Mỹ Tâm - Trọng Lý: Hai con đường, một cách đi?

(TT&VH Cuối tuần) - Gần như không hẹn mà gặp, Mỹ Tâm làm show tổ chức kỷ niệm 10 năm ca hát, Lê Cát Trọng Lý làm tour xuyên Việt để đánh dấu một bước tiến mới trong âm nhạc. Có gì đó rất giống nhau và cũng rất khác nhau giữa hai cô gái xinh đẹp - độc lập cùng đến từ Đà Nẵng.

20 và 30?

Có một điều lạ thấy rất rõ nơi hai ca sĩ này. Nếu Mỹ Tâm ở độ tuổi 30 có lực lượng fan hùng hậu toàn tầm 20 tuổi thì ở Lê Cát Trọng Lý, công chúng của cô đa phần đều trên 30. Trong buổi diễn ở Nhà hát Lớn TP.HCM tối 9/9/2011, lực lượng fan tươi trẻ đã góp phần làm nên thành công cho đêm diễn của Mỹ Tâm. Họ hò hét, cổ động, vẫy cờ… vang cả nhà hát. Còn trong đêm của Lý, công chúng đa phần là dân văn phòng, khá ít những gương mặt trẻ, đối tượng người nghe chững chạc hơn, thêm vào đó, họ đáp lại âm nhạc của cô bằng những tiếng vỗ tay không dứt.

Mỹ Tâm trong live show Cho một tình yêu

Trong suốt sự nghiệp hơn 10 năm ca hát của mình dường như có thể thấy đối tượng người nghe của Mỹ Tâm khá trẻ, bất chấp càng ngày dòng nhạc của cô càng đi vào chiều sâu hơn. Có lẽ do phong cách âm nhạc của Mỹ Tâm đã định vị trong trí nhớ của công chúng gần như là một công chúa pop, tươi trẻ, vô tư và sự già dặn, nếu có, cũng chỉ như là một phục trang tô đậm thêm nét trẻ trung nơi cô. Fan trẻ yêu giọng hát Mỹ Tâm và dường như cũng rất yêu cả cô ca sĩ tuổi đã 30 này. Họ yêu cô như 10 năm trước và lớp người nghe mới cũng mặc định cô như là tiếng nói của thế hệ họ.

Trọng Lý thì khác, cô trẻ nhưng âm nhạc của cô định hình cho người nghe ngay từ lần đầu gặp gỡ, đó là một thế giới riêng, bước chân vào đó là phải cân nhắc. Ở thế giới đó, Lý dẫn dắt người nghe vào những câu chuyện nhỏ nối tiếp nhau, có hơi thở của thời đại cô đang sống và có cả hơi thở chỉ có riêng tại vương quốc âm nhạc của cô. Nó trẻ trung nhưng chất chứa nhiều tự sự, như những chuyến xe đêm. Và vẻ đẹp âm nhạc đó lại phù hợp với một lứa tuổi già dặn hơn. Và cứ thế Lý cứ du hành trong thế giới của mình và biên độ công chúng của cô ngày càng mở rộng.

Cùng màu khác tông

Live show Cho một tình yêu của Mỹ Tâm thực sự là một show giải trí đa năng, ở đó người ta thấy có ca, vũ, kịch, người ta thấy Mỹ Tâm rất cố gắng thể hiện tính vui vẻ, những ca khúc được thể hiện đều mang tính cổ động, hâm nóng không khí nhưng màu lắng đọng nhất trong đêm diễn lại trầm. Dù muốn hay không thì tinh thần rõ nhất từ giọng hát của Mỹ Tâm trong live show vừa qua mang một màu trầm bất chấp việc cô thay hơn 5 bộ đồ và không khí sân khấu hết sức tươi mát.

Trong khi đó ở Trọng Lý, chương trình mang tên Vui nhưng thực chất âm nhạc của cô lại nhuốm màu tự sự rất rõ. Vui thể hiện được không gian tinh thần đêm diễn nhưng các ca khúc của cô gần như phả xuống người nghe một cảm giác như thể khó động đậy được tay chân, ngồi nghe chăm chú và rất khó thoát khỏi không gian âm nhạc bàng bạc một màu mộc xuyên suốt hành trình. Lý, với bộ đồ trắng đen đơn giản, ôm đàn và hát. Vui của cô trong một nỗi buồn ít nói khi bị dời 2 đêm diễn, nhưng cũng như Mỹ Tâm, Vui chỉ là cách dàn dựng còn âm nhạc trong đêm diễn của cô lại mang tính xoa dịu nhiều hơn.

Cả Mỹ Tâm và Lê Cát Trọng Lý đều làm chủ được sân khấu của mình, như kiểu làm chủ cuộc chơi và bắt công chúng “nhốt” vào thế giới mà họ muốn thể hiện. Cho dù là một sân khấu đa năng nhưng Mỹ Tâm vẫn rất khéo léo tạo dựng cách dẫn dắt chương trình nhịp nhàng, có gout và những lời giới thiệu khá duyên dáng. Nhưng cần nói thêm, cả kịch bản của cô là một đường dây phải chạy đúng không được sai format chương trình. Lý thì khác, cô tung tẩy kịch bản, đẩy bài này xuống bài kia, tùy theo tâm trạng mà hát. Cách dẫn chương trình đúng kiểu Lý, e ấp mà như thể tính toán rất kỹ, lúng túng nhưng rất chuyên nghiệp. Thỉnh thoảng cô lại phát hiện ra một vài lỗi nào đó của mình, và “thú tội” với khán giả, hoặc chia sẻ những cảm xúc rất riêng chẳng hạn sau ca khúc Như là, Lý chia sẻ: “Tự nhiên nãy hát ở đây em nhớ ra lần đầu tiên khi mình đến học ở nhạc viện, vào khán phòng này em ước gì mình được một lần biểu diễn ở đây. Và rồi giờ được biểu diễn thì em lại thấy hơi sờ sợ, vì khán phòng đẹp quá, vang quá mà mình hát… dở ẹc thì… kỳ quá” khiến khán giả cười ồ. Cứ thế với lối dẫn chuyện mộc mạc, và những chia sẻ rất riêng của mình, Lê Cát Trọng Lý mang đến cho khán giả những tiếng cười thoải mái, và họ như những người bạn cùng hòa mình vào những cung bậc cảm xúc của cô và được cô dẫn dắt vào câu chuyện cảm xúc của mình bằng: Nghe tôi kể này, để rồi buồn man mác với Con đường độc đạo, rồi bạo liệt với Cơn bão nghiêng đêm, vỡ òa với Bình minh, Chuyến xe…

Đa năng >< Mộc

Nhạc của Lý mộc, với đội hình của mình, Lý có thể đi hát ở bất cứ đâu. Điều này khác với Mỹ Tâm bởi cô là ngôi sao đa năng và đội hình đi kèm là rất cồng kềnh. Nhưng điểm chung ở cả hai là càng ngày họ càng thể hiện khả năng trong vai trò ca sĩ/sáng tác rất rõ. Cái thiếu của Mỹ Tâm vẫn là những ca khúc đưa cô lên đỉnh cao như ngày trước và giờ đây cô đang thay đổi mình bằng vai trò tự sáng tác. Những sáng tác của cô như Ngày anh ra đi, Dường như ta đã, Tình mơ, Cho một tình yêu, Mãi yêu… ít nhiều thể hiện được vai trò sáng tác của cô. Nếu như trước đây, nhạc sĩ Lê Quang cố gắng khoác thêm cho Mỹ Tâm chiếc áo rock (và thật sự không vừa mình) thì giờ đây ở vai trò tự sáng tác có vẻ như Mỹ Tâm đang đi đúng hướng trong việc xây dựng một hình ảnh đa dạng hơn. Và điều đó càng chứng tỏ rằng cho dù đã bước vào tuổi 30 Mỹ Tâm vẫn luôn có nội lực để làm mới mình.

Lê Cát Trọng Lý ngay từ đầu đã thể hiện mình ở vai trò ca sĩ/sáng tác. Cô dùng rất ít bài của người khác và người ta nhớ đến cô phần nhiều bởi những sáng tác của chính cô. Trong đêm diễn đầu tiên mở đầu tour xuyên Việt của Lý ở Nhạc viện TP.HCM hôm 12/9/2011, nhiều người đã rất bất ngờ trước những sáng tác của Lý bởi nó rất ngộ nghĩnh, hình tượng, có thông điệp (bài Nhớ) và chắc rằng với những sáng tác như vậy thì chỉ có một mình Lý mới đủ sức lột tả được vẻ đẹp những ca khúc của mình.

Cả Lê Cát Trọng Lý lẫn Mỹ Tâm đang vẽ nên hình ảnh vai trò ca sĩ/sáng tác cho dù một người đi theo khuynh hướng độc lập, người còn lại thuần kiểu giải trí đa năng. Nhưng cả hai con đường họ đi ít nhiều cho thấy cách đi chẳng khác gì nhau và ở trong vai trò đó cả hai đều có giọng riêng của mình và họ chứng tỏ rằng khuynh hướng ca sĩ/sáng tác tuy mới ở Việt Nam nhưng đó là một hướng đi rất cần những phản hồi tích cực.

Cung Tuy