Trong khuôn khổ Ngày hội Văn học châu Âu 2022, ngày 14/5, Công ty cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam phối hợp với Đại sứ quán Italia giới thiệu bộ tiểu thuyết Người bạn phi thường của nhà văn ẩn danh Elena Ferrante.

Nobel Văn học 2021 xướng tên tiểu thuyết gia Abdulrazak Gurnah

Chiều 7/10 (giờ Việt Nam), Viện hàn lâm Thụy Điển đã xướng tên tiểu thuyết gia Abdulrazak Gurnah là chủ nhân của giải thưởng Nobel Văn học năm 2021.

Cuốn sách là câu chuyện cảm động về một tình bạn tỏa sáng trên cái nền tăm tối của nước Ý những năm 50 - bạo lực, tham nhũng, mafia… từ đó trở thành đề tài phân tích trên phương diện xã hội học, đặc biệt là vị thế của phụ nữ trong xã hội đương thời.

Tọa đàm có sự tham gia của: Tiến sĩ văn học Nguyễn Quyên, chủ biên Tạp chí Zzz Review; Dịch giả Nguyễn Minh Nguyệt, người chuyển ngữ Người bạn phi thường sang tiếng Việt; Đạo diễn Đỗ Văn Hoàng.

Người bạn phi thường kể về thời thơ ấu và niên thiếu của Elena và Lina. Hai cô bé sống trong một khu phố nghèo đầy rẫy bạo lực thuộc thành phố Napoli, nước Ý vào những năm 1950. Dù đều rất thông minh nhưng học hành không phải con đường đầy hứa hẹn với hai cô bé. Hết cấp một, Lila phải bỏ học để phụ việc trong tiệm sửa giày của gia đình, còn Elena may mắn hơn, được đi học tiếp nhờ sự giúp đỡ của cô giáo. Từ nhỏ, Elena đa luôn ngưỡng mộ tài năng, trí thông minh và tính liều lĩnh của Lila. Đến tuổi dậy thì, cô bạn Lila vốn gầy còm,  xấu xí bỗng trở nên xinh đẹp và được nhiều chàng trai săn đón, sự kiện ấy làm dấy lên trong Elena vô vàn cảm xúc phức tạp, ghen tị có, ngưỡng mộ có, nhưng hơn cả có lẽ là nỗi lo sợ mất đi người bạn thân nhất của mình.

Câu chuyện lấy bối cảnh nước Ý thời kỳ bùng nổ kinh tế hậu Thế chiến thứ hai. Công nghiệp phát triển như vũ bão, nhà nhà bắt tay vào mua sắm. Tuy nhiên, chính trị và hành chính lại không theo kịp những biến chuyển của kinh tế-xã hội, từ đó dẫn đến cả một thập niên căng thẳng, xung đột giữa các phe phái.

Hai cô gái nhỏ Elena và Lila sinh ra trong bối cảnh như thế, tại khu phố nghèo thuộc Napoli, thành phố trơ ì bởi cái nghèo cùng cực và những bất công xã hội, bởi tư tưởng trọng nam khinh nữ. Như tác giả từng viết qua lăng kính trẻ thơ của Elena: "Tôi không hoài niệm về tuổi thơ của chúng tôi bởi nó chỉ đầy rẫy bạo lực. Đủ mọi loại chuyện xảy ra trước mắt chúng tôi, ở nhà hay ngoài đường, ngày nối ngày, nhưng giờ tôi không nhớ đã từng nghĩ rằng cuộc đời này lại đặc biệt xấu xa đến thế. Cuộc sống là như vậy, chấm hết. Chúng tôi lớn lên với nghĩa vụ phải khiến cho cuộc đời kẻ khác trở nên khó khăn trước khi bị kẻ khác gây khó dễ".

Chính tại khu phố nơi cán cân quyền lực và bạo lực thống trị, hai cô gái nhỏ sát lại gần nhau để mạnh mẽ hơn trong thế giới đầy khắc nghiệt, đặc biệt là với phụ nữ, vì họ đã được định sẵn là phải lấy chồng sớm, phải làm mẹ hiền vợ đảm, không được có bất kỳ tham vọng nào, và nhất là không được tỏ ra thông minh.

Khoảng 50 nhân vật của Elena Ferrante xuất hiện với muôn hình ngàn vẻ. Mỗi nhân vật là một mảnh đời riêng, tạo nên một thành phố Napoli sống động. Tại đó, hai nhân vật chính cùng nhau lớn lên, cùng nhận thức dần vũ trụ bé nhỏ giữa các bức tường, rồi đến vũ trụ khác ở bên ngoài, rộng lớn hơn nhưng đầy bất ổn.

Hai cô gái sát bên nhau để tự giải phóng, theo cách của mỗi người, khỏi định kiến ác nghiệt chống lại quyền của phụ nữ. Khát vọng ấy góp phần tạo nên một tình bạn phi thường mà phức tạp. Chúng khâm phục nhau, nhưng có lúc giận tức nhau, ghen tị nhau, rồi càng thân nhau hơn nữa. Bất chấp mọi điều, tình bạn ấy đem lại cho hai cô bé nhiều sức mạnh và nghị lực, tỏa sáng rực rỡ trước hiện thực tối tăm.

• Elena Ferrante - nữ văn sĩ giấu mặt làm 'điên đảo' thế giới

* Năm 2011, một ngòi bút vàng của nước Ý bỗng nổi lên như một hiện tượng. Tác giả thành công vang dội mà không cần một bài phỏng vấn truyền hình, không một buổi ra mắt sách hay ký tặng, quả là một điều không tưởng... Đó chính là nhà văn ẩn danh Elena Ferrante. Tác phẩm làm nên tên tuổi của Elena Ferrante là bộ tiểu thuyết về cuộc đời của hai cô gái Elena và Lila gồm bốn tập. Nhã Nam vừa cho ra mắt tập đầu tiên của bộ tiểu thuyết, có tên: Người bạn phi thường.

 Elena Ferrante là một cây bút có phong cách rất riêng cùng ngôn ngữ ấn tượng. Câu từ súc tích, giản dị và đầy thanh lịch, xen lẫn những đặc trưng tiếng địa phương vùng Napoli đã tạo nên tinh thần tự do phóng khoáng cho tác phẩm, một cuốn tiểu thuyết thực thụ đầy mạnh mẽ và sâu sắc.

Người bạn phi thường, xuất bản lần đầu năm 2011, ngay lập tức trở thành best-seller ở Ý và được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. Sê ri này đã được chuyển thể thành phim truyền hình My Brilliant Friend. Elena Ferrante được tạp chí Time của Mỹ xếp vào danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới năm 2016.

TTXVN