Xạ thủ Hoàng Xuân Vinh: Chinh phục 'biển lớn' từ hậu phương gia đình

(Thethaovanhoa.vn) - Từ nhiều năm nay bắn súng Việt Nam luôn khẳng định được vị trí số một Đông Nam Á, nhưng để vươn ra đấu trường châu lục và thế giới thì chỉ có một số ít xạ thủ làm được điều này, và Hoàng Xuân Vinh chính là người làm được điều ấy với tấm HCV Olympic vừa giành được.

• Hoàng Xuân Vinh bật khóc khi giành HCV ở Olympic Rio 2016
• Truyền thông thế giới thán phục tấm HCV của Hoàng Xuân Vinh
• Xạ thủ Hoàng Xuân Vinh: Người thách thức thời gian

Vinh quang phải đánh đổi

Ít ai biết được rằng đằng sau những vinh quang trên trường bắn, Hoàng Xuân Vinh đã phải hy sinh rất nhiều để có được thành tích như ngày hôm nay. Được hỏi về chuyện có nhiều người nói rằng một VĐV nếu quyết định gắn bó lâu dài với sự nghiệp VĐV bắn súng chuyên nghiệp thì sẽ phải chấp nhận nguy cơ suy giảm tuổi thọ, Hoàng Xuân Vinh cười nói: “Nói tổn thọ thì hơi quá vì chẳng ai muốn chơi thể thao lại để tổn thọ cả. Về mặt sinh học mà nói thì bắn súng tuy không phải là môn thể thao đối kháng để mà gặp phải chấn thương trực tiếp, nhưng VĐV bắn súng luôn gặp phải tình trạng là “nợ dưỡng” (tạm thời thiếu dưỡng khí), tức là phải nín thở nhiều”.

Xuân Vinh tiếp tục: “Điều này sẽ làm ảnh hưởng tới hệ tuần hoàn, hệ tim mạch và hệ thần kinh. Việc phải tập trung nhiều và phải đứng lâu ở một tư thế có thể gây ra hiện tượng là máu không lên não. Nếu sau buổi tập không tập vận động hoặc các bài tập mềm dẻo thì sau này dễ dẫn tới hiện tượng bị mất tiền đình.

Ngoài ra, VĐV bắn súng còn bị ảnh hưởng tới xương khớp, vì đứng lâu ở một tư thế trong nhiều ngày nhiều tháng nhiều năm như thế sẽ dẫn tới gặp vấn đề về cột sống. Đa phần các VĐV súng trường đều bị vẹo cột sống, còn VĐV súng ngắn thì bị lệch vai vì chỉ nghiêng về một bên. Cho nên việc vận động sau các buổi tập có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, cần phải vận động như thế để cho các cơ quan sinh học trong cơ thể vận động lại như bình thường.

Rồi một vấn đề nữa là mắt cùng việc VĐV hít phải khói đạn độc hại. Tất nhiên do cơ chế đào thải sinh học rồi cơ chế tập luyện của mỗi người mà tác dụng phụ của tập luyện bắn súng được giảm bớt đi, nhưng cơ bản thì vẫn bị ảnh hưởng”.

Niềm vui của Hoàng Xuân Vinh sau loạt bắn quyết định.Ảnh: ISSF

Tuy nhiên, Hoàng Xuân Vinh khẳng định anh chưa bao giờ hối hận vì quyết định đã gắn bó cuộc đời với bắn súng, vì theo anh nói thì “niềm vui lớn nhất của tôi là tiếp tục được chơi bắn súng. Đến lúc này có thể nói rằng bắn súng đã đem lại cho tôi nhiều niềm vui, cả về tinh thần lẫn vật chất, dù rằng về vật chất thì không được nhiều, chỉ là một phần nào đó để giúp cuộc sống thay đổi mà thôi.

Thế nhưng, với tư cách là một người lính thì tôi luôn tâm niệm mình phải hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị, nhiệm vụ của quốc gia. Được đại diện cho quốc gia thi đấu là trách nhiệm, nghĩa vụ mà đồng thời cũng là niềm tự hào với tôi, nhất là khi tôi có thành tích ở sân chơi thế giới”.

Chúng ta đều biết bắn súng là một môn thể thao tương đối khép kín và các VĐV ngày ngày đều phải lặp đi lặp lại cùng một quy trình, dù là tập luyện hay thi đấu, và điều đó đòi hỏi một nghị lực cực lớn để thoát khỏi tâm lý nhàm chán.

