Giá chocolate ngày càng 'đắng'

Bỉ là quốc gia nổi tiếng với chocolate (sô-cô-la). Giữa người Bỉ và chocolate là một câu chuyện tình dài và sâu sắc. Nhưng liệu tình yêu này có trở nên sóng gió không khi giá cacao ngọt phổ biến tăng vọt?

Theo tính toán của Văn phòng nghiên cứu thị trường Đức GfK, mức tiêu thụ chocolate ở Bỉ đã giảm 2%/năm. Giá ca cao và đường tăng đang làm gia tăng giá chocolate loại thanh và các sản phẩm làm từ chocolate. Do đó, mức tiêu thụ giảm nhẹ và nhu cầu sử dụng nhãn hiệu riêng nhiều hơn.

Theo Tổ chức tiêu dùng phi lợi nhuận của Bỉ (Testachat), giá chocolate mềm tháng 10 vừa qua tăng 12,34% và chocolate sữa tăng 10,15% so với cùng kỳ năm 2022, trong khi lạm phát chung ở mức 11,5%. Mức tăng này chỉ là 8,63% và 7,25% trong khoảng thời gian từ tháng 10/2021 đến tháng 10/2022. Nhưng vào tháng 3/2023, mức tăng đạt đỉnh điểm : +16,32% đối với chocolate mềm và +13,22% với chocolate sữa.

Điều gì giải thích sự gia tăng này? Theo Carole Dembour, nhà kinh tế học tại Fevia, Liên đoàn công nghiệp thực phẩm Bỉ, giá cacao thế giới đã tăng vọt. Giá hạt cacao mỗi tấn trung bình tăng 50%/năm do điều kiện khí hậu kém ở Tây Phi, nơi có các nước sản xuất chính là Ghana và Côte d'Ivoire. Các quốc gia này đã phải hứng chịu lũ lụt và hạn hán do biến đổi khí hậu. Thêm vào đó là sự gia tăng giá đường, với mức 817 euro (khoảng 875 USD)/tấn vào tháng 6/2023, so với 453 euro cùng kỳ năm trước, tăng 80%. Do đó, sản xuất chocolate cũng phải chịu thêm chi phí đặc trưng cho phần lớn các loại thực phẩm chế biến khác như năng lượng, vận chuyển, đóng gói và tiền lương.

Salvatore Iannello, Giám đốc điều hành của thương hiệu chocolate Galler cho biết : "Một số chi phí của chúng tôi đã tăng 30% đến 40%. Nếu chúng tôi không áp dụng tăng giá một phần thì sự bền vững của công ty chúng tôi sẽ gặp nguy hiểm". Do đó, Galler đã quyết định tăng giá bán đến người tiêu dùng từ 10% đến 15%, đồng thời cắt giảm tỷ suất lợi nhuận và tìm kiếm hiệu quả cao hơn, đặc biệt bằng cách đơn giản hóa bao bì sản phẩm. "Trong tương lai, giá chocolate có thể tiếp tục tăng do sự tăng giá của hạt cacao. Biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng cho thu hoạch, dẫn đến căng thẳng giữa cung và cầu. Hiện nay, tính tiết kiệm trở nên quan trọng trong hoạt động của chúng tôi, nếu không, chocolate sẽ trở nên rất đắt đỏ", Salvatore Iannello giải thích.

Việc tăng giá trong vài tháng qua có ảnh hưởng đến tiêu dùng của Bỉ không? Rõ ràng là có, François Lambert, nhà tư vấn tại GfK trả lời: Tổng thị trường chocolate đang tăng trưởng nhẹ về số lượng (+5%) trong dài hạn, so với năm 2017. Tuy nhiên, trong 12 tháng qua, vì những lý do đương nhiên, mức tăng đã giảm nhẹ (-2%), nghĩa là không nhiều hơn đối với tất cả các sản phẩm tiêu dùng.

Theo người phát ngôn của tập đoàn siêu thị Colruyt, Nathalie Roisin, về mặt doanh số bán hàng, thị trường chocolate Bỉ đã suy giảm trong 12 tháng qua. Giá chocolate tăng, kết hợp với lạm phát thực phẩm nói chung, là lý do khiến người tiêu dùng Bỉ giảm tiêu thụ chocolate. "Đó là một sản phẩm mà khách hàng mua để nuông chiều và an ủi bản thân, nhưng họ ít làm điều đó hơn trước", cô Nathalie Roisin nhận xét.

Tuy nhiên, trên thị trường chocolate, tập đoàn phân phối Hal tuyên bố đang làm tốt hơn một chút so với các đối thủ cạnh tranh, giống như Carrefour, toàn bộ doanh thu và thị phần đã phục hồi nhờ điều chỉnh chính sách thương mại. "Vì chúng tôi đã có một năm tuyệt vời nên chúng tôi cảm thấy ít bị ảnh hưởng trực tiếp hơn từ việc tăng giá chocolate, mặc dù doanh số bán sản phẩm này nói riêng đã giảm.

Tại siêu thị Delhaize, người phát ngôn Karima Ghozzi cho biết: "Chúng tôi chưa thực sự cảm thấy số lượng bán ra sụt giảm. Lẽ ra doanh thu mặt hàng này của chuỗi siêu thị chúng tôi còn tăng nếu không có việc phải đóng cửa một số cửa hàng".

Galler thậm chí còn ghi nhận doanh số bán hàng tăng 45%. Hãng chocolate này đã phải trải qua một năm vô cùng đen tối vào năm 2022 do dịch bệnh và hơn hết là lũ lụt khiến xưởng sản xuất (ở thành phố Liège) phải tạm thời đóng cửa. Tuy nhiên, giống như tất cả các thương hiệu khác, Galler không coi trọng hành vi điển hình này của người tiêu dùng trong thời kỳ lạm phát vì ngoài việc giảm mua hàng, họ thích chuyển sang sử dụng các thương hiệu của nhà phân phối hơn, nhìn chung là rẻ hơn, một hiện tượng được Carrefour ghi nhận đối với mặt hàng chocolate. Xu hướng này có lẽ sẽ ảnh hưởng đến mùa chocolate ấm áp, chẳng hạn ngày Thánh Nicolas 6/12 tới.