Video: Ngành văn hóa Thái Bình trần tình về 6 bia đá phản cảm

(Thethaovanhoa.vn) - Tại khu mộ các Vua, phía trước mỗi gò mộ đều được dựng thêm 1 tấm bia đá xanh, có kích thước cao hơn 2,4m, rộng gần 1,5m, chân bia cao 0,35m khắc họa hình tượng rùa đội bia. Trên những tấm bia này không chỉ khắc tiếng Việt mà còn có cả tiếng Anh, nhưng lại bị tẩy xóa rất lem nhem, làm mất mỹ quan nơi di tích tôn nghiêm. Các nội dung ghi trên văn bia cũng không dẫn nguồn nội dung từ đâu.

Điều đặc biệt là việc đặt hạ những tấm bia này của huyện Hưng Hà và  Ban quản lý di tích đền Trần, hoàn toàn không được sự đồng ý cho phép của cơ quan chức năng có thẩm quyền. Với Sở Văn hóa, Thể Thao, Du lịch tỉnh Thái Bình, khi nắm bắt được thông tin thì 6 tấm bia này đã “an tọa, cố vị” vững chắc trong khu vực I của khu di tích.

Ông Nguyễn Hữu Hưng- Trưởng phòng Nghiệp vụ, Sở VHTTDL Thái Bình cho biết: "Sau khi cơ quan văn hóa nhận được thông tin trên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình đã tổ chức một đoàn kiểm tra thực tế. Những nội dung ghi trên văn bia, do chúng tôi chưa thẩm định một cách cụ thể nên chưa xác định được rằng nó sai phạm gì về mặt nội dung. Nhưng về mặt hình thức, nó có nhiều điều cần phải bàn đến từ văn phong, đến ngữ pháp, dịch thuật. Đặc biệt là hình thức, có những tấm bia rất lem nhem, rất phản cảm trong di tích rất tôn nghiêm như thế này. Về hình thức bia, đặc biệt là đối với phần chân bia, dày đến 50cm, có những cái bia trang trí “rùa đội bia”, nhưng có bia lại là “long hổ”, có bia hình tượng “hoa sen”,  điều này không phù hợp với truyền thống mỹ thuật cổ Việt Nam”

Về những chữ được khắc tên 3 tấm bia đá đặt hạ trước 3 ngôi mộ nằm hai bên trục Thần đạo có ghi nội dung song ngữ Việt- Anh, đại diện Sở Sở VHTTDL Thái Bình, ông Nguyễn Hữu Hưng- Trưởng phòng Nghiệp vụ cho biết: "Chúng tôi thấy rằng, việc dịch thuật trong tiếng Anh có những điều không đảm bảo nguyên tắc trong dịch thuật: nghĩa là trong phần tiếng Anh có lần Tiếng Việt, tiếng Anh có dấu, đó là điều bất hợp lý".

Tất cả những vấn đề trên, Ban quản lý di tích huyện Hưng Hà đã vi phạm khoản 3, điều 1, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009, vi phạm nghiêm trọng Nghị định 70 năm 2012 của về Chính phủ trình tự lập, phê duyệt, quy hoạch, báo cáo kinh tế kỹ thuật về tu bổ di tích. Đặc biệt là vi phạm Thông tư 18 về quy định một số nội dung cụ thể về tu bổ di tích.

Cũng theo đại diện Sở Sở VHTTDL Thái Bình thì việc dựng lập các bia đá này tại khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần chưa tuân thủ trình tự, quy định của pháp luật, chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.  

"Đến thời điểm chúng tôi đi kiểm tra thì UBND huyện Hưng Hà, và cơ quan văn hóa của huyện Hưng Hà cũng như chính quyền địa phương nơi có di tích không có một động thái gì báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa.

Cái sai phạm ở đây của họ, tức là khi hoạt động tu bổ, tôn tạo di tích,hay là lập bia tuyên truyền giá trị di tích, người ta không tuân thủ theo quy định pháp luật. Tức là trước khi làm, phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền, được sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì mới được đưa, nhưng người ta không làm theo trình tự thủ tục ấy. Thứ hai, việc đưa này nó không phù hợp với nội dung di tích, đấy là điều nghiêm trọng nhất", ông Nguyễn Hữu Hưng- Trưởng phòng Nghiệp vụ, Sở VHTTDL Thái Bình cho biết.

Ông Đỗ Văn Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình cho biết đây là những tấm bia đá được cung tiến xuất phát từ tấm lòng của những người dân xa quê.

"Ngày 19/4/2015 thì Hội VN tại Séc có đưa về đền Trần một số bia đá" - ông Bình nói. "Trước đó họ có làm việc với BQL di tích nhà đền, BQL di tích nhà đền cũng báo cáo lại với chúng tôi, đây là một việc mà chúng tôi thấy rất cần thiết, xuất phát từ tâm phúc của những người VN xa quê, công tác tại nước ngoài. Nội dung bia đc trích dẫn từ sử sách, tuy nhiên thể hiện trên văn bia thì chưa rõ ràng…. Nếu xảy ra sai phạm đối với cá nhân, tổ chức trong việc dựng văn bia này, chúng tôi đương nhiên thẳng tay xử lý".

Khu Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần được giao cho UBND huyện Hưng Hà trực tiếp quản lý, khai thác. Di tích này được công bố Bằng xếp hạng di tích cấp Quốc gia đặc biệt vào đầu tháng 3/2015. Nơi đây được coi là nơi phát  nghiệp vương triều Trần, là nơi yên nghỉ của các liệt tổ nhà Trần, của Thái Tổ Trần Thừa và ba vị vua đầu triều Trần là Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông và một phần ngọc cốt của Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông. Di tích này gắn với sự kiện đánh dấu bước chuyển biến đặc biệt quan trọng của lịch sử dân tộc, anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu có ảnh hưởng to lớn đối với tiến trình lịch sử dân tộc.

Xuân Tiến - Thu Hoài, PV TTXVN tại Thái Bình
Truyền hình Thể thao & Văn hóa