Bắn súng không chỉ là bắn súng

Hoàng Xuân Vinh chia sẻ: “Đúng là khi mới tập bắn súng thì khó tránh khỏi cảm giác nhàm chán, buồn tẻ, vì VĐV có mỗi một việc là cầm súng nâng lên bóp cò và nhắm bắn. Tuy nhiên, yếu tố làm nên sự quyết liệt và hấp dẫn của bắn súng là khi người tập đạt đến một trình độ nhất định.

Việc tham gia các giải có thành tích mang lại cho xạ thủ cảm giác thăng hoa, như cầu thủ đá bóng lúc ghi được bàn thắng cũng cảm nhận được giây phút thăng hoa khó tả. Rồi chiến thắng ấy còn là niềm vinh dự vì mình đã vượt qua đối thủ, vượt qua bản thân mình.

Những giây phút ấy làm cho VĐV bắn súng ngày càng say mê với nghề. Còn khi tập luyện thì đúng là có lúc cảm thấy nhàm chán mệt mỏi, nhưng bắn súng còn có một nghệ thuật là làm sao bắn cho chính xác và đạt được điểm cao, không phải chỉ là bắn trúng mà còn thể hiện được nghệ thuật của môn bắn súng. Tất cả những điều đấy đã làm nên niềm say mê với bắn súng của tôi. Với những người ngoài chưa tập bắn súng bao giờ thì họ sẽ không hiểu và không cảm thấy say mê. Nếu không có sự say mê và kiên trì thì người chơi sẽ không thể hoàn toàn hoá thân vào bắn súng”.

Theo Hoàng Xuân Vinh, bên cạnh tố chất về thể lực vốn là điều kiện bắt buộc, để có thể chơi tốt môn bắn súng thì người chơi cũng phải sở hữu những phẩm chất tích cách nhất định. Bản thân Hoàng Xuân Vinh tuy có năng khiếu bẩm sinh với bắn súng nhưng anh cũng phải mất hơn 10 năm rèn luyện và điều chỉnh mới có thể uốn nắn tính cách của mình sao cho phù hợp với môn bắn súng.

Hoàng Xuân Vinh tâm sự: “Không phải tôi đã có sự kiên trì từ trước khi tham gia bắn súng, và từ ngày trở thành VĐV bắn súng thì tính cách của tôi cũng thay đổi tương đối nhiều. Ngày trước khi còn làm sĩ quan chỉ huy tham gia công tác huấn luyện chiến sỹ thì tính cách của tôi rất sôi động, vui vẻ, hoà đồng, ưa thích các hoạt động xã hội năng nổ như công tác Đoàn, văn hoá văn nghệ, nhưng từ ngày chuyển sang thi đấu bắn súng chuyên nghiệp thì tính cách của tôi trầm hơn và khi xử trí tình huống thì cũng bình tĩnh hơn, không bị nóng vội, có tư duy hơn, không bị vội vàng, không đốt cháy giai đoạn. Hoặc là khi mình nóng tính vội vàng thì giờ cũng bớt đi nhiều, vì môn bắn súng đòi hỏi phải trầm tính hơn”.

Hoàng Xuân Vinh khẳng định: “Phải công nhận là bắn súng đã làm thay đổi tính cách của tôi, và quá trình này diễn ra trong hơn 10 năm. Đôi lúc tôi cũng không kiềm chế được nhưng đa phần trước khi làm việc gì tôi đều phải nghĩ và đều cố gắng kiềm chế, mà đây là điều rất phù hợp với bắn súng”.

Tài năng song hành cùng khổ luyện

Tuy nhiên, nếu trên trường bắn là một Hoàng Xuân Vinh trầm tĩnh, kín đáo và lạnh lùng thì ở cuộc sống ngoài đời Hoàng Xuân Vinh vẫn chính là Hoàng Xuân Vinh như cách đây bao năm, khi anh còn chưa dấn thân vào sự nghiệp VĐV bắn súng. Hoàng Xuân Vinh nói: “Bạn bè người thân hầu như không cảm nhận được sự thay đổi về tính cách của tôi sau khi tôi trở thành VĐV bắn súng chuyên nghiệp, vì tôi thực ra chỉ trầm tính trong tập luyện và thi đấu, còn ở đời sống bên ngoài thì tôi vẫn vui vẻ hoà đồng”.

