Góc Anh Ngọc: Đi tìm những bộ ngực FEMEN

(TT&VH) - Họ thoắt ẩn, thoắt hiện như những bóng ma, và rồi khi xuất hiện, ngay lập tức gây chấn động dư luận bằng việc sử dụng một trong những vũ khí sơ khai nhưng hiệu quả nhất của phái đẹp: thân thể trần trụi. Trong cuộc chiến được bảo vệ bởi dân chủ ấy, thì vũ khí này đã tạo ra những cú sốc thực sự trong mùa EURO.

Từ một cuộc gặp bất thành

Điện thoại ở đầu dây bên kia luôn không có người cầm máy, dù là bao nhiêu cú. Một số điện thoại di động thì tắt máy chưa bao giờ bật. Số duy nhất còn lại cầm máy thì bằng giọng hơi lè nhè theo kiểu say rượu, một phụ nữ có lẽ ở tuổi trung niên khẳng định bằng một giọng tiếng Anh lơ lớ là sẽ hẹn tôi và một đồng nghiệp Ukraina rất thạo quan hệ với các giới cho một cuộc phỏng vấn với các thành viên của FEMEN. Thế rồi, vài hôm sau, thay vì khẳng định cuộc hẹn và xác định chỗ gặp, người phụ nữ từ hủy tất cả. Vậy là cuộc gặp với FEMEN đã không thể diễn ra, kế hoạch của tôi bị đổ bể và giờ đành nhìn một cách ghen tị một vài đồng nghiệp Phương Tây hiếm hoi có cơ hội được tiếp xúc với họ, viết những bài phóng sự nóng hổi cung cấp những cái nhìn từ bên trong của một tổ chức từ mấy năm nay đã trở nên nổi tiếng không chỉ ở Ukraina mà trên khắp thế giới, bằng hình thức đấu tranh cực sexy nhưng táo bạo của một nhóm hơn 20 cô gái xinh đẹp  không mặc áo.

Mục đích của tôi cũng như các đồng nghiệp đã thành công kia khi gặp FEMEN chẳng có gì quá sex, cũng không muốn khai thác hình ảnh sexy của các nữ thành viên thường tuổi từ 18 đến 22 của họ, mà chỉ là tìm hiểu kĩ hơn nữa về phương thức "chiến đấu" và "khả năng đi xa" của họ trong các chiến dịch của mình. Nhưng người phụ nữ làm nhiệm vụ liên lạc kia bảo rằng, tổ chức nữ quyền này không muốn tiếp xúc cởi mở với báo chí trong giai đoạn này nữa, và khi nào có thể gặp gỡ được với các đại diện của họ, bà ta sẽ báo lại. Tôi không biết điều đó có thể diễn ra khi nào, ngay ngày mai hay sau EURO, nhưng hành động ấy thể hiện một điều mà đồng nghiệp bản địa của tôi đã khẳng định: FEMEN muốn giữ cho mình sự bí hiểm trong các hoạt động trong thời điểm chính phủ Kiev đang làm tất cả những gì có thể để ngăn chặn họ tiến hành những cuộc đánh úp trước công chúng ở những sân vận động lớn, nơi diễn ra EURO 2012. Việc FEMEN đe dọa sẽ tiến hành một chiến dịch chạm tay (và ngực) vào Cúp vàng EURO 2012 đã đánh động các lực lượng an ninh của Ukraina, đưa họ vào cuộc chiến không quy ước với một đối thủ đang thực hiện cách đánh du kích nhằm phá hủy EURO bằng những bộ ngực trần. Chính tuyên bố ấy cũng khiến cho cánh phóng viên cảm thấy háo hức trong một cuộc săn lùng kì lạ nhằm có được những bức ảnh về các cô gái trẻ để ngực trần như những nữ binh Amazon tập kích vào một điểm thi đấu hoặc một quảng trường nào đó trong vài phút, trước khi rút đi, để lại sự tò mò thích thú đến ngẩn ngơ của những người chứng kiến.

Đấu tranh nữ quyền, hay là mưu đồ chính trị

Họ sẽ tái xuất hiện ở đâu, bao giờ, và các cô gái FEMEN xinh đến cỡ nào, không ai biết được. Một tháng EURO đã qua được gần nửa, và còn nửa tháng nữa cho dư luận sống trong sự đợi chờ. Chưa có một vụ tấn công nào như thế ở Ukraina trong thời gian EURO mà mới chỉ ở Ba Lan, nơi FEMEN tuyên bố họ đã có chi nhánh, nhưng chắc chắn Anna Hutsol, mới 28 tuổi và là người sáng lập của FEMEN, tin rằng cô đã thành công trong việc hướng dư luận đến mục đích cao cả của cuộc chiến mà cô tiến hành. Đó là đấu tranh bảo vệ quyền lợi của phụ nữ trong xã hội và gia đình, ở một quốc gia vẫn còn nặng tính gia trưởng và có một nữ cựu thủ tướng đang bị cầm tù. Nhưng nếu ai mong đợi, thì đấy là sự mong đợi của những kẻ tò mò. Hầu hết những người Ukraina tôi gặp và hỏi về FEMEN đều cảm thấy khó chịu khi nhắc đến cái tổ chức đã luôn sử dụng hình ảnh của phụ nữ Ukraina để thực hiện các chiến dịch tuyên truyền chống lại EURO 2012, nhằm "đánh thức lương tâm" của thế giới đối với những vấn đề liên quan đến lạm dụng tình dục, tình dục an toàn và phát triển mại dâm ở Ukraina trong một tháng của giải đấu.

Ekaterina, nhân viên truyền thông của một tập đoàn lớn ở Kiev, nói rằng, phụ nữ Ukraina không cần những người FEMEN đại diện cho họ theo cách ấy. Trong khi đó, Oleg, cộng tác viên của tuần báo tiếng Anh Kiev Post, cho rằng: "FEMEN tin rằng họ có thể đánh thức dư luận Ukraina và thế giới về tình trạng mại dâm sẽ tăng vọt trong đợt EURO. Nhưng đấy là điều không tưởng, chẳng khác gì đánh cối xay gió. Mục đích chính của Hutso lại là việc biến FEMEN thành một đảng phái chính trị. EURO này sẽ là dịp quan trọng để cô ta quảng bá tên tuổi của tổ chức. Hutso muốn đưa FEMEN ra tranh cử trong cuộc bầu cử Quốc hội ở Ukraina vào tháng 10/2012 này. Chỉ cần giành được vài trong số 450 ghế Quốc hội, FEMEN có thể coi đấy là một thắng lợi cực lớn". Tóm lại, FEMEN sẽ trở thành một dạng theo kiểu đảng Tình yêu đã từng sinh ra, phát triển bằng những bộ ngực và sau đó chết ngóm cùng các cô đào phim khiêu dâm, như ở một số nước châu Âu?

Báo chí Phương Tây, theo cách nhìn của họ, ngấm ngầm coi FEMEN như những người nữ anh hùng trong cuộc chiến chống lại những định kiến của xã hội đối với phụ nữ ở Ukraina. Nhưng trên thực tế, việc một tổ chức tố cáo một xã hội lạm dụng thân thể của người phụ nữ trong dịp EURO và cao giọng đấu tranh đòi bình quyền cho họ, nhưng lại sử dụng chính người phụ nữ và bộ ngực trần của họ cho mục đích chính trị xem ra có vẻ quá vụ lợi. Theo Oleg, sự xuất hiện của những đảng phái mới đại loại như FEMEN càng làm cho tình hình chính trị ở Ukraina thêm phức tạp trong thời điểm chính phủ Kiev đang chịu rất nhiều áp lực từ phương Tây xung quanh vấn đề nữ cựu thủ tướng Tymoshenko bị giam cầm. Khi trái bóng EURO 2012 đang lăn trên sân cỏ Ukraina, những trái bóng khác cũng đang lăn trên vũ đài chính trị, và trên ngực của những người phụ nữ FEMEN.