Kỳ 2: “Chỉ đề cử, còn chờ duyệt”

(TT&VH) - Xung quanh khiếu nại của nhà thơ trẻ Ngô Thị Hạnh về đề cử đại biểu của Hội Nhà văn TP.HCM tham dự Hội nghị viết văn trẻ (HNVVT) toàn quốc sắp diễn ra tại Tuyên Quang, để hiểu rõ hơn vấn đề này, hôm 22/8, TT&VH đã gặp trực tiếp và ghi nhận ý kiến lãnh đạo của Hội NV TP.HCM.

Tiêu chí của BTC HNVVT khá rõ ràng: các đại biểu sinh từ năm 1975 trở về sau, trong 5 năm qua phải có tác phẩm được chú ý và phải có đóng góp với nền văn học địa phương. Từ tiêu chí này mà xét, nhà thơ Ngô Thị Hạnh và một số nhà văn trẻ khác đang sinh sống tại TP.HCM có đầy đủ tiêu chuẩn nhưng lại không có tên trong danh sách đề cử của Hội NV TP.HCM, từ đó nảy sinh thắc mắc, khiếu kiện.

Từ quy trình đề cử...

Trao đổi với ông Trần Văn Tuấn - Phó Chủ tịch thường trực Hội NV TP.HCM, người đã ký Thư trả lời khiếu nại của nhà thơ trẻ Ngô Thị Hạnh, ông Tuấn cho biết: “Hội Nhà văn Việt Nam gửi công văn cho Hội NV TP.HCM yêu cầu giới thiệu các nhà văn trẻ tiêu biểu của địa phương mình. Hội NV TP.HCM đã đề nghị Ban Nhà văn trẻ (NVT) của Hội để họ tham mưu danh sách. Ban chấp hành (BCH) hội đã họp vào khoảng tháng 7/2011 từ sự tham mưu của Ban NVT, danh sách đề cử còn được sự thông qua của Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM”.

Ba đời Chủ tịch Hội NV TP.HCM (từ trái qua): Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo,
Lê Quang Trang tại Hội nghị Viết văn trẻ TP.HCM lần 3 - 2011

Như vậy, khởi nguồn của danh sách đề cử đại biểu trẻ TP.HCM bắt đầu từ sự tham mưu của Ban NVT TP.HCM. Tuy nhiên, theo tiết lộ của Ngô Thị Hạnh trên TT&VH số ra hôm qua và tìm hiểu riêng của phóng viên, thì: “Các thành viên của Ban NVT TP.HCM không hề có bất cứ cuộc họp nào, thậm chí là liên lạc với nhau qua điện thoại, để lấy ý kiến trong Ban này nhằm thống nhất danh sách để tham mưu cho BCH”. Ông Trần Văn Tuấn tỏ ra ngạc nhiên khi phóng viên cung cấp các thông tin trên cho ông.

Được biết thêm, Ban NVT TP.HCM không họp bàn mà đã tham mưu cho BCH theo ý của nhà thơ Phan Hoàng là Trưởng ban, nên mới dẫn đến thắc mắc như trên.

Chủ tịch Lê Quang Trang: “Chúng tôi làm rất thận trọng”

TT&VH đã liên lạc với nhà phê bình Lê Quang Trang - Phó chủ tịch HNV VN, Chủ tịch Hội NV TP.HCM và được trả lời như sau:

“Về việc này, chúng tôi làm rất thận trọng và kỹ lưỡng. Đấy là phải căn cứ theo tiêu chuẩn và số lượng (về độ tuổi, thành tựu, phẩm chất, ý thức và năng lực tham góp ý kiến vào những chủ đề Hội nghị đặt ra) mà BTC gợi ý, phân bổ để chọn lựa. Phải tổng rà soát lực lượng viết trẻ của TP.HCM và kết quả của Hội nghị những người viết văn trẻ lần thứ 3 mà Hội NV TP.HCM tổ chức vào tháng 6 vừa qua là một cơ sở tốt cho việc lựa chọn này. Rồi phải lắng nghe ý kiến tham mưu là các ban, nhất là Ban NVT, các hội đồng chuyên môn, và các thành viên BCH đã họp (cuộc họp này chỉ vắng nhà văn Bích Ngân vì đi công tác) và dành nhiều thời giờ bàn bạc thảo luận, đóng góp hiểu biết, chính kiến của mình.

Sau khi cân nhắc kỹ, chúng tôi lên một danh sách sẽ giới thiệu là 15 người, xin ý kiến Đảng đoàn Liên hiệp và Ban Tuyên giáo, rồi mới báo cáo ra BTC Hội NV VN. Chúng tôi cũng dự kiến, nếu vì những lý do nào đó, BTC phân bổ số lựợng có hạn, không thể đi cả 15 người, thì ai sẽ đi trong tốp 10, hoặc thậm chí là tốp 5 đại biểu. Đây đều là những đại biểu xứng đáng, có thành tựu, đang sung sức, từng giành giải thưởng trong các cuộc thi văn học của TP.HCM hoặc của trung ương.

Tất nhiên, lực lượng viết trẻ của TP.HCM khá hùng hậu, nên ngoài số cây bút trên, còn nhiều người nữa cũng xứng đáng, nhưng số lượng quy định có hạn, nên không thể giới thiệu hết được. Nhưng đề cử là một việc, còn BTC quyết định mời bao nhiêu đại biểu lại là một việc nữa, nhưng cũng có người đồng nhất hai khâu này làm một, do vậy có thể gây ra hiểu lầm nào đó chăng?”

***

Chuyện nhân sự trẻ ở TP.HCM dự HNVVT bắt đầu nóng lên khi danh sách 15 đề cử được công bố rộng rãi trên báo chí. Như khẳng định của ông Lê Quang Trang và Trần Văn Tuấn, thì danh sách này chỉ là đề cử, còn phải chờ BTC Hội nghị tức là Hội NV VN duyệt nữa. Nhưng cũng chính vì sự “nhanh nhạy” của Hội NV TP.HCM trong việc loan tin trên báo chí, nên có đại biểu đã gửi “thông cáo báo chí” khắp nơi vì hiểu lầm là mình được đề cử đồng nghĩa với chính thức.

Thiết nghĩ sự khách quan trong việc xây dựng danh sách đề cử đại biểu của Hội NV TP.HCM trước hết phụ thuộc vào sự tham mưu của Ban NVT TP.HCM. Trong khi Ban NVT TP.HCM đã làm việc như vừa nêu trên thì sự khách quan khó có thể có, vì muốn có khách quan trước hết làm việc phải đúng quy tắc và công tâm.

Thanh Kiều