Theo Hoàng Xuân Vinh, để trở thành một VĐV bắn súng chuyên nghiệp, điều kiện tiên quyết phải là năng khiếu bẩm sinh, nhưng cùng với đó thì nỗ lực tập luyện cũng là một yếu tố cực kỳ quan trọng, mà Hoàng Xuân Vinh cho rằng “nếu thiếu yếu tố nào trong 2 yếu tố này đều không được”.

Kỳ tích của Hoàng Xuân Vinh khiến bạn bè thế giới phải ngưỡng mộ Thể thao Việt Nam

Anh nói tiếp: “Còn để thành công trong bắn súng thì cần phải có cả thiên thời địa lợi nhân hoà, tức là phải có thầy tốt, phải có sự hỗ trợ của đồng đội, bè bạn, nhưng đấy chỉ là yếu tố bên ngoài, yếu tố bên trong là nỗ lực rèn luyện kết hợp với năng khiếu.

Thiếu yếu tố nào cũng không được và có rất nhiều VĐV đã chứng minh điều đó, khi họ dừng lại giữa chừng hoặc không thể tiếp tục đi tiếp. Mặc dù có thể họ chỉ thiếu một chút để vươn lên tới đỉnh cao nhưng lại không thể cố gắng hơn nữa”.

Người ta hay nói phía sau thành công của một người đàn ông là vai trò của người phụ nữ, và điều đấy rất đúng với hoàn cảnh của Hoàng Xuân Vinh, khi nhờ có vợ lo lắng mọi việc gia đình bếp núc mà Xuân Vinh có thể yên tâm cống hiến hết mình cho sự nghiệp.

Điểm tựa gia đình

Nhắc đến vợ, Hoàng Xuân Vinh không giấu nổi sự bùi ngùi: “ Phải nói là vợ tôi đã hy sinh rất nhiều. Tôi có được thành tích như hiện tại nhờ một phần rất lớn vào hậu phương vững chắc mà vợ tôi đã lo lắng cho tôi. Tôi thường xuyên đi tập huấn và thi đấu nên không có thời gian chăm sóc gia đình.

Ngày xưa lúc mới quen nhau thì tôi đã theo nghiệp VĐV bắn súng chuyên nghiệp được vài năm nên vợ tôi cũng đã dần quen với cuộc sống của một VĐV. Chúng tôi đều tôn trọng nghề nghiệp của nhau, cũng có lúc này lúc khác nhưng chúng tôi đều hiểu đây là công việc để duy trì cuộc sống gia đình. Lúc không phải đi tập huấn thi đấu thì tôi đều tranh thủ thời gian để đi chơi cùng gia đình”.

Với những thành tích lừng lẫy ở trong nước và quốc tế, Hoàng Xuân Vinh dĩ nhiên là niềm tự hào của cả gia đình, trong đó có 2 đứa con của anh. Tuy nhiên, có một điều lạ là cả 2 con của Hoàng Xuân Vinh đều không muốn theo nghiệp bắn súng của bố và bản thân xạ thủ này cũng đồng ý để con cái tự quyết định lựa chọn nghề nghiệp cho mình.

Hoàng Xuân Vinh giãi bày: “Các con của tôi có vẻ đều không muốn theo nghiệp của bố. Tôi không dám nói tới chuyện bộc lộ tố chất, nhưng nếu bảo các cháu yêu thích môn bắn súng này thì tôi chắc chắn là không có.

Các cháu mặc dù biết rõ bố là VĐV bắn súng và rất tự hào về bố nhưng lại không thích nghề bắn súng. Tôi cũng mong muốn các cháu học tốt và tự lựa chọn nghề nghiệp cho mình”.

Gia đình với Hoàng Xuân Vinh không chỉ là hậu phương vững chắc mà còn là bến bờ giúp anh tìm lại sự thư thái sau những sóng gió vì thất bại hoặc kết quả kém như ý muốn. Hoàng Xuân Vinh tâm sự: “Có những lúc tôi thi đấu thất bại ở những giải lớn thì lúc về cả gia đình lẫn bạn bè người thân đều  biết. Lúc đấy mọi người đều động viên chia sẻ với tôi, đều nói rằng thất bại chỉ là một tai nạn nhỏ, không thành vấn đề, cố gắng vượt qua, còn nhiều cơ hội khác”.

Hoàng Huy