Jeff Koons: Một nghệ sĩ lớn từng 'mù tịt' về nghệ thuật

Koons hy vọng qua triển lãm này, các tác phẩm nghệ thuật của ông sẽ đến được với lượng khán giả đông đảo hơn ở Pháp. Koons cũng nói rằng ông thấy hạnh phúc khi được trở lại nước Pháp, nơi ông từng tổ chức triển lãm đầu tiên ở hải ngoại năm mới 20 tuổi.

Nghệ sĩ gây nhiều tranh cãi

Trong trào lưu nghệ thuật neo-pop art, Koons là một nhân vật gây tranh cãi. Nhiều người coi ông là một thiên tài, với tác phẩm mang tính tiên phong. Tuy nhiên kẻ khác lại coi tác phẩm của ông chỉ là những món đồ hào nhoáng, mang tính thương mại.

Đơn cử như triển lãm của Koons tại Cung điện Versailles hồi năm 2008, nơi trưng bày một con tôm hùm màu đỏ tươi và một chú thỏ bằng bạc trông giống như phi hành gia, đã khiến giới quan sát phải bàn ra tán vào, với không ít lời chê bai. “Tôi nghĩ những lời phê bình và phán xét đã ngăn cản công chúng trải nghiệm nghệ thuật” – Koons trả lời trong cuộc phỏng vấn trước khi khai mạc triển lãm mới.

Nghệ sĩ neo-pop art đầy tranh cãi Jeff Koons

Thập kỷ 1990, Koons kết hôn với Ilona Staller, người từng là ngôi sao khiêu dâm Italy, nổi tiếng với nghệ danh Cicciolina. Cuộc hôn nhân này đã truyền cảm hứng cho Koons tạo nên tác phẩm gây tranh cãi nhất là Made In Heaven, tác phẩm đồ họa mô tả một đôi nam nữ đang quan hệ tình dục. Ông còn có nhiều tác phẩm sắp đặt, tượng và tranh ảnh khác mô tả về nội dung tình dục khá bạo, đã khiến giới quan sát phải nhướn mày.

Koons có thể gây tranh cãi, nhưng sẽ chẳng ai phản đối rằng tác phẩm của ông luôn có giá cao và bán đắt như tôm tươi. Năm ngoái tác phẩm Balloon Dog (Orange) của ông đã được mua với giá 58,4 triệu USD. Đây là số tiền lớn nhất mà người ta từng bỏ ra để mua tác phẩm của một nghệ sĩ còn sống. Đó cũng là tác phẩm điêu khắc đương đại có giá cao nhất từ trước tới nay.

Từng chẳng biết gì về nghệ thuật

Hiện nay Koons là nghệ sĩ còn sống đắt giá nhất. Tuy nhiên người ta hẳn sẽ kinh ngạc khi biết rằng lúc mới nhập học Đại học nghệ thuật Maryland, Koons còn “chẳng biết tí gì về thế giới nghệ thuật” mà ông đang tham gia.

“Chúng tôi được đưa đi xem một bộ sưu tập lớn tác phẩm theo trường phái lập thể. Lúc đó, tôi chẳng biết Cezanne, Matisse là ai… Tôi đã lớn lên trong cảnh không được trang bị kiến thức về nghệ thuật” – Koons kể.

Thực tế Koons không phải kẻ "chẳng biết tí gì" về nghệ thuật. Ông đã bắt đầu học vẽ từ khi lên 5 tuổi. Ở tuổi vị thành niên, Koons đã thử chép tranh của các danh họa bậc thầy và tự hào treo chúng lên cửa sổ trong ngôi nhà của mình. Song ông thừa nhận các "thành tích" đó chỉ là con số không.

"Năm lên 17 tuổi, tôi nhận ra rằng mình chả biết gì về nghệ thuật" - ông chia sẻ với AFP - "Giờ tôi đã vượt qua được thời điểm đó. Song tôi nghĩ rằng có rất nhiều người không làm được như vậy. Họ trở nên lạc lối, cho rằng đã quá muộn để tham gia vào thế giới nghệ thuật”.

Và ông không chỉ vượt qua giai đoạn lạc lối mà còn vươn lên để trở thành một nghệ sĩ lớn. Hiện nay, danh tiếng của ông đã vượt ra ngoài thế giới nghệ thuật. Ông trở thành chủ đề yêu thích của báo chí, nhờ cuộc sống riêng đa sắc và mối quan hệ với các ngôi sao nổi tiếng như Lady Gaga, siêu sao pop đã dùng nghệ thuật của ông để quảng bá cho album mới đây nhất của mình.

Vậy cá nhân Koons nghĩ gì về danh tiếng đang ở mức bùng nổ của mình? “Tôi thực sự chẳng nghĩ gì về nó cả. Tôi luôn mong muốn mình là một nghệ sĩ, được tham gia vào cuộc đối thoại về nghệ thuật. Đó mới là giá trị đích thực của nghệ thuật. Phần thưởng trí tuệ mà tôi muốn có được là cảm giác chạm vào cuộc sống của nhiều người" - Koons chia sẻ.

Việt Lâm (tổng hợp)
Thể thao & Văn hóa