200 năm ngày sinh Giuseppe Verdi: Vượt qua bi kịch để thành tượng đài văn hóa

(Thethaovanhoa.vn) - Hôm nay (10/10) là tròn 200 năm ngày sinh Giuseppe Verdi (1813-1901), nhà soạn nhạc opera vĩ đại nhất Italia đồng thời là một trong những nhà soạn nhạc có ảnh hưởng nhất mọi thời đại.

Trong sự nghiệp của mình, Verdi đã cho ra đời 29 tác phẩm opera, phần lớn trong số đó vẫn được trình diễn thường xuyên tại các nhà hát opera khắp thế giới. Vượt qua mọi ranh giới của thể loại opera, một số chủ đề trong các tác phẩm của ông còn giữ những chỗ đứng nhất định trong văn hóa đại chúng.

Từng thề thôi sáng tác

Giuseppe Verdi sinh ra ở Roncole di Busseto, miền Bắc Italia, vào ngày 10/10/1813. Gia đình không có truyền thống âm nhạc, nên Verdi đến với âm nhạc hầu như do tự học. Ông thường chơi trên cây đàn spinet cũ do cha tặng và được một người chơi đàn ống trong nhà thờ dạy nhạc.

Phải mất thời gian dài trước khi Antonio Barezzi, một nhà buôn giàu có trong vùng, đồng thời là một người yêu nhạc, nhận ra tài năng của Verdi và quyết định chi tiền cho ông học hành tử tế.

Với sự trợ giúp của Barezzi, Verdi tiếp tục học nhạc ở Milan và đây là nơi ông bắt đầu lui tới Nhà hát La Scala, có những buổi học riêng với nghệ sĩ đàn clavico Vincenzo Lavigna và tham dự nhiều buổi trình diễn. Dưới sự đỡ đầu của Lavigna, Verdi đã có được kiến thức trọn vẹn về đối âm, soạn fuga, trình diễn opera, về sáng tác và dàn nhạc.

Năm 1836, Verdi trở về Busseto, làm thầy giáo dạy nhạc và cũng trong năm đó ông kết hôn với con gái ông Antonio Barezzi là Margherita Barezzi. Vợ chồng ông có 2 con, là Virginia và Icilio. Tuy có công việc và mức lương ổn định, song ông vẫn muốn thực hiện những ước mơ của mình. Vì thế Verdi quyết định từ bỏ mọi thứ và trở lại Milan, lần này cùng với gia đình. 

Tháng 11/1839, vở opera đầu tiên của Verdi, Oberto, được trình diễn tại nhà hát La Scala. Vở diễn này chỉ thành công ở mức độ vừa phải, nhưng Bartolomeo Merelli, ông bầu của Nhà hát La Scala, vẫn ký hợp đồng với Verdi để ông soạn thêm 3 tác phẩm nữa.

Trong thời gian Verdi biên soạn vở opera thứ 2, Un Giorno Di Regno, cái chết thương tâm đầu tiên là của 2 đứa con và sau đó là vợ Margherita vào năm 1840, đã khiến ông gần như suy sụp tinh thần.

Khi ra mắt vào tháng 9/1840, vở diễn thất bại, Verdi tuyệt vọng và tuyên bố ông sẽ không bao giờ sáng tác nữa. Tuy nhiên, Merelli đã thuyết phục được ông thay đổi ý định. Năm 1842, Verdi tiếp tục cho ra đời vở opera Nabucco. Vở diễn thành công và Verdi trở nên nổi tiếng.

Trong năm đó, Verdi đã gặp 2 người phụ nữ sau này đã đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc đời ông. Người đầu tiên là giọng ca soprano kiêm nghệ sĩ piano Giuseppina Strepponi, người thể hiện vai chính một cách rất xuất sắc trong buổi công diễn vở Nabuccosau và sau này trở thành vợ thứ 2 của ông. Người phụ nữ thứ 2 là bá tước Clarina Maffei. Nhờ bà Maffei, những cánh cửa phòng nhạc của tầng lớp thượng lưu ở Milan đã rộng mở đón ông. 

Verdi đã đạt đến đỉnh cao thành công trong âm nhạc với bộ 3 tác phẩm nổi tiếng: Rigoletto (1851), Il Trovatore (1853) và La Traviata (1853), trong đó La Traviata là tác phẩm nổi tiếng nhất trong tất cả các vở opera của ông và đây cũng là vở opera được trình diễn nhiều nhất trên thế giới.

Tham gia chính trị và hoạt động từ thiện

Để khánh thành kênh đào Suez, đồng thời khánh thành nhà hát mới xây ở Cairo, phó vương Ai Cập Ismail Pasha đã đặt Verdi viết một tác phẩm truyền tải tinh thần Ai Cập. Và năm 1871, ông đã cho ra đời vở Aida.

Ngoài việc sáng tác, Verdi còn dành thời gian cho hoạt động từ thiện. Năm 1888, Verdi khánh thành một bệnh viện tại Villanova D’Arda do ông đầu tư toàn bộ kinh phí.

Năm 1880, ông mua một khu đất và xây dựng nhà nghỉ cho các nhạc sĩ. Ngôi nhà này hiện vẫn tồn tại. Verdi từng mô tả đây là “tác phẩm nghệ thuật đẹp nhất”. Tuy nhiên, theo mong muốn của Verdi, ngôi nhà này chỉ được mở cửa sau khi ông qua đời, bởi ông không muốn được cám ơn vì sự hào phóng của mình. Năm 1887, ở tuổi 80, ông biên soạn vở Othello và năm 1893, ông từ biệt sân khấu với vở opera hài duy nhất, Falstaff.

Verdi qua đời ngày 27/1/1901. Để từ biệt ông, Arturo Toscanini, một trong những nhạc trưởng Italia vĩ đại nhất mọi thời đại, đã chỉ huy dàn nhạc của La Scala và dàn đồng ca gồm 900 người trình bày trích đoạn Va Pensiero trong vở Nabucco.

VIỆT LÂM (tổng hợp)
Thể thao & Văn hóa