(TT&VH) - Sáng 21/9, Long thành cầm giả ca (Hãng phim Giải Phóng sản xuất, kịch bản: Văn Lê, đạo diễn: Đào Bá Sơn) - một trong hai phim đại diện VN tham dự LHP Quốc tế Việt Nam lần đầu tiên và cũng được chọn khai mạc Những ngày phim Việt Nam kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - đã chiếu ra mắt tại Hà Nội. Đạo diễn Đào Bá Sơn có cuộc trò chuyện với TT&VH về những thách thức khi làm phim lịch sử cũng như những dư luận xung quanh bộ phim này.
Bộ phim “thuần Việt”
Đạo diễn Đào Bá Sơn
Long thành cầm giả ca kể câu chuyện tình cảm động của Tố Như và Cầm - cô ca kĩ nổi tiếng Long thành - trong bối cảnh xã hội phong kiến Việt Nam loạn lạc vào khoảng thế kỷ 18-19. Tố Như đã có vợ và không dám vượt qua lễ giáo phong kiến để đến với Cầm dù đã có lúc nàng sẵn sàng dâng hiến...
Sau bao nhiêu thăng trầm, Tố Như gặp lại Cầm khi cô đã là một ca kĩ già... Đỉnh điểm bi kịch trong mối tình câm lặng của cặp “trai tài, gái sắc” là cái chết của Cầm và câu chuyện tương truyền đến nhiều đời sau về tiếng đàn ma quái từ cái giếng giống hình chiếc đàn nguyệt...
Không chỉ là câu chuyện về một mối tình cảm động, phim còn chấm phá những nét văn hóa rất Thăng Long...
* Anh nổi tiếng khắt khe, đến mức nghệ sĩ Hương Dung - người đảm đương khâu lồng tiếng cho bộ phim - đã từng nói, anh khó tính đến... bực mình. Đến giờ, khi bộ phim đã công chiếu, còn điều gì ở phim này khiến người khó tính như anh phải nói: “giá như” không? - Xin chia sẻ, sau khi phim chiếu ra mắt ở TP.HCM, tôi bị chất vấn đến toát mồ hôi vì chuyện lồng tiếng. Thực sự, có những điều hài lòng và chưa hài lòng. Nhưng ván đã đóng thuyền rồi, đành chịu thôi.
Tôi nghĩ giá như đạo diễn có trường quay, có điều kiện làm việc tốt hơn thì chắc hẳn sẽ làm được những bộ phim lịch sử tốt hơn. Làm phim lịch sử mà kinh phí hạn hẹp, đoàn phim nghèo, đến nỗi những cảnh như Tố Như đi sứ mà họa sĩ thuê mãi mới được 5 con ngựa. Lúc con này đi đúng hàng, thì con kia phá đám... Lúc ngựa vào hàng lối thì diễn viên quần chúng “đình công” vì đói quá không diễn nổi...
Một cảnh quay đơn giản như vậy cũng mất khá nhiều thời gian vì thiếu chuyên nghiệp trong nhiều khâu... Chỉ có mỗi một “chân lý” không được để ngựa cái và ngựa đực đi cạnh nhau mà mãi sau này chúng tôi mới rút ra được (cười). Trong khi đó, ở Trung Quốc, ngựa đóng phim được huấn luyện đâu vào đấy, bảo đi đúng đến vạch là đi đúng đến vạch... Vì thế, nhiều người hỏi tôi sao không đến Trung Quốc mà quay?
* Vậy tôi xin hỏi anh, vì sao anh không đến Trung Quốc để quay?
- Mong muốn của tôi là có một bộ phim “thuần Việt”. Đây cũng là món quà tri ân của những người con phương Nam, của tôi - một người đã xa Hà Nội gần 30 năm - muốn gửi tặng Thăng Long - Hà Nội. Như bạn thấy, tông màu trong phim là tông nâu. Với bất cứ người con nước Việt nào, tông màu ấy luôn gợi nhớ về đồng bằng Bắc bộ, màu của đất phù sa, màu của lúa... Và hơn hết, tôi cảm thấy ở đó “hồn Việt”... Người miền Nam khi làm phim dã sử, sợ nhất sự “cải lương hóa”. Hiểu được điều đó, nên với phim của mình, tôi đã cố hết sức để tránh những nỗi sợ đó...
Khó tìm bối cảnh mang hồn vía Thăng Long
* Ai cũng biết, làm phim dã sử trong điều kiện ở VN sẽ “đụng” phải rất nhiều khó khăn. Anh có thể chia sẻ áp lực khi bắt tay thực hiện bộ phim này?
- Khi được hãng phim giao kịch bản, lúc đầu, tôi băn khoăn vô cùng vì không biết sẽ xoay xở thế nào. Một cách tương đối, phim còn nhiều khiếm khuyết nhưng hơn hết, chúng tôi làm với thái độ và tâm huyết tạ ơn mảnh đất Thăng Long.
Cảnh phim Long Thành cầm giả ca
Long thành cầm giả ca khai thác sâu văn hóa Thăng Long. Lịch sử làm phông nền mà tâm điểm là hai nhân vật Tố Như và Cầm. Trong phim, những vần thơ của Nguyễn Du khẳng định văn hóa trường tồn của Thăng Long. Vậy mà, bối cảnh hồn vía Thăng Long không hề dễ tìm. Chĩa máy quay tới đâu là gặp phải ăng-ten, cột điện, nhà cao tầng... Vậy thì sao làm nổi phim dã sử?
Hơn nữa, thách thức và cũng là áp lực lớn nhất là Long thành cầm giả ca lần đầu tiên đưa hình tượng danh nhân Nguyễn Du lên màn ảnh rộng. “Đụng” đến thách thức này là cả một sự sợ hãi... Kể cả khi phim đã bắt đầu công chiếu, tôi vẫn cảm thấy run vì không biết người xem có đón nhận nó hay phản ứng gì không...
Chỉ dừng ở đó, không thể “nóng” hơn
* Được biết, kể cả việc ông chọn hai vai chính là người mẫu Ngọc Ngoan vào vai Tố Như và ca sĩ Nhật Kim Anh vào vai Cầm cũng có nhiều ý kiến? - Chọn diễn viên đóng vai Nguyễn Du cực khó. Đó phải là người mang dáng dấp nho nhã, thư sinh, chứ không thể “xôi thịt” được.
Chọn diễn viên, tôi đã phải xem chân, xem tay của họ cơ mà... Tay của một thi nhân phải mềm mại. Còn với những ca kĩ, tay của họ thể hiện tiếng đàn, thể hiện tâm hồn.
Việc chọn ca sĩ Nhật Kim Anh đóng vai Cầm thực sự lúc đầu cũng có nhiều ý kiến, đến tận khi quay. Nhưng tôi vẫn giữ quyết định của mình.
Nhật Kim Anh có nhiều nét tương đồng với Cầm. Ngoài đời, cô ấy cũng là ca sĩ, quê ở Thanh Hóa. Chưa đầy 10 tuổi, Nhật Kim Anh cũng xa quê để tới TP.HCM lập nghiệp. Cô ấy cũng từng tham gia hết câu lạc bộ này, nhà văn hóa kia để học hát và theo đuổi con đường ca hát. Nếu có điều gì khiến khán giả chưa hài lòng ở các nhân vật thì có lẽ là lỗi ở đạo diễn mà thôi.
* Có thông tin cao trào Tố Như và Cầm chạy loạn ở lò gạch là một cảnh “cực nóng” nhưng đã bị hội đồng duyệt cắt bỏ... Thực hư thông tin này như thế nào, thưa anh?
- Đoạn này chỉ dừng lại ở đó thôi, chứ không thể “nóng” hơn. Nó đúng với tinh thần của bài thơ Long thành cầm giả ca. Nếu để cảnh nóng ở đó chắc sẽ “câu” được thêm một số người xem. Nhưng tôi không thể làm thế.
XSTV 31/1: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h24 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSVL 31/1: Xổ số Vĩnh Long được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Vĩnh Long quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSMN 31/1: Xổ số miền Nam ngày 31/1/2025 gồm các tỉnh Vĩnh Long, Bình Dương và Trà Vinh. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Sáu ngày 31/1 trên Thethaovanhoa.vn.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 30/1, rạng sáng 31/1 - Thethaovanhoa.vn cập nhật nhanh và chính xác nhất lịch thi đấu và link xem trực tiếp bóng đá: Cúp C2 châu Âu, Saudi Pro League.
Ngày 30/1/2025 (mùng 2 tết Nguyên đán Ất Tỵ) thời tiết tại thành phố Đà Nẵng nắng ấm sau những ngày gió lạnh, đông đảo người dân và du khách đã đến các khu du lịch, các điểm vui chơi công cộng để du Xuân, tận hưởng không khí Tết.
Ngày 29/1, "gã khổng lồ" truyền thông xã hội Meta công bố mức doanh thu và lợi nhuận tăng vọt trong năm 2024, đồng thời đưa ra các kế hoạch đầy tham vọng nhằm mở rộng cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI) trong năm 2025.
Với lịch sử hơn 400 năm, tranh dân gian làng Sình, phường Dương Nỗ, quận Thuận Hóa, thành phố Huế không chỉ được đánh giá cao về nghệ thuật tạo hình mà còn gắn liền với đời sống văn hóa tâm linh, trở thành nét văn hóa độc đáo của vùng đất Cố đô.
Theo Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, có ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học nằm trong top 500 trường đại học tốt nhất thế giới và 5 cơ sở thuộc nhóm 200 trường đại học hàng đầu châu Á.
Thăng Long tứ trấn là 4 di tích tiêu biểu, trấn giữ 4 phương Đông, Tây, Nam, Bắc của kinh thành Thăng Long xưa, gồm các đền: Bạch Mã, Voi Phục, Kim Liên và Quán Thánh.
Tối 29/1, tức mùng 1 Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, cuộc diễu hành xe hoa - một trong những lễ hội lớn nhất dịp Tết do Cục Phát triển du lịch Hong Kong (Trung Quốc) tổ chức - đã diễn ra tại khu vực Tsim Sha Tsui.
XSAG 30/1: Xổ số An Giang phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết An Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSTN 30/1: Xổ số Tây Ninh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Tây Ninh quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSBTH 30/1: Phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Thuận quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSMN 30/1: Xổ số miền Nam ngày 30/1/2025 gồm các tỉnh Tây Ninh, An Giang và Bình Thuận. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Năm ngày 30/1 trên Thethaovanhoa.vn.
Cuối năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) đã chủ trì hội thảo trực tiếp kết hợp trực tuyến với các địa phương trong cả nước để lấy ý kiến góp ý dự thảo "Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".