Khẳng định vai trò tiên phong của TTXVN - cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện quốc gia

Mỗi dịp tháng 4, Lễ trao Giải thưởng Báo chí Thông tấn xã Việt Nam lại được tổ chức, vinh danh những tác giả đã không ngừng nỗ lực, sáng tạo để có những sản phẩm báo chí chất lượng, tạo sự lan tỏa, mang lại hiệu ứng xã hội; qua đó góp phần khẳng định vai trò của cơ quan Thông tấn quốc gia trong nền báo chí cả nước.

Năm 2024 là một năm sôi động với nhiều sự kiện quan trọng trong nước và quốc tế tạo nên một nguồn chất liệu dồi dào cho báo chí. Các nhà báo của TTXVN đã khai thác hiệu quả nguồn chất liệu này, cho ra đời những tác phẩm báo chí chất lượng, phản ánh sinh động, đa dạng, chuẩn xác mọi mặt của đời sống, chính trị, xã hội. Đây là minh chứng rõ ràng cho vai trò chủ lực của TTXVN trong dòng chảy thông tin quốc gia, cả trên kênh đối nội và đối ngoại.

* Hoàn thành các mục tiêu để bước vào kỷ nguyên vươn mình

Ngày 16/9/2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm có bài viết: "Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, yêu cầu cấp bách của giai đoạn cách mạng mới". Triển khai kế hoạch thông tin lấy ý kiến cán bộ, đảng viên, nhân dân về nội dung bài viết và quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước về nội dung đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng cho phù hợp với tình hình thực tế, nhóm tác giả Nguyễn Thị Hồng Điệp, Đinh Thị Thuận (Ban Biên tập tin Trong nước) và Nguyễn Thị Lan Phương (Báo điện tử VietnamPlus) đã thực hiện chùm 4 bài "Đảng đổi mới đưa đất nước vươn mình". Chùm bài viết bám sát vào các nội dung chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu ra trong bài viết; khẳng định đổi mới phương thức lãnh đạo và nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng là công việc hệ trọng, là yêu cầu tất yếu, khách quan, có tính quy luật, là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của công tác xây dựng Đảng, bảo đảm cho Đảng luôn trong sạch, vững mạnh.

Chia sẻ về nội dung chùm bài viết, nhà báo Nguyễn Thị Hồng Điệp, Trưởng phòng Khoa học - Giáo dục (Ban biên tập tin Trong nước) cho biết: Nhóm phóng viên đã trao đổi, quyết định đưa những dẫn chứng thuyết phục làm sáng tỏ nhận định đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng, mỗi một địa phương, đơn vị sẽ có những giải pháp cụ thể khác nhau, trên cơ sở kiên định các nguyên tắc của Đảng. Và bất cứ sự đổi mới nào cũng sẽ có những lực cản, khó khăn nhất định nhưng với phương châm đặt lên hàng đầu lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc và cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân, chúng ta sẽ hoàn thành các mục tiêu của Đại hội XIII để bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc...

Các bài viết một lần nữa đã làm rõ những nội dung trọng tâm Tổng Bí thư, Chủ tịch nước chỉ ra trong thời gian tới để tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng hiệu quả; đồng thời phân tích để làm rõ, một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng, công tác kiểm tra, giám sát không chỉ giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, sự đoàn kết thống nhất, còn giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức của cán bộ, đảng viên, bảo vệ quan điểm, đường lối của Đảng, góp phần thực hiện vai trò lãnh đạo và sứ mệnh lịch sử của Đảng Cộng sản Việt Nam.

* Biểu tượng của tình quân dân gắn kết

Không chỉ trên lĩnh vực chính trị, phóng viên TTXVN luôn phát huy truyền thống, xung kích trên mặt trận truyền thông, theo sát tình hình; sẵn sàng có mặt tại những vùng thiên tai, bão lũ. Năm 2024, cơn bão số 3 (Yagi) đã gây thiệt hại nặng về người và tài sản cho nhiều địa phương ở miền Bắc, đặc biệt là tại thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai). Thảm họa đã khiến 37 ngôi nhà là nơi ở của 158 người đã bị vùi lấp hoàn toàn; làm 56 người chết, 16 người bị thương.

Chùm tác phẩm "Từ đau thương đến hy vọng: Làng Nủ trên hành trình kiên cường hàn gắn vết thương" của nhóm tác giả Trần Thị Thu Vân, Đinh Vũ Nhật Hồng, Nguyễn Thị Lê Hương (Báo Việt Nam News) gồm hai bài viết và hai video clip đi kèm.

Phóng viên Việt Nam News đã gặp gỡ những người lính bộ đội từng tham gia cứu nạn trong mưa lũ, lắng nghe họ kể về hành trình gian nan khi băng qua dòng nước xiết, gắng sức đưa những người xấu số trở về với gia đình; tìm đến khu tạm cư của những người sống sót, nơi họ vẫn chờ đợi một chốn an cư mới, mang theo nỗi đau không thể nguôi ngoai trong một sớm một chiều. Đồng thời, nhóm phóng viên cũng theo sát hành trình gian nan của những người lính Trung đoàn 98, Sư đoàn 316 trong nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn tại thôn Làng Nủ. Suốt 14 ngày ròng rã, những người lính đã gồng mình chống chọi với mưa lạnh, kiệt quệ vì thiếu quần áo khô, nước sạch và hơn hết, là sức nặng của nỗi đau khi tận tay đưa những người xấu số về với gia đình. Nhưng chính sự tin tưởng, sẻ chia từ người dân cùng sự động viên của chỉ huy đã tiếp thêm sức mạnh cho họ. Trước khi rời đi, họ nghiêm trang chào tiễn biệt những nạn nhân còn nằm lại trong lòng đất, mang theo nỗi trăn trở chưa tròn trách nhiệm. Lá cờ đỏ với dòng chữ “LÀNG NỦ 10-24/9/2024” mà người dân trao tặng không chỉ là sự tri ân, còn là biểu tượng của tình quân dân gắn kết - một lời nhắc nhở về lòng kiên cường và sự đồng lòng trong những thời khắc đen tối nhất.

Giữa mất mát, chính quyền huyện Bảo Yên đang dốc sức giúp người dân tái thiết cuộc sống. Khu tái định cư gồm 40 ngôi nhà sàn hai tầng theo kiến trúc truyền thống của người Tày, được thiết kế đầy đủ tiện nghi thiết yếu. Hơn 200 công nhân, binh sĩ đang làm việc ngày đêm để hoàn thành dự án đúng tiến độ vào cuối năm. Những ngôi nhà đầu tiên đã bắt đầu hình thành, vững chãi như chính tinh thần của người dân nơi đây - kiên cường, không khuất phục.

* Thể hiện cách tiếp nhận và tương tác mới

Các tác phẩm dự thi năm nay cho thấy tiếp tục sự dấn thân, bản lĩnh nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm cao của đội ngũ phóng viên, biên tập viên. Nhiều tác phẩm vào vòng chung khảo không chỉ tiếp cận vấn đề một cách trực diện, sắc sảo, còn đưa ra những giải pháp thiết thực, thể hiện vai trò của báo chí trong việc đồng hành cùng quá trình hoạch định và thực thi chính sách. Đặc biệt, năm nay có thêm một hạng mục, đó là hạng mục báo chí sáng tạo, khuyến khích mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất các nội dung đa phương tiện. Dù mới chỉ một số tác phẩm tham dự thể loại này nhưng cũng đã thể hiện bước tiến mới trong việc sản xuất thông tin đa phương tiện của TTXVN. Điều này cũng hoàn toàn phù hợp với xu hướng tiếp cận thông tin của công chúng hiện đại, ngày càng ưu tiên các nền tảng số và các sản phẩm truyền thông sinh động, hấp dẫn.

Tác phẩm "Kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô - Hà Nội linh thiêng và hào hoa" của nhóm tác giả Nguyễn Hoàng Nhật, Trần Ngọc Long, Võ Hoàng Long, Vũ Thị Bích Hằng, Đoàn Minh Anh, Nguyễn Hoài Nam (Báo điện tử VietnamPlus) đưa đến cho độc giả một sản phẩm đặc biệt 3D tương tác (Interactive 3D) về sự kiện lịch sử trọng đại 70 năm giải phóng Thủ đô, tại địa chỉ vietnamplus.vn/70namhanoi.

Chia sẻ về ý tưởng thực hiện sản phẩm, nhà báo Võ Hoàng Long cho biết: Theo nghiên cứu của Hiệp hội các Nhà xuất bản tin tức thế giới (WAN - IFRA), một trong những rào cản lớn nhất đối với việc chuyển đổi số đó chính tư duy quá lệ thuộc vào phong cách làm báo truyền thống, chỉ chú trọng vào câu chữ, ảnh thay vì tư duy sản phẩm. Trong khi cách thức tiêu thụ tin tức của độc giả hiện nay đã thay đổi. Báo cáo số của Viện Báo chí Reuters và Đại học Oxford năm 2024 cũng chỉ ra rằng độc giả trẻ hiện nay thích xem và nghe nhiều hơn là đọc. Việc chuyển đổi phong cách kể chuyện từ text, ảnh sang video, postcard, đồ họa 3D tương tác đã được tòa soạn Báo điện tử VietnamPlus theo đuổi từ rất lâu.

Tại sản phẩm, những trang sử hào hùng của Thủ đô Hà Nội nói riêng, của dân tộc nói chung được kể lại qua công nghệ 3D tương tác độc đáo, với những cú cuộn chuột (trên desktop) hoặc bằng "vuốt chạm" trên màn hình điện thoại thông minh, với hình ảnh kết hợp với âm thanh sống động, đem lại trải nghiệm hoàn toàn mới mẻ cho độc giả, thể hiện sức mạnh của loại hình báo chí đa phương tiện.

Từ mô hình 3D Cột cờ Hà Nội, biểu tượng của Đại lễ kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô, độc giả có thể lần về những dấu mốc lịch sử quan trọng, từ thời khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, rồi Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến tháng 12/1946, cho tới Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, để mở ra ngày khải hoàn của đúng 70 năm về trước. Ngoài các lựa chọn kể trên, bạn đọc còn có thể tìm hiểu những chủ đề đa dạng khác, trải dài từ lịch sử, kinh tế đến những lát cắt văn hóa về đất và người Hà Nội, qua những chùm bài Mega Story đặc sắc. Qua đó, độc giả có một hình dung tổng thể về một Hà Nội vừa linh thiêng, vừa hào hoa, xứng đáng là nơi lắng hồn núi sông, trái tim của cả nước... Nhóm tác giả đã đi theo một trong 7 hướng chuyển đổi của truyền thông hiện nay - phong cách kể chuyện (storytelling) - kể chuyện theo hình thức đa phương tiện. Tất cả những sự kiện lịch sử, Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, Hà Nội mùa Đông năm 1946, hay hình ảnh đoàn quân hùng dũng tiến về Thủ đô giải phóng Hà Nội đều được gói gọn trong những hình ảnh 3D tương tác với những đoạn postcard về các khoảnh khắc lịch sử...

Giải thưởng Báo chí TTXVN 2024 đã khẳng định, ghi nhận sự nỗ lực, lao động miệt mài, dấn thân, vượt qua trở ngại, gian khó, hiểm nguy trong tác nghiệp, bất kể ngày, đêm… để những dòng tin Thông tấn "nóng hổi" thông suốt. Ghi nhận, biểu dương tinh thần trách nhiệm, sự dũng cảm, kiên cường của các phóng viên đã không quản ngại khó khăn, luôn đồng hành cùng các lực lượng ở tuyến đầu để mang đến những hình ảnh chân thực, giàu cảm xúc về một Việt Nam không ngừng vươn lên, Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang khẳng định: Những đóng góp đó đã và đang góp phần khẳng định vai trò tiên phong của TTXVN với tư cách là cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện quốc gia.