa tôi và nhiều người khác đến với Milan.

Cám ơn ông. Vì tất cả...

  Trương Anh Ngọc (từ Rome, Italy)