Trận động đất tàn phá Nhật Bản lớn thứ 7 trong lịch sử

(TT&VH) - Một trận động đất mạnh 8,9 độ Richter và nhiều hậu chấn mạnh đã xuất hiện tại bờ biển phía Đông Nhật Bản vào chiều ngày 11/3, tạo sóng thần khổng lồ gây nhiều thiệt hại về người và của.

Trận động đất đầu tiên xảy ra lúc 2h46 phút chiều, giờ địa phương, khiến các tòa nhà ở thủ đô Tokyo chao đảo trong vài phút. Theo Cơ quan Nghiên cứu Địa chất Mỹ, động đất xuất hiện ở độ sâu khoảng 9,6km, cách bờ biển tỉnh Miyagi thuộc đảo Honshu lớn nhất Nhật Bản, khoảng 128km.

“Chưa từng thấy động đất mạnh đến thế”

Ngay cả ở Tokyo, nơi nằm cách tâm chấn tới 368km, các tuyến đường xe lửa đã phải dừng hoạt động và nhiều người lao động đã chạy ra ngoài đường, kinh hoàng vì các dư chấn tiếp diễn trong nhiều giờ sau khi động đất xảy ra.

Chị Yukiko sống ở Tokyo nói với hãng tin BBC rằng mình “chưa từng thấy trận động đất nào mạnh đến thế trong đời”. “Căn hộ của tôi nằm ở tầng 5 và ban đầu tòa nhà chỉ rung lắc chầm chậm. Nhưng càng ngày các rung động càng dữ dội. Tôi thực sự rất sợ hãi” - Yukiko nói. Còn Ryosuke, một cư dân Tokyo, kể lại: “Trận động đất đầu tiên đã rất dài và mọi người trong văn phòng tôi đều la hét hoảng loạn. Rồi chúng tôi lại gặp trận động đất thứ 2, xảy ra sau đó 30 phút. Giấy tờ và nhiều đồ đạc đã rớt khỏi bàn làm việc. Chúng tôi có thể nghe thấy tiếng bức tường rung động khi nó chao đi chao lại”.

Hình ảnh sóng thần bắt đầu tấn công vào Nhật Bản sau trận động đất

Theo một số báo cáo ban đầu, đây là trận động đất lớn thứ 7 được ghi nhận trong lịch sử. Trận động đất tấn công Haiti hồi năm 2010 giết chết hơn 300.000 người chỉ mạnh có 7 độ Richter. Trận động đất xảy ra ở Christchurch, New Zealand hồi tháng trước cũng chỉ mạnh 6,3 độ Richter. Năm 1995, khi động đất xuất hiện ở Kobe và giết hại hơn 6.000 người, nó cũng chỉ mạnh có 6,9 độ Richter.

Cơ quan Nghiên cứu Địa chất Mỹ đã phát hiện được 50 dư chấn xuất hiện sau trận động đất ban đầu, bao gồm một trận mạnh 6,4 độ Richter, trận khác mạnh 6,8 độ Richter và mạnh nhất là 7,1 độ Richter. Nhiều ngày trước trận động đất này, Nhật Bản đã đón nhận nhiều rung chấn khác nhau.

Con số người chết có thể lên tới hàng ngàn

Trận động đất đã gây nên một cơn sóng thần cao tới 10 mét tiến về bờ biển phía Đông Bắc, nhấn chìm những chiếc xe, đánh lật tàu thuyền và phá hủy các ngôi nhà trên đường tiến của chúng. Được biết Nhật Bản đã đổ rất nhiều tiền của để gia cố cho các thành phố ven biển, nhằm chống lại những trận sóng thần do động đất gây ra. Bản thân thủ đô Tokyo có một hệ thống các cổng chắn lũ, với khả năng đổi chiều bức tường nước do sóng thần gây ra. Tuy nhiên kênh phát thanh truyền hình NHK đã chiếu các đoạn video cho thấy những con sóng thần với sức tàn phá lớn ở phía Bắc Nhật Bản, trong đó nước tiến rất nhanh khiến ngay cả người lái xe ô tô cũng không chạy thoát.

Cơ quan Địa chất Nhật Bản đã ban bố cảnh báo sóng thần cho toàn bộ bờ biển dọc theo Thái Bình Dương của đất nước. Nhưng theo một số nhà phân tích, người Nhật chỉ có 15 phút đối phó trước khi bị sóng thần tấn công. Khoảng 3 giờ tính từ thời điểm trận động đất xảy ra ở Nhật Bản, cảnh báo sóng thần đã vang lên tại Hawaii. Cảnh báo sóng thần cũng được ban ra tại Philippines, Indonesia, Nga và Guam, cùng một số nơi khác.

Sóng thần hung hãn cuốn phăng tất cả những thứ cản đường nó

Sự sợ hãi động đất có thể xảy ra tiếp khiến nhiều người Nhật Bản không dám trở lại nhà của họ. Giới nhân viên văn phòng đã bị kẹt lại trụ sở cho tới tận buổi tối do không thể tìm taxi để về nhà còn hệ thống giao thông vận tải công cộng đã ngừng hoạt động. Một quan chức chính phủ nói với hãng tin AP rằng các dịch vụ đường sắt sẽ phải ngừng trong nhiều ngày.

Trên khắp Nhật Bản đã có tin về nhiều tòa nhà bị sụp đổ và người dân bị chôn vùi dưới đống đổ nát. Ở tỉnh Chiba, lửa đã bùng cháy tại một nhà máy lọc dầu. Theo truyền thông Nhật Bản, có ít nhất 36 vụ cháy lớn đã xảy ra trên toàn quốc. Lệnh tình trạng khẩn cấp đã được ban bố tại một nhà máy điện nguyên tử ở Fukushima do động đất khiến hệ thống làm mát ở đây bị hỏng. Hiện chưa có tin gì về tình trạng rò rỉ phóng xạ ở nhà máy.

Chính phủ sẽ làm hết sức để giảm thiệt hại

Trước những thiệt hại lớn do động đất gây ra, chiều 11/3, Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan đã có bài phát biểu trước toàn dân, nói rằng chính phủ Nhật Bản sẽ làm “mọi điều có thể để giảm thiểu thiệt hại”. Ông kêu gọi người dân Nhật Bản nêu cao tinh thần  tương thân tương ái, hỗ trợ các gia đình đang gặp khó khăn. Ông cũng đề nghị quốc tế trợ giúp và nói Nhật Bản sẽ thành lập một trung tâm phản ứng khẩn cấp để đối phó với thảm họa.

Cùng lúc, chính phủ Nhật Bản đã đưa ra chính sách cơ bản để xử lý hậu quả của trận động đất, gồm các biện pháp cần thiết để sơ tán người dân, cứu trợ và hỗ trợ những người bị ảnh hưởng; triển khai các nhóm cứu trợ khẩn cấp ở các khu vực bị ảnh hưởng, phối hợp chặt chẽ với các chính quyền địa phương. Chính phủ Nhật Bản cũng cam kết cung cấp các thông tin chính xác để những người bị ảnh hưởng, các chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan có thể quyết định và hành động.

Tường Linh