Phó Ban Trọng tài Đoàn Phú Tấn: 'Tôi tin trọng tài đang hạnh phúc với nghề'

(Thethaovanhoa.vn) - V-League đang đi vào giai đoạn gay cấn, nhất là công tác trọng tài, TT&VH có cuộc đối thoại với ông Đoàn Phú Tấn, người có tiếng nói chuyên môn trong đội ngũ cầm cân nảy mực.

Năm nay các trọng tài được yêu cầu xử lý đặc biệt nghiêm khắc với lỗi phản ứng của các cầu thủ và HLV. Ảnh:VSI

Mỗi  vòng không tai tiếng là một niềm vui

* Vòng 8 rất căng thẳng với nhiều cặp đấu gay cấn, quan trọng, vậy mà không có điều tiếng gì lắm về trọng tài (TT), ông coi đó là tín hiệu tích cực không? Có là cơ sở để linh cảm công tác TT sẽ tốt đột biến trong thời gian tới?

- Sẽ không thể có sự đột biến sự thần kỳ nào cả. Công tác TT bóng đá luôn tiềm ẩn nguy cơ gặp những khó khăn bất ngờ, những yếu tố tiềm tàng gây nên khó khăn, cũng như những yếu tố bất ngờ cản trở sự thành công.

Một lượt đấu không có sự kêu ca về công tác TT là điều đáng mừng. Tuy nhiên, hãy coi đấy là bình thường. Đội ngũ TT đang có những cố gắng để đáp ứng nhiệm vụ. Tôi tin nhiều trọng tài đang an tâm và hạnh phúc với nghề.

* Nhưng vòng 7 có 2 HLV bị kỷ luật cấm 2 trận (Võ Quốc Ninh của K.KG và Vital ĐT.LA), từ đầu mùa đến nay Ban Kỷ luật đã làm rất mạnh tay với những phản ứng của TT, bản thân Ban TT cũng ủng hộ việc các TT mạnh tay với cầu thủ, lãnh đạo, HLV ứng xử thiếu chuyên nghiệp với TT, ông có coi rằng đó là liệu pháp cần thiết để giúp cho bệnh thiếu tôn trọng TT được cải thiện?

- Bộ mặt bóng đá Việt Nam hiện nay, qua V-League, chưa phải là bộ mặt của một môn thể thao cao thượng. Ở đó, còn có khá nhiều những hình ảnh xấu xí, phi thể thao, xuất phát từ tâm lý cay cú ăn thua, không biết chấp nhận những điều trái ý mình trong một cuộc chơi chuyên nghiệp. Những phản ứng vô lối của một bộ phận HLV là một trong những hình ảnh xấu xí ấy.

TT có thể sai lầm trong quyết định của mình, nhưng nếu những người tham gia cuộc chơi biết tôn trọng TT, tin tưởng TT, thì sẽ không có thái độ phản ứng. Các HLV cần biết rằng, họ là những người thầy của cầu thủ. Thái độ bình thản, mẫu mực của họ sẽ mang tới tâm lý thoải mái, tự tin cho các cầu thủ của họ.

Thái độ nóng nảy, phản ứng thái quá của họ, chỉ có hại cho tâm lý của chính cầu thủ của họ, và góp phần kích động khán giả, làm vẩn đục không khí của hoạt động thi đấu thể thao cao thượng…

Các TT đang cố gắng xóa bớt đi những hình ảnh xấu xí ấy, bằng cách nghiêm khắc xử lý những hành vi phi thể thao, những sự phản ứng thái quá. Ban Kỷ luật cũng nhận thức rõ vấn đề này, và đã có những phán quyết cần thiết, đúng lúc. Cũng cần nhìn nhận rằng, ở thời điểm hiện tại, những hình ảnh không hay đó đã giảm bớt so với những năm trước, hay giai đoạn đầu giải.

Muốn môi trường bóng đá sạch thì phải kiên nhẫn

* Có một điều rất dễ nhận ra, nếu TT bắt công tâm, bản lĩnh, thì anh ta hoàn toàn có thể được tôn trọng, dù có lúc sai nghiêm trọng. Ông có nghĩ môi trường bóng đá hiện tại chưa thể giúp TT  được làm nghề đúng nghĩa?

- Trong một môi trường xã hội văn minh, trong sạch, người ta sẽ luôn suy nghĩ về các sự việc dưới góc độ tích cực và cảm thông. Ở ta, chưa được như vậy. Những nghi ngờ về tính trong sáng luôn dậy lên khi người ta thấy có một xử lý sai của bất kỳ một ai đó, trong đó có những người TT.

Việc một trọng tài xây dựng được cho mình một hình ảnh công minh, chính trực, để có được sự tôn trọng trong mọi quyết định, không hề dễ chút nào.

Nên biết rằng, đối với mỗi tình huống, TT chỉ có một góc độ quan sát. Với kinh nghiệm của một người đã nhiều năm phân tích các quyết định của TT, tôi nhận thấy, rất nhiều khi, với cùng một tình huống, ở các góc độ quan sát khác nhau, rất dễ cho những nhận định khác nhau.

Tôi không tin rằng, hiện nay, TT bị những sức ép nào đó để phải “bẻ còi” theo ý người khác, như vấn đề đã đặt ra. Theo quan sát và đánh giá của tôi, việc quản lý, lãnh đạo trọng tài trong bộ máy chính thống của ta hiện nay, là trong sáng.

Không ai có ý đồ đen tối có thể chen vào các khâu quản lý, điều hành TT. Đối với các sức ép khác, tôi cho rằng tuyệt đại đa số TT của chúng ta hiện nay có thể đương đầu với các sức ép từ phía đội bóng, khán giả, để đưa ra những nhận định độc lập trong các tình huống.

Có chăng, chỉ còn có áp lực từ dư luận báo chí, làm cho một số TT đôi khi hoang mang, dằn vặt sau khi mắc một sai lầm chuyên môn đơn thuần. Điều đó hoàn toàn không có lợi cho việc phát triển.

Tóm lại, một môi trường an toàn, kích thích sự đam mê nghề nghiệp của TT, tạo điều kiện cho TT phát triển, cũng là giúp cho sự phát triển của nền bóng đá nói chung, rất cần là: Sự phổ cập luật lệ cho quần chúng khán giả, cầu thủ, thái độ văn minh, nghiêm túc của các đối tượng tham gia cuộc chơi bóng đá, sự nghiêm khắc, đúng mức, kịp thời của BