Kamila Valieva: Tội đồ hay nạn nhân của chiến dịch “bài Nga”?

(Thethaovanhoa.vn) - Rắc rối liên quan đến nữ VĐV trượt băng nghệ thuật người Nga Kamila Valieva đã được giải quyết khi cô vẫn kịp tranh tài tại Olympic mùa Đông 2022. Nữ VĐV 15 tuổi này là tội đồ hay nạn nhân của chiến dịch “bài Nga”?

Olympic Bắc Kinh: Vẻ đẹp VĐV 15 tuổi của Nga được thi đấu dù dính doping

Kamila Valieva, 15 tuổi, sở hữu vẻ đẹp ngọt ngào. Trên đấu trường Olympic mùa Đông, cô là niềm hy vọng vàng của trượt băng nghệ thuật Nga.

Không khó để nhận ra những bước di chuyển chưa thật ưng ý trong bài thi của Valieva. Nhưng màn trình diễn của cô vẫn đủ sức để chiếm ưu thế trong cuộc đua giành tấm huy chương vàng ở Olympic mùa Đông năm nay.

Nghi ngờ dính doping, Valieva vẫn được phép tranh tài

Nước mắt đã rơi trên gương mặt của nữ VĐV người Nga sau khi cô hoàn thành bài thi của mình, bên cạnh những cái ôm động viên của các đồng đội. Valieva đến lúc này vẫn chưa hề có động thái lên tiếng nào, dù tất cả vẫn đang chờ đợi lời nói của người trong cuộc. Cô chẳng hề tiết lộ bất cứ điều gì với báo giới. Khó có thể trách Valieva, bởi cô chỉ vừa mới trút bỏ áp lực đã theo đuổi cô trong một thời gian dài.

• VĐV Nga dương tính chất cấm vẫn được thi đấu ở Olympic

Vậy áp lực đó là gì? Đó chính là nỗi lo khi mẫu thử doping đầu tiên của cô được công bố là có kết quả dương tính hồi tuần trước do có liên quan đến chất trimetazidine, một chất nằm trong danh mục cấm của Ủy ban chống Doping quốc tế. Tuy vậy, tính chất phức tạp của vụ việc là lý do Tòa án thể thao quốc tế (CAS) ra phán quyết vẫn cho phép Valieva được tiếp tục tranh tài tại Olympic mùa Đông, thay vì bị đình chỉ thi đấu ngay lập tức và chuẩn bị đối diện với một án cấm thi đấu dài hạn. Mẫu thử dương tính của cô được phát hiện ở giải đấu quốc nội diễn ra từ ngày 25/12 năm ngoái, nằm ngoài phạm vi các giải đấu hướng đến Olympic mùa Đông năm nay. Tuy vậy, vẫn chưa có bất cứ đơn vị độc lập nào kiểm chứng và xác nhận kết quả ấy, yếu tố khiến vụ việc bị treo lơ lửng và Valieva vì thế vẫn tiếp tục được tranh tài. Thật ra Ủy ban chống Doping Nga (RUSADA) đã thu thập mẫu thử đầu tiên của cô và chuyển đến một phòng thí nghiệm tại Thụy Điển để xác nhận kết quả, trong nỗ lực tăng tốc từ phía Ủy ban chống Doping thế giới (WADA). Rốt cuộc, gần hai tháng trôi qua và không có bất cứ công bố hay hồi âm nào. Bản thân Valieva đã có những kết quả xét nghiệm âm tính doping sau mẫu thử nghi ngờ ấy, yếu tố giúp cô được phép tranh tài sau phán quyết của CAS.

Trước vụ việc này, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đã có phản hồi ra sao? Người phát ngôn IOC Mark Adams khẳng định vụ việc vẫn chưa kết thúc: “Mẫu thử B của Valieva vẫn chưa được mở. Vụ việc vẫn chưa kết thúc, nên chưa thể đưa ra bất cứ tuyên bố nào”. Còn phía RUSADA khẳng định quá trình vận chuyển mẫu đến Thụy Điển được thực hiện bình thường, nhưng phía phòng thí nghiệm ở Thụy Điển đã gửi thông báo về việc chậm trễ trả kết quả do tình hình Covid-19 tại quốc gia này bao gồm việc số ca lây nhiễm ở phòng thí nghiệm gia tăng cùng quy tắc cách ly phòng dịch khắt khe.

Trước mắt, nữ VĐV 15 tuổi này vẫn sẽ được đảm bảo quyền tranh tài tất cả các nội dung tại Olympic mùa Đông năm nay. Tuy vậy, những tấm huy chương cô giành được ở cả nội dung cá nhân lẫn đồng đội đều sẽ chỉ được coi là tạm thời cho đến quá trình điều tra vụ việc của Valieva kết thúc, như chính lời xác nhận của ông Adams: “Những thông tin về kết quả các nội dung Valieva tham dự sẽ được đánh dấu hoa thị, bởi sẽ còn thay đổi tùy thuộc vào kết quả cuộc điều tra”. Phía IOC cho biết sẽ không tiến hành tổ chức buổi lễ trao huy chương cho các nội dung cá nhân và đồng đội nữ môn trượt băng nghệ thuật.

Liệu vụ việc có đang bị thổi phồng?

Kết luận liên quan đến vụ việc của Valieva nhiều khả năng sẽ chỉ có sau khi Olympic mùa Đông năm nay kết thúc. Trước mắt, nữ VĐV 15 tuổi này vẫn có cơ hội thể hiện năng lực của mình trong bộ váy tím trên sân băng.

Mặt khác, đây là cơ hội lý tưởng để báo giới và mạng xã hội đẩy vụ việc đi xa hơn, trong bối cảnh Nga vẫn đang chịu lệnh cấm tham dự các sự kiện thể thao lớn vốn sẽ hết hạn vào cuối năm nay sau bê bối liên quan đến doping. Ký giả Christine Brennan của tờ USA Today ngay lập tức nêu ra yêu cầu cần phải cấm đoàn thể thao Nga tham dự hai kỳ Olympic tiếp theo nếu vụ việc này được kết luận là có thật trên trang Twitter của mình: “Liệu có ổn không khi những nhà lãnh đạo IOC trong một cuộc họp báo lại nói những điều cả thế giới đã biết từ lâu: Tình trạng gian lận của đoàn thể thao Nga đẩy một kỳ Olympic nữa trở thành mớ hỗn độn, dẫn đến nguy cơ phá hỏng trải nghiệm của hàng nghìn VĐV vô tội?”. Cũng theo lời cô này, Valieva đáng ra không nên hiện diện ở Olympic mùa Đông tại Bắc Kinh nếu có những nghi ngờ về kết quả xét nghiệm doping của cô ta. Brennan tiếp tục nối dài cuộc nói chuyện về đề tài này với ông Travis Tygart, người đứng đầu Ủy ban chống Doping Mỹ (USADA) trong một chương trình truyền hình trên kênh CNN. Dan Wetzel, ký giả của trang Yahoo Sports, cũng không ngần ngại dùng từ gian lận nhiều lần trong bài viết của mình: “IOC dường như đang dọn đường để đoàn thể thao Nga tiếp tục gian lận không có điểm dừng. Nga đang vận hành một cơ chế sử dụng doping cho cả những VĐV nhỏ tuổi. Chẳng có một ai dừng việc lạm dụng các VĐV nhí cho mục đích ấy”.

Dễ dàng nhận ra cơn ác cảm dành cho nước Nga nói chung và các VĐV thể thao Nga nói riêng. Đoàn thể thao Nga đang phải chịu tiếng xấu từ kỳ Olympic mùa Đông tại Sochi cách đây 8 năm. Giới truyền thông ngày càng dễ tin vào những lời đồn đoán, thay vì chờ đợi những thông tin chính thức từ WADA hay IOC trước khi đưa ra phán quyết của mình. Việc RUSADA đồng ý cho Valieva tham dự Olympic mùa Đông ở Bắc Kinh năm nay sẽ không có giá trị nếu phía CAS, một tòa án thể thao uy tín và trung lập, không đồng ý với phán quyết ấy.

Việc những thông tin về vụ việc của Valieva bị tiết lộ quá nhiều và công khai cũng vô tình tạo áp lực tâm lý không tốt cho nữ VĐV nhỏ tuổi này. Olympic mùa Hè ở Tokyo năm ngoái cũng đã chứng kiến Simon Biles phải rút lui khỏi hầu hết các nội dung vì vấn đề tâm lý. Liệu giới truyền thông có thờ ơ với tình trạng sức khỏe tâm lý không tốt của nữ VĐV này với những bài viết như đổ thêm dầu vào lửa cho vấn đề của cô? Tất nhiên vấn đề của Simon Biles năm ngoái và Valieva hiện tại hoàn toàn khác nhau, nhưng chừng nào vụ việc chưa được làm sáng tỏ, những thêu dệt không có thật sẽ chỉ làm mọi chuyện thêm rối rắm, trong lúc nữ VĐV người Nga vẫn cố gắng vượt qua tất cả để hoàn thành nhiệm vụ ở Olympic mùa Đông năm nay. Đến lúc này, Valieva vẫn vô tội cho đến khi chờ kết luận chính thức!

Đức Hùng (Tổng hợp)