Iniesta: “Điều quan trọng không phải là thành công, mà là con đường đến thành công”

Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

*Đã đạt đến đỉnh cao này, bí quyết nào giúp anh điều chỉnh được bản thân?

Tôi luôn suy nghĩ rằng một khi bạn rời sân cỏ, thì bạn cũng cần phải truyền tải mọi thứ y như lúc bạn trên sân. Cuộc sống của bạn thì là của bạn mà thôi, về tổng thể: bạn sống, và bạn chơi bóng. Với con người tôi và suy nghĩ trong tôi, cả hai – hai thế giới đó đều là một. Dù trên sân hay ngoài đời thì mối quan hệ vẫn luôn rất gắn bó và trực tiếp, không có sự khác biệt nào. Nếu tôi thấy vui khi chơi bóng thì bởi vì tôi là một con người luôn sống tốt.

*Anh có bao giờ thay đổi cảm xúc trước một vài trận đấu nào đó không?

Có chứ. Có lẽ thay đổi đáng kể nhất là khi bạn có thể tìm thấy sự an toàn, không vướng bận điều gì trước các trận đấu. Từ đó mà tôi có thể tận hưởng được không khí bóng đá của các trận đấu ngay khi bắt đầu ra sân.

*Tại sao?

Tôi đoán đó là sự trưởng thành. Nhiều năm đã trôi qua với biết bao tình huống xảy đến, tốt có và không tốt cũng có. Chính những điều ấy mang đến cho bạn sự kiênh định và bạn dần cảm thấy thoải mái để tận hưởng bóng đá. Trong cuộc sống, cũng có thời điểm bạn cần phải ưu tiên cho một thứ gì đó và giúp bạn tận hưởng được nhiều thứ quan trọng hơn bởi vì bạn sẽ đo lường những giá trị khác nhau theo thời gian. Cũng như thế với bóng đá, những gì đang tiếp diễn rất quan trọng với cuộc đời tôi.

*Có bao giờ anh thiếu động lực, không đòi hỏi ở bản thân nữa, kiểu như ít tự phê bình bản thân hơn?

Không, chưa bao giờ. Tôi vẫn luôn chạy nhiều trên sân, nhất là khi tôi lỡ phạm sai lầm nào đó. Nhưng giờ tôi đối diện với cảm giác xấu hổ khác rất nhiều so với khi tôi bắt đầu sự nghiệp. Và nhờ như thế, tôi tận hưởng niềm vui của bóng đá được nhiều hơn.

*Có lúc nào anh cảm thấy “trống rỗng” (thiếu sức sống)? Và giờ thì có phải là anh đang thấy đầy huy hoàng?

Tôi cảm thấy mọi thứ rất ổn, nhưng tôi đã nói nhiều lần rồi đấy thôi: mọi thứ đều có thể được cải thiện. Tôi luôn hy vọng sẽ thi đấu tốt hơn qua mỗi năm, tôi cũng luôn suy nghĩ rằng những gì đã diễn ra vẫn có thể mang lại nhiều niềm vui hơn mỗi ngày. Bạn sẽ không bao giờ vươn đến sự tuyệt đối, nhưng hiện tại thì tôi thấy tốt lắm, rất hạnh phúc và hạnh phúc giúp tôi tận hưởng được tất cả những gì mình muốn. Và vì lẽ đó, tôi đoán tôi đã truyền tải được cảm xúc của mình qua mỗi trận đấu.

*Nếu anh luôn cho rằng mọi thứ đều có thể tiến triển hơn, cải thiện hơn, thì có bao giờ anh thấy mình trở nên tệ hại, chạm đáy?

Không, tôi chưa bao giờ cảm thấy mình thi đấu kém cỏi. Nếu có thì giờ có lẽ chúng ta không ngồi đây trò chuyện. Nhưng có lúc tôi thấy mình đã chơi không hay và tôi phải tự vượt qua được những thời khắc khó khăn đó.

*Có bao giờ anh xem xét đến chuyện rời nghiệp đá bóng?

Chưa bao giờ, trái lại là đằng khác. Tôi bám lấy bóng đá và vượt qua được những quãng sự nghiệp tệ nhất. Bóng đá và những người bạn, người thân giúp tôi nhận ra rằng mọi người cùng trải qua những nỗi đau với tôi, đồng cảm và sẻ chia.  Những lúc như thế, vợ tôi, gia đình tôi và bạn bè tôi giúp tôi tìm thấy nguồn năng lượng để tận hưởng tiếp sự nghiệp, để vượt khó và tiến bước.

*Con gái của anh đã mang đến cho anh thêm nhiều năng lượng?

Con bé mang đến cho tôi cả cuộc đời lận cơ! Đó là một phạm trù khác, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống của mình trở nên to tát một khi bạn có con cái, một khi bạn làm cha.

*Cô con gái giúp anh nhìn sự vật dưới con mắt của trẻ thơ?

Không, tại sao chứ? Tôi có bao giờ mất đi cái nhìn của tuổi thơ bao giờ đâu. Tôi luôn suy nghĩ theo những gì mình còn gìn giữ của tuổi thơ, đó là điều cốt lõi trong tôi, là con người tôi và giờ khi đã trưởng thành tôi vẫn cơ bản như khi mình còn bé. Tôi luôn cố gắng gìn giữ những cảm nhận của tuổi thơ mà tôi từng có và giờ vẫn thế.

*Điều đó cũng được anh duy trì trong mỗi trận đấu?

Đúng vậy. Tôi không bao giờ mất đi cái nhìn đó, cảm nhận đó của những ngày chơi bóng thuở thiếu thời.

*Có phải anh đang được sống trong một thế giới bóng đá siêu chuyên nghiệp?

Chắc chắn là vậy rồi. Tôi đã trưởng thành lên rất nhiều nhờ các đồng đội và các HLV, cũng như được thi đấu trước hàng vạn người. Tôi biết trên thế giới luôn có những con mắt đang dõi theo tôi, biết đến tên tôi, yêu thích những gì tôi trình diễn,… nhưng rốt cục, điều cốt lõi tôi có được trong mỗi trận đấu chính là niềm vui, đến rất tự nhiên.

*Anh có những pha xử lý bóng siêu đẳng khiến đối thủ phải bẽ mặt.

Tôi không muốn mọi người nghĩ về chúng như vậy. Tôi không làm điều gì để khiến ai đó cảm thấy bẽ mặt cả, nhất là với các đồng đội. Cho dù các đồng nghiệp thi đấu ở những đội bóng khác thì họ vẫn luôn xứng đáng nhận được sự tôn trọng của tôi.

*Laudrup cũng từng nói rằng những pha đi bóng của ông tương tự như của anh vậy, và chúng cũng không hề ẩn chứa ý định làm nhục mặt đối phương.

Những pha bóng đó không bao giờ hướng đến việc làm đối phương bẽ mặt cả. Tôi chơi bóng bởi tôi thích đá bóng, mỗi khi tôi chọn giải pháp xử lý bóng nào đó thì nghĩa là chúng khiến tôi cảm nhận được trận đấu. Nếu pha xử lý đó diễn ra hoàn hảo, bạn sẽ hạnh phúc về những gì mình làm, nhưng không bao giờ bạn có ý định khiến ai đó thấy bẽ mặt.

*Thường thì dư luận phản ứng bằng sự thích thú, kinh ngạc trước những pha xử lý bóng kiểu như thế. Anh nghĩ sao?

Tôi có thể cảm nhận được cảm giác đó một khi pha xử lý bóng của tôi thành công. Bóng đá là chiến thuật, sự phối hợp và những gì bạn muốn trình diễn, nhưng trên hết là kỹ thuật cá nhân, là sự ứng biến trong mỗi nửa giây.

*Anh tạo ra nhiều nguy hiểm hơn ở gần sát khung thành đối phương hơn là khi chơi ở vị trí “số 8”. Thế tại sao anh không thích chơi ở vị trí đó nhỉ?

