Tất cả các di tích thanh tra đều có sư tử đá Trung Quốc

Đó là một trong những nội dung của cuộc thanh tra đột xuất các di tích của Hà Nội của đoàn thanh tra Bộ VH,TT&DL dẫn đầu là Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên hôm qua (22/8).

Sai phạm hàng loạt

Trước khi lên xe thanh tra các di tích trên địa bàn quận Long Biên và quận Hà Đông, đoàn thanh tra có tới dâng hương và kiểm tra qua di tích Đền Ngọc Sơn (đối diện trụ sở Sở VHTTDL).

Kế đó, đoàn thanh tra lần lượt đi các di tích: chùa Gia Quất (Long Biên, Hà Nội) - di tích cấp Thành phố được công nhận năm 2008; đình Mộ Lao - di tích cấp Quốc gia; chùa Mộ Lao - di tích cấp Quốc gia. Trong ba điểm di tích tiêu biểu này, tất cả đều có sư tử đá Trung Quốc nhe nanh, án ngữ trước cửa vào. Bên cạnh đó, cuộc thanh tra đột xuất của Bộ VH,TT&DL cũng phát hiện hàng loạt những sai phạm trong xây dựng, bài trí di tích.

Sư tử đá Trung Quốc gác lối vào đình Mộ Lao (Hà Đông, Hà Nội)

Ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh Thanh tra Bộ VH,TT&DL nhận định: Qua kiểm tra thực trạng một số di tích trên địa bàn Hà Nội trong ngày hôm nay, các nhà báo đi cùng với đoàn đã thấy các di tích đều có những sai phạm. Sư tử đá Trung Quốc, đèn lồng Trung Quốc... là những sai phạm cơ bản và nghiêm trọng nhất. Đồng thời việc tự ý lấy các đồ công đức bài trí ở những nơi thờ tự không đúng quy định cũng là vấn đề nghiêm trọng. Những hiện vật này không nằm trong hồ sơ xếp hạng di tích. Chúng làm cho những nơi thờ tự trở nên hỗn tạp.

“Điều này vi phạm nghiêm trọng Luật Di sản Văn hóa khi những đồ thờ tự làm biến dạng yếu tố gốc của các di tích. Vì việc này nên chúng tôi đã trực tiếp chỉ ra những sai phạm đó ở từng di tích và yêu cầu giải quyết” - ông Phúc nói.

Tháng 12, Bộ sẽ không nhân nhượng

Theo ghi nhận của TT&VH, tất cả các di tích Bộ tới thanh tra đột xuất đều mắc nhiều sai phạm. Đặc biệt, tính toàn vẹn của di sản bị xâm hại nghiêm trọng bởi các đình, chùa sử dụng quá nhiều đồ cung tiến của các khách thập phương. Bản sắc dân tộc trong di tích cũng nhạt nhòa do những vật cung tiến ngoại lai chiếm mật độ cao. Song đoàn thanh tra đều chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng và Ban quản lý các di tích cũng như chính quyền địa phương đều thành khẩn nhận khuyết điểm và hứa sẽ khắc phục nhanh chóng những sai phạm.

Sư tử đá Trung Quốc trên ban thờ tại chùa Mộ Lao (Hà Đông, Hà Nội)

Ông Trương Minh Tiến, PGĐ Sở VH,TT&DL Hà Nội tổng kết: Chúng tôi chưa đưa ra yêu cầu phạt. Mục đích chính của cuộc thanh tra lần này chỉ để nắm tình hình đồng thời nhắc nhở, tuyên truyền tới các địa phương. Tuy nhiên, những sai phạm trong kết luận thanh tra của ông Phạm Xuân Phúc sẽ phải khắc phục ngay trước 15/9. Nếu có gì phát sinh, BQL các di tích và các địa phương phải báo cáo. Điều này đồng nghĩa, sau 15/9, những con sư tử đá Trung Quốc hôm nay thanh tra chỉ ra phải di dời khỏi di tích. Đây cũng là những cuộc di dời linh vật ngoại lai đầu tiên sau công văn của Bộ.

Cũng theo ông Trương Minh Tiến, các di tích ở Hà Nội mắc rất nhiều sai phạm song để “gỡ rối” dần dần, trước mắt, Sở sẽ chỉ tập trung loại bỏ các linh vật, biểu tượng, hiện vật ngoại lai khỏi di tích. Các sai phạm khác sẽ được xử lý dần dần bằng các “chiến dịch” khác.

Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên lý giải về việc chưa phạt trực tiếp những cá nhân liên quan tới sai phạm trong di tích: Chúng tôi chọn thanh tra đột xuất Hà Nội vì đây là địa phương chiếm 1/3 số lượng di tích của cả nước. Còn về việc chưa xử phạt ngay, quá trình loại bỏ linh vật ngoại lai khỏi di tích của chúng tôi có lộ trình rõ ràng. Đầu tiên là tuyên truyền, vận động, thuyết phục các địa phương tự giác tháo dỡ hiện vật vi phạm (chúng ta đang ở bước này). Sau đó, đến tháng 11 Âm lịch (khoảng tháng 12 Dương lịch), nếu các di tích vẫn còn hiện vật, linh vật, biểu tượng ngoại lai, Bộ sẽ không nhân nhượng.

Phạm Mỹ
Thể thao & Văn hóa