Khai quật di chỉ khảo cổ ngay bên "nách" IS

(Thethaovanhoa.vn) – Bất chấp việc cuộc chiến Syria đang diễn ra dữ dội, các nhà khảo cổ vẫn tiến hành khai quật tại di chỉ Karkemish, một thành phố cổ đại nằm dọc theo biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, rất gần với điểm nóng xung đột.

Các nhà khảo cổ hiện đang hoàn tất đợt khai quật thứ 4, nhằm khám phá những bí mật của Karkemish. Cái tên Karkemish có nghĩa là Bến của (thần) Kamis, một vị thần ở miền bắc Syria.

Họ đã tìm thấy nhiều bia đá được trang trí với các hình ảnh chạm khắc, chữ tượng hình... Họ còn phát hiện các đoạn tường thành cao hơn 20 mét, bằng chứng cho thấy nơi này đã từng phát triển hưng thịnh. Trong số những phát hiện đáng chú ý còn có các tác phẩm điêu khắc nằm tại cung điện vua Katuwa, người đã từng cai trị Karkemish vào khoảng năm 900 trước Công nguyên.

Các nhà khảo cổ còn tìm thấy một nền nhà với các hình điêu khắc tinh xảo trong cung điện của Sargon II, người trị vì Assyria vào khoảng năm 700 trước Công nguyên. Assyria là đế chế cổ đại chủ yếu nằm ở vùng Lưỡng Hà. Nhóm cũng đã hoàn thành việc thăm dò tàn tích khu nhà của TE Lawrence, nhà thám hiểm nổi tiếng với biệt danh “Lawrence của Arab”, đã từng làm việc tại Karkemish từ năm 1911 đến 1914.

Một phần của hiện trường cuộc khai quật di chỉ thành phố cổ Karkemish

Nhóm nghiên cứu đã bắt đầu dự án khai quật từ năm 2011, khoảng thời gian cuộc nổi dậy chống Tổng thống Syria Bashar Assad đang leo thang. Do khoảng 1/3 trong số 90 hecta diện tích khu vực khảo cổ nằm bên trong Syria nên các nhà khoa học đã không khai quật tại nơi này. Hầu hết các phát hiện vừa nêu trên được thực hiện trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

Nơi các nhà khảo cổ đang nghiên cứu chỉ cách khu vực IS nắm quyền kiểm soát chỉ vài chục mét

Hãng tin AFP cho biết khu di chỉ Karkemish nằm cách khu vực Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) nắm quyền kiểm soát vài chục mét. Máy bay liên quân do Mỹ lãnh đạo vẫn thường bay qua đầu Nicolo Marchetti, một giáo sư về khảo cổ học và lịch sử nghệ thuật cổ đại Cận Đông của Đại học Bologna. Ông hiện là giám đốc của dự án tại Karkemish, nơi quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cho phép các nhà khảo cổ làm việc từ năm 2011.

"Về cơ bản, chúng tôi làm việc cách khu vực IS kiểm soát khoảng 20 mét" - Marchetti cho biết. Ông nói thêm rằng khu vực khảo cổ đang được bảo vệ bởi hơn 500 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ, xe tăng và pháo binh. "Chúng tôi không gặp phải vấn đề nào cả... Chúng tôi làm việc trong khu vực quân sự. Nó được bảo vệ rất tốt" - Marchetti cho biết.

Cảnh đoàn người đang bê cống vật được khắc trên một tấm đá

Karkemish là thành phố chiến lược, với tầm quan trọng đã được các học giả biết đến từ lâu, qua tìm hiểu nhiều tài liệu tham khảo là các bản văn cổ trải dài qua nhiều thời kỳ. Tuy nhiên, quá trình khảo cổ tại khu vực này đã bị ngưng lại trong suốt thời Thế chiến thứ nhất và sau đó là do sự đối đầu giữa Thổ Nhĩ Kỳ với thực dân Pháp. Một phần khu vực thành phố cổ từng bị rải mìn trong những năm 1950, khiến giới khoa học không thể tiếp cận và nghiên cứu nó suốt một thời gian dài. Công tác rà phá bom mìn chỉ được hoàn thành cách đây vài năm.

Những hoa văn trên một tấm đá khác

Dự án có sự tham gia của nhiều nhà khảo cổ tới từ 2 trường đại học Gaziantep và Istanbul. Họ đã thực hiện những cuộc khai quật quy mô lớn nhất trong gần một thế kỷ qua tại Karkemish, đồng thời kế thừa thành tựu của các đội khảo cổ thời trước. Marchetti cho biết thêm rằng các nhà khảo cổ đã có kế hoạch mở một khu vực để đón khách du lịch tham quan vào mùa Xuân tới. Ông cho biết chính quyền sẽ lập một hàng rào bê tông cao khoảng 4 mét tại khu vực này, nhằm "bảo vệ tuyệt đối" khách du lịch.

Vân Anh