Khi đọc lời trao giải cho Jupp Heynckes ở giải thưởng Bambi (giải vinh danh những người có ảnh hưởng lớn nhất ở Đức trong năm) cho hạng mục thể thao hôm 13/11 vừa qua, Pep Guardiola đã khiêm tốn nói với người tiền nhiệm: “Sau cú ăn ba, ông đã trao cho tôi một đội bóng hoàn hảo. Tôi khó lòng vượt qua những tiêu chuẩn đó”.
Cuộc tiếp sức ở Bayern Munich, vì thế, không chỉ là sự thay đổi về nhân sự. Thực ra, đó là sự kế thừa và tiếp nối nhiều hơn là thay đổi.
Kể từ khi tới Munich, Guardiola đã nỗ lực giúp hệ thống cũ tiến hóa và giúp nó hoàn hảo hơn thay vì thay đổi tất cả. Ông muốn đưa phong cách và trình độ của Bayern Munich lên một đẳng cấp mới: chơi cao hơn trên sân và thu hồi bóng nhanh hơn, chuyền ngắn và kiểm soát bóng áp đảo hoàn toàn. Đó đều là những phẩm chất mang tính thương hiệu của Guardiola và giấc mơ của ông là xây dựng một đội bóng bách thắng không gì ngăn cản được.
Triết lý đó dựa trên những nền tảng do Louis van Gaal thiết lập. HLV người Hà Lan, dù không có nhiều thành tích, chính là người đã giới thiệu lối chơi chuyền bóng tinh tế hơn ở Bayern. Còn hiện giờ, trong khi vẫn còn những trục trặc nho nhỏ, Guardiola hoàn toàn hài lòng với những tiến bộ đã đạt được. “Thành thật mà nói, tôi thấy ngạc nhiên vì các cầu thủ thích nghi với những ý tưởng của tôi nhanh chóng như thế”, ông thừa nhận. “Tôi cứ tưởng rằng chúng tôi cần nhiều thời gian hơn, nhưng trình độ của họ là thực sự rất, rất cao”.
Theo bước Jupp HeynckesNhững con số tự nói lên tất cả. Bayern đang tiếp tục lập nên những kỷ lục: Chiến thắng 3-0 trước Augsburg ở vòng 12 là trận bất bại thứ 37 liên tiếp tại Bundesliga, qua đó xô đổ kỷ lục đã tồn tại 30 năm của Hamburg. Dortmund được kỳ vọng có thể chặn đứng được Bayern. Nhưng rốt cuộc, ở vòng 13 Bundesliga mùa này, Bayern của Pep đã đại thắng Dortmund 3-0 ngay trên sân khách. Hiện Bayern đứng đầu bảng với 11 chiến thắng và 2 trận hòa, hơn Leverkusen 4 điểm, Dortmund 7 điểm. Họ không chỉ nổi bật ở giải nội địa mà ở cả Champions League, khi đã cân bằng kỷ lục 9 trận thắng liên tiếp của Barcelona (tính đến lượt trận thứ 5 vòng bảng).
Đáng nhớ nhất là trận gặp Manchester City, được coi là một thử thách thật sự cho Bayern. Nhưng “Hùm xám” đã hoàn toàn làm chủ thế trận và cầm bóng áp đảo ở giữa sân, khiến Man City rơi vào trạng thái bị động trong suốt 90 phút. Ngay cả Arjen Robben cũng không ngờ đội bóng của anh lại thắng dễ (3-1) như thế trước một đối thủ hàng đầu châu Âu.
Với những chiến thắng thuyết phục, không có gì ngạc nhiên khi Guardiola nhận được sự tin tưởng hoàn toàn từ Ban lãnh đạo. Giám đốc điều hành Bayern Karl-Heinz Rummenigge tin rằng Pep chính là người có thể giúp đội bóng của ông không phải bước xuống từ đỉnh cao: “Chúng tôi biết ngay từ đầu là sau cú ăn ba ở mùa trước, mọi chuyện sẽ không dễ dàng. Và Guardiola đã đảm bảo đội bóng không đi xuống, mà tiếp tục thành công”.
Đó chính là những từ ma thuật ở Allianz Arena: Tiếp tục, tiếp nối, kế thừa. Bayern đang muốn thống trị lâu dài ở đỉnh cao. Trong khi đội bóng Đức đang thể hiện rõ những dấu hiệu và hình ảnh của một đế chế bóng đá, những mục tiêu vẫn là rất cụ thể: Vô địch Bundesliga là ưu tiên số 1, và bảo vệ thành công danh hiệu Champions League sẽ là điểm cộng quan trọng.
Nếu có ai đủ sức giúp Bayern làm điều được như thế, thì đó chính là Guardiola. Ông từng làm được ở Barcelona, vậy thì tại sao ở Munich lại không?
Andres Iniesta từng nói Pep chú ý tới mọi thứ, mọi chi tiết, và rằng ông luôn muốn sửa chữa điều gì đó. Ám ảnh về sự hoàn hảo đó lại được thể hiện sau chiến thắng 2-1 cùa Bayern trước Hoffenheim trong tháng này. Không hài lòng với những gì các cầu thủ thể hiện, Guardiola đã nổi nóng. Ngay cả sau chiến thắng 5-0 trước Plzen, chiến lược gia 42 tuổi này vẫn chỉ ra những điểm cần phải cải thiện. “Chúng tôi phải chơi tốt hơn trong các tình huống cố định”, ông nói. “Chúng tôi thường có quá nhiều cầu thủ ở trong vòng cấm nhưng lại không có ai ở bên ngoài”.
Thợ hàn siêu hạng?
Guardiola đã tiến hành rất nhiều thử nghiệm về chiến thuật, con người
Trong khi một số người coi Guardiola là một chiến lược gia quá cầu toàn, mô tả đúng hơn về ông có lẽ là “nhìn thấy trước”. Ông phân tích trận đấu theo một cách chưa có tiền lệ. Có lẽ HLV của Bayern khác người nhất ở chỗ ông phân tích đội bóng của mình như cách ông nhìn nhận các đối thủ, nhìn thấy các điểm yếu trước khi chúng trở thành những vấn đề nghiêm trọng và sửa chữa sai sót trước khi đối thủ kịp nhận ra và tận dụng.
Trái với những lo ngại ban đầu, Guardiola không đưa ra những thay đổi quá đột ngột và quá nhiều. Ông đôi khi sử dụng hệ thống 4-1-4-1 thay vì 4-2-3-1, dùng Philipp Lahm là tiền vệ trụ duy nhất thay vì 2 tiền vệ trụ Javi Martinez và Bastian Schweinsteiger. Có 2 lý do dẫn đến quyết định đó: Một là các chấn thương của Martinez và Thiago Alcantara, và thứ hai là để tăng cường sức mạnh cho tuyến tấn công, nơi Pep có nhiều lựa chọn hơn. Toni Kroos hiện cũng chơi ở một vai trò tiền vệ có thiên hướng phòng ngự nhiều hơn so với vị trí kiến tạo quen thuộc của anh.
“Những ai chấp nhận các quyết định của tôi sẽ được tôi ủng hộ, nhưng bất kỳ ai không muốn hiểu điều đó thường sẽ ngồi trên khán đài”. |
Đôi khi, Guardiola cũng sử dụng Thomas Mueller đá tiền đạo thay vì Mario Mandzukic, với sự thành công còn chưa được kiểm chứng đầy đủ. Sự tập trung của ông vào tấn công thậm chí từng khiến Bayern chỉ còn chơi với 3 hậu vệ khi gặp Eintracht Frankfurt, một trận thắng sít sao nhờ bàn mở tỉ số sớm của Mandzukic.
Chỉ thời gian mới có thể nói liệu những thử nghiệm và chuyển đổi vị trí cầu thủ của ông có dẫn tới điều gì đặc biệt không, khi mà đôi khi trở lại với sơ đồ cũ lại tỏ ra hiệu quả hơn.
Trước Hertha Berlin, Pep đã sử dụng tiền đạo truyền thống Mandzukic, người giúp ông thắng trận. Mueller từng không thành công ở vị trí tiền đạo. Hay trước Mainz hồi tháng 10, ông đưa David Alaba và Lahm trở lại vị trí hậu vệ cánh quen thuộc của họ và tung Mario Goetze vào sân để tạo ra sự khác biệt.
Đương nhiên, đẩy đội hình lên quá cao sẽ dẫn tới những rủi ro. Trong vài trận đầu tiên của họ, Bayern đã cho thấy họ rất dễ tổn thương. Nhịp điệu không còn như cũ, những đường chuyền cũng thiếu gọn gàng, khiến Giám đốc thể thao của đội là Matthias Sammer đã phải công khai lên tiếng chỉ trích. “Chúng tôi đôi khi chơi quá vô hồn”, ông nói. “Thứ bóng đá không cảm xúc, mà chỉ có di chuyển”.
Chiến thắng sít sao 1-0 mới đây trước Plzen không phải là trận hay nhất của họ bởi tỉ lệ dứt điểm thành công quá kém (Bayern phải dứt điểm 22 lần mới có 1 bàn thắng). Họ cũng không chơi thuyết phục trước Hoffenheim và Hertha Berlin. Mueller thừa nhận những chiến thắng đó không hề dễ dàng, thậm chí là quá khó khăn. “Chúng tôi thiếu sự thoải mái khi chơi bóng”, anh thừa nhận. “Những chiến thắng đó không đến một cách tự nhiên, chúng tôi đã phải nỗ lực rất lớn”.
Những cái tôi quá lớn
Guardiola phải giải quyết vấn đề “những cái tôi quá lớn” ở Bayern
Guardiola vẫn được ủng hộ và thông cảm bất chấp những nghi ngờ và chỉ trích ban đầu. Thừa kế một đội bóng đã có mọi danh hiệu cũng có nghĩa là danh hiệu nào cũng không đủ. Ngay cả HLV người TBN cũng phải nói việc so sánh ông với Heynckes là không thể tránh khỏi và ông đành phải chấp nhận.
Cũng có những người cho rằng thành công là điều tất nhiên với Pep vì ông có được đặc ân lựa chọn một hàng tiền vệ bao gồm Kroos, Goetze, Mueller, Xherdan Shaqiri, Robben và Franck Ribery. Như một tờ báo Đức đã bình luận: “Bayern có một vấn đề, vấn đề của sự xa xỉ”. Nhưng đó quả thật là một vấn đề không thể xem thường. Sự cố trong quả phạt đền ở trận gặp Mainz, mà Guardiola đã chỉ đạo Robben phải nhường cho người hay thực hiện 11 mét là Mueller đã làm dấy lên tin đồn về mâu thuẫn giữa những cái tôi trong đội hình của CLB từng có thời bị gọi là FC Hollywood.
Quả phạt đền đó cho tới giờ vẫn gây ra những tranh cãi, vẫn chưa ngã ngũ. Một số người cho rằng Guardiola không nên làm mất mặt cầu thủ của ông trước một sân bóng chật kín khán giả ở một trận đấu được truyền hình trực tiếp trên toàn quốc, trong khi những người khác cho rằng một cầu thủ có nghĩa vụ tuân lệnh HLV bất cứ khi nào. Mối hiềm khích, nếu có, chưa rõ là sâu sắc đến đâu, nhưng Robben sau đó đã từ chối thực hiện phạt đền ở trận gặp Plzen dù Guardiola yêu cầu.
Dù bề ngoài mềm mỏng và nhã nhặn, Guardiola vẫn có chất thép khi cần thiết: “Những ai chấp nhận các quyết định của tôi sẽ được tôi ủng hộ, nhưng bất kỳ ai không muốn hiểu điều đó thường sẽ ngồi trên khán đài”. Rõ ràng, một số cầu thủ chỉ được ngồi trên ghế dự bị ở Bayern bởi chiều sâu đội hình khó tin của họ, nhưng điều mà Pep nói là ông sẵn sàng trừng phạt các cầu thủ bất tuân thượng lệnh.
“Không có gì phải xấu hổ khi ngồi dự bị ở Bayern”, Rafinha, người đang hồi sinh dưới thời Guardiola, nói. “Tôi không sợ điều đó, mà chỉ cam kết sẽ luôn sẵn sàng, tập trung và chơi với 100% sức lực, dù chỉ được ra sân 5 phút”. Đó là một yếu tố nữa khiến Bayern khác biệt: Tất cả các cầu thủ hiểu vai trò và giá trị của họ, tố chất mà Heynckes đã truyền cho đội bóng sau thất bại cay đắng trên chấm 11m trước Chelsea năm 2012. Ngoài ra, mọi người đều sẽ có cơ hội bởi Bayern xoay tua nhiều và tham gia 3 giải đấu mà họ đều sẽ tiến xa.
Người ta từng tin rằng, nếu như có đội bóng nào biết cách đánh bại Bayern, đó chính là Borussia Dortmund. Nhưng rốt cuộc, ngay tại Signal Iduna, Dortmund đại bại với tỷ số 0-3. Guardiola hoàn toàn hài lòng với chiến thắng? Không hề. Ông nổi giận khủng khiếp khi khẳng định có kẻ tiết lộ chiến thuật của đội bóng. “Tôi không biết là ai, nhưng nếu phát ra hiện ra, kẻ đó chắc chắn bị tống khứ khỏi đội bóng”.
Nếu chiến thuật không bị tiết lộ, Bayern sẽ đáng sợ như thế nào? Có Chúa mới biết được. Và không ai biết được đến khi nào Bayern của Pep mới nếm mùi chiến bại tại Bundesliga.
Trần Trọng (theo Fourfourtwo)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần