Thị trường ô tô thế giới 2020: Covid và Tesla

(Thethaovanhoa.vn)- Chỉ có 2 cái tên được nói tới nhiều nhất và gây ảnh hưởng to lớn nhất tới ngành công nghiệp cũng như thị trường ô tô thế giới năm 2020 này: đại dịch Covid và người thay đổi cuộc chơi Tesla.

Tỷ phú Elon Musk sẽ từ chức Chủ tịch Tesla và nộp phạt 20 triệu USD 

Tỷ phú Elon Musk sẽ từ chức Chủ tịch ban lãnh đạo công ty Tesla và nộp phạt 20 triệu USD nhằm dàn xếp vụ kiện của Ủy ban Chứng khoán và Hối đoái Mỹ (SEC) về việc đăng tải "những thông tin không đúng sự thật và gây nhầm lẫn cho các nhà đầu tư" trên mạng xã hội Twitter.

Thị trường rơi tự do vì Covid

Hầu như tất cả các triển lãm ô tô quốc tế trong năm 2020 đều bị huỷ bỏ trong năm nay. Các màn ra mắt xe mới chuyển qua trực tuyến. Đặc biệt trong quý 1/2020, khi Covid gây choáng váng toàn thế giới, thị trường Trung Quốc (thị trường lớn nhất thế giới) rớt doanh số tới 82% (kỷ lục của năm 2020), trong khi mức giảm kỷ lục mà thị trường châu Âu chạm tới là 80% vào tháng 4.

Hiện tại, dù thị trường Trung Quốc đã có dấu hiệu hồi phục song tình trạng “đóng cửa” trở lại tại nhiều quốc gia châu Âu và Mỹ tiếp tục đẩy ngành công nghiệp ô tô toàn cầu trên đà rơi tự do. Theo dự báo, doanh số xe hơi toàn cầu trong năm 2020 sẽ đạt khoảng 62 triệu chiếc (so với con số 80 triệu của năm 2019). Các chuyên gia cũng cho rằng doanh số bán hàng ở châu Âu và Mỹ sẽ không thể phục hồi bằng mức trước khi dịch Covid xuất hiện, cho đến năm 2023.

Ngoài tác động tới doanh số toàn thị trường, Covid cũng làm “lộ sườn” ngành công nghiệp ô tô thế giới bị chi phối bởi Trung Quốc. Bên cạnh việc là thị trường tiêu thụ số 1 (năm 2019 thị trường này mua sắm tới 21 triệu chiếc xe hơi (mới) các loại, chiếm hơn 1/4 lượng tiêu thụ xe hơi toàn cầu, đây cũng là công xưởng lớn hàng đầu của ngành công nghiệp ô tô thế giới. Kết quả là khi công xưởng này bị đóng cửa trong quý 1/2020 vì Covid, hàng loạt các nhà máy sản xuất tại châu Âu, Mỹ, châu Á và Úc cũng bị ảnh hưởng theo.

Tesla bẻ lái ngành công nghiệp ô tô thế giới

Nếu như 2020 là một năm tồi tệ của hầu hết các hãng xe hơi thế giới. Đóng cửa vĩnh viễn, đóng cửa tạm thời, sa thải nhân công, sụt giảm doanh số là những gì đã và đang diễn ra trong thế giới 4 bánh từ thương hiệu cao cấp đến phổ thông. Thế nhưng 2020 lại là một năm “tuyệt với của Telsa, một trong những thương hiệu ô tô non trẻ nhất thế giới. Giá trị vốn hóa thị trường của Tesla trong tháng cuối cùng của năm 2020 đã tăng lên trên 600 tỷ USD, khiến công ty từng chao đảo khi khởi nghiệp năm 2003 hiện có giá trị cao hơn 5 tập đoàn sản xuất xe bán chạy nhất toàn cầu cộng lại ! Tesla gần như cũng là thương hiệu xe hơi duy nhất liên tục tăng trưởng doanh số trong năm này.

• Xe điện của Tesla bốc cháy tại Nga
• Tesla sa thải hàng nghìn nhân viên
• Tesla bị kiện vì lạm dụng người lao động nước ngoài
• Tỷ phú Elon Musk sẽ từ chức Chủ tịch Tesla và nộp phạt 20 triệu USD 
• Hai hãng xe hơi Tesla và McLaren phải thu hồi ô tô do lỗi túi khí của Takata

Tuy nhiên, “quyền lực” của tỷ phú Elon Musk, CEO Tesla không chỉ nằm ở các con số bán hàng. Reuters gọi Tesla là người bẻ lái ngành công nghiệp ô tô thế giới năm 2020, từ sử dụng động cơ đốt trong truyền thống sang sử dụng năng lượng điện. Điều này được ví là bước ngoặt lịch sử tương tự Henry Ford đã làm hơn một thế kỷ trước, cũng ở nước Mỹ, với việc ra mắt dây chuyền lắp ráp xe hơi đầu tiên trên thế giới. Năm 2021 được dự báo sẽ là giai đoạn tăng tốc của quá trình chuyển đổi này diễn ra trên toàn cầu.

Sự chuyển hướng sang ô tô điện còn dẫn tới một cuộc cách mạng khác trong ngành công nghiệp ô tô : từ cơ khí sang kỹ thuật số, từ nghiên cứ phát triển sản phẩm -mẫu xe mới (hữu hình) sang phát triển phần mềm và dịch vụ (vô hình). Thật vậy, việc đầu tư nghiên cứu phát triển động cơ mới giờ có thể không còn quan trọng bằng phát triển cácc phần mềm hỗ trợ các tính năng lái xe hay hỗ trợ lái xe cũng như các loại màn hình trực quan phong phú. Một thực tế đang được ghi nhận là giờ đây các nhà sản xuất hàng thế kỷ như Daimler AG (hãng mẹ của Mercedes) đang tranh giành để thuê các lập trình viên và chuyên gia trí tuệ nhân tạo thay vì săn tìm các kỹ sư cơ khí hay nhà thiết kế. Khả năng của phần mềm để quản lý hệ thống lái xe tự hành, dòng điện từ pin và truyền dữ liệu đến và đi từ các phương tiện đang thay thế con số mã lực (công suất động cơ) như một thước đo thành tựu kỹ thuật ô tô.

Đông Nam Á, khu vực “sáng sủa” nhất trong năm u ám vì đại dịch cũng đang nỗ lực để không bị bỏ lại trong cuộc cách mạng mới của ngành công nghiệp ô tô thế kỷ 21. Indonesia đã chính thức tuyên bố việc trải thảm mời Tesla cùng kế hoạch trở thành “nhà máy” sản xuất pin điện cho ô tô lớn nhất thế giới. Thái Lan cũng đang chuyển đổi nhiều dây chuyền sản xuất ô tô động cơ truyền thống sang động cơ điện. Nếu không có gì thay đổi, Vinfast Việt Nam cũng sẽ sớm đưa ra thị trường những chiếc xe bus điện trước khi tung ra các sản phẩm xe điện cá nhân.

Phan Ka (tổng hợp)