Không phải là tôi không thích, mà chỉ là vì tôi thích chơi ở vị trí tiền vệ hơn thôi. Cách tôi đọc hiểu trận đấu mang tính liên kết cao. Tôi thích những sự phối hợp, thực hiện những đường chuyền, và tại khu vực giữa sân những điều đó được diễn ra. Tôi không cảm nhận được rằng khi chơi trên cao hơn thì sẽ gây ra nhiều nguy hiểm hơn cho đối phương, mà đúng ra là mang tính quyết định hơn. Hai vị trí không giống nhau, nhưng rốt cục đâu là cái mà chúng ta đang muốn nói tới, đó có phải là cái cuối cùng bạn muốn đạt được trong mỗi trận đấu, là cảm giác hạnh phúc khi được chơi bóng,…? Khi tôi chơi nhô cao, tôi thấy khó để tìm thấy được những mục đích đó hơn.

*Nhưng cả Del Bosque và Vilanova đều trao cho anh nhiều sự tự do hơn.

Tôi không cảm thấy thế. Mỗi trận đấu của tôi mang tính trực giác cao, bạn phải đoán trước  đối phương sẽ làm gì, biết đâu là nơi bạn cần đến trước khi mọi thứ diễn ra. Tự do ư? Tôi thích được tự do, khi chơi bên cánh trái, tôi cũng có một chút tự do. Trong bóng đá chuyên nghiệp, bạn mới biết được mọi thứ. Tôi không có nhiều thứ để nói, có nhiều bí mật và ít nhất là trong những đội bóng này (Barca và TBN), tôi và các đồng đội đã chơi bên cạnh nhau từ rất lâu. Khi bạn trên sân, bạn phải tự đưa ra quyết định của mình. Bóng đá là thời gian, là đưa ra những quyết định tức thời. Bóng đá là mỗi giây.

*Vậy thì anh sẽ được mọi người ghi nhớ là chàng trai của những quyết định trong từng giây. Anh có cảm nhận được rằng mình đã chiếm được tình cảm của rất nhiều người chỉ sau một giây, của phút bù giờ 116 trong trận CK World Cup trước Hà Lan ở Nam Phi?

Ôi chao, tôi không hy vọng là như thế! Tôi không cảm giác rằng tình yêu đến chỉ vì khoảnh khắc ấy, là kết quả của khoảnh khắc ấy. Nếu vậy thì không công bằng chút nào, bởi mọi người có quyền được yêu thích tôi hay ghét bỏ tôi tùy thuộc vào những gì họ muốn, nhưng… tôi mong là họ yêu thích tôi vì một cái gì đó khác nữa. Ít nhất thì bản thân tôi cảm thấy được yêu thích vì những thứ khác, bên cạnh những thành công mà tôi đạt được. Tôi nghĩ mọi người cũng đánh giá tôi dựa trên hành vi của tôi… đó chí ít là điều tôi mong muốn.

*Một ngày nọ Johan Cruyff có nói rằng, khi ông lấy ví dụ về cách cư xử của Iker Casillas, ông muốn ám chỉ rằng ở Real Madrid đã từng có những giá trị khác làm nên sự vĩ đại của họ…

Đó là điều chính yếu, giành chiến thắng là điều rất tốt, nhưng chỉ đủ một khi bạn mang đến cho công chúng thấy những hình ảnh như của chúng tôi (Barca). Trên thực tế, tôi không biết ở đâu đó tôi từng nghe một điều gì đã khiến tôi phải suy nghĩ rất lung, một câu kiểu như thành công không phải là thứ quan trọng, mà chính là con đường bạn đi đến thành công ấy.

*Nói cách khác, đó có phải giống như việc bạn cứ cố đẩy hòn đá di chuyển mà biết rằng nó sẽ lăn hoặc không mà đôi khi không phụ thuộc vào bạn…

Vâng, đúng như vậy. Nếu bạn thành công thì bạn sẽ sướng đến phát điên và điều đó thật tuyệt vời, nhưng rốt cục điều còn đọng lại trong bạn chính là bạn đã làm điều đó như thế nào, làm sao bạn đạt được nó. Điều giá trị nhất là cách bạn thực hiện cuộc hành trình, chứ không phải đích đến bạn vươn tới. Đó cũng chính là những gì còn sót lại của cuộc đời, hơn hà sự thành công. Điều quan trọng là cách thức. Nó cũng giống như khi trận đấu kết thúc và điều lan tỏa trong con người bạn chính là những cảm xúc, sự hạnh phúc khi được chơi bóng, về những nỗ lực bạn đã thực hiện, những cố gắng bạn bỏ ra. Mọi thứ khác đôi khi phụ thuộc vào nhiều thứ, chỉ một giây thôi cũng đã khác biệt, bởi chiến thắng cũng rất gần với thất bại và do đó bạn không thể kiểm soát được nó.

*Anh gọi đó là niềm hạnh phúc khi được chơi bóng.

Vâng, dĩ nhiên rồi, tại sao ta sống mà không cố gắng để được hạnh phúc? Không ai lại nói rằng “Tôi sẽ làm điều này, điều nọ để cho mọi người thấy tôi là một kẻ xấu xa.” Thậm chí khi bạn không có sự lựa chọn nào, điều bạn muốn vẫn là được thấy hạnh phúc.

*Có người viết để kiếm tiền, có người trả lời cũng để kiếm tiền, cũng có người thi đấu để kiếm tiền.

Khi tôi còn bé, lúc còn ở Fuentealbilla, tôi không bao giờ mơ về việc kiếm tiền, tôi chỉ mơ là được chơi bóng ở giải hạng nhất, trở thành một cầu thủ ngoại hạng như ngày nay. Những thứ khác đến một mình sau đó, nhưng không phải là mục đích. Nếu tôi kiếm được nhiều tiền thì bởi vì tôi đã làm việc tốt, được hưởng đặc ân và tôi thấu hiểu điều đó.

*Bóng đá và rượu vang của anh, chúng trông ra sao, từ thế giới bóng đá đến những cánh đồng nho, xưởng rượu?

Ồ, chúng cũng có nhiều nét tương đồng, mà chủ yếu là đam mê tôi dành vào trong đó, và nhiệt huyết của bạn. Nhưng đó là hai thế giới khác biệt và với rượu vang thì tôi không phải là một chuyên gia.

*Khi anh uống rượu vang của mình, anh có nghĩ nó ngon không, hay nghĩ về việc có bao nhiêu người đã làm ra nó?

Tôi nghĩ về mọi sự giúp đỡ nhỏ nhặt nhất để làm ra sản phẩm cuối cùng. Đó là một sự tích lũy của nhiều thứ. Một số trực tiếp, một số gián tiếp, nhưng điều quan trọng là khi bạn làm ra sản phẩm bạn luôn có sự tin tưởng và suy nghĩ về những người khác. Nhưng rượu của tôi ngon mà, đúng không?

*Rất ngon là đằng khác. Anh được mọi người biết đến nhiều trên Facebook, có mặt trong nhiều chiến dịch quảng cáo,… Anh có thấy mình như một biểu tượng?

Biểu tượng à, tôi không cảm thấy thế. Điều đó chỉ cho tôi thấy rằng mọi người truy cập vào tài khoản, họ đánh giá tôi, tôn trọng tôi, họ chú ý đến tôi và họ thấy tôi tốt, đó mới là những gì chúng ta nên nói đến.

Iniesta, người chiến thắng danh hiệu QBV châu Âu 2012 - Ảnh: El Pais

*Hồi năm 2010, khi đến Zurich trong đêm Gala trao giải QBV FIFA, mọi người nghĩ rằng anh sẽ đoạt nó, nhưng người chiến thắng là Messi. Anh có thấy thất vọng không?

Không, tôi đã biết mình có cơ hội, bởi tôi có mặt ở đó cùng với Messi và Xavi, nhưng Messi giành chiến thắng và đó là chiến thắng của Barcelona. Nhưng không vì thế mà tôi nói rằng mình cũng xứng đáng. Tôi vui vì những gì tôi làm được mọi người đánh giá cao. Không cần phải ai cũng hướng về tôi. Đó không phải là chuyện danh hiệu. Bạn không cần có danh hiệu để biết được rằng liệu mình có làm đúng hay làm sai điều gì đó. Danh hiệu chỉ là một phần của bóng đá. Không một ai ghi một bàn thắng hay thực hiện một đường chuyền mà suy nghĩ rằng: “À, làm như vầy thì mình sẽ giành QBV.” Tôi đã có mặt ở đó, thật tuyệt và tôi không cố vươn tới danh hiệu đó, bởi tôi ở đấy vì mọi người đã đánh giá tôi cao. Tôi có cơ hội và tôi sẽ chỉ tận hưởng cảm giác của ngày đó, bạn thấy vui khi nghĩ về ngày đó, khi mình là một trong số những ứng viên.

*Casillas xứng đáng giành QBV chứ?

Có chứ, anh ấy là cầu thủ với đẳng cấp cao. Iker đã giành mọi thứ và anh ấy xứng đáng giành QBV. Bên cạnh đó thì Iker còn là một tấm gương về cách cư xử.

*Vậy chuyện về việc Iker ngồi dự bị? Nó có hệ trọng không?

Không, tôi không quan tâm. Bởi Iker là đồng đội của tôi, tôi tôn trọng anh ấy hết mực. Tôi chỉ bất ngờ khi Iker phải ngồi dự bị.

*Đêm Gala còn có Del Bosque và Guardiola, những ứng viên cho danh hiệu HLV xuất sắc nhất năm.

Tôi không giải thích sẽ có ý nghĩa thế nào với tôi nếu Guardiola giành danh hiệu đó, nhưng tôi nghĩ Del Bosque đã làm được nhiều điều vượt quá mức cần thiết để được công nhận. Tôi cảm thấy hạnh phúc bởi ngoài những thành công trên sân thì còn có những giá trị khác được Vicente truyền tải bởi tư cách đạo đức của ông.

*Anh nhớ điều gì về Guardiola?

Về cơ bản, đó là con người ông. Trong bóng đá, tôi đã học được rất nhiều, nhưng giờ đây chúng tôi có Tito và bạn sẽ cảm thấy mình không còn cảm thấy nhớ một ai, bạn không có thời gian dành cho việc nhớ nhung.

*Có điều gì giống nhau giữa Pep, Tito và Del Bosque?

Cả ba cùng chuyển tải nhiều nét tương đồng về bóng đá, họ được các cầu thủ tôn trọng và cũng bởi họ từng là những cầu thủ. Họ am hiểu và cảm nhận được các học trò của mình nghĩ gì khi họ cũng đã từng trải qua trong quá khứ. Chính điều đó giúp họ hiểu rõ được tập thể hơn.

*Pep đã dạy anh điều gì?

Tôi không thể nói chỉ một điều, bởi ông ấy đã dạy tôi rất nhiều: cách chơi một trận đấu, cách lựa chọn thời điểm,… rất nhiều.

*Người chỉ huy (HLV trưởng) đã thay đổi, nhưng người chỉ huy của đội bóng thì không phải là Messi? Toàn đội không phục vụ Messi?

Điều quan trọng là ai trong chúng tôi cũng cảm thấy mình là những người chỉ huy, cũng đều có trách nhiệm. Và chúng tôi không thi đấu phục vụ cho messi, chúng tôi thi đấu cùng cậu ấy. Hai chuyện hoàn toàn khác nhau.

*Vậy Messi là xuất sắc nhất?

Đúng thế.

*Tại sao?

Thời gian đã chứng minh điều đó. Rất khó để bạn có thể làm nên sự khác biệt trong một quãng thời gian dài và Messi thì làm chuyện đó thật bình thường.

*Vậy còn anh, anh muốn mình như thế nào?

Tôi lớn tuổi hơn. Và tôi là một cầu thủ. Chỉ cần thế thôi là được, bởi đó là tất cả những gì tôi mong muốn trở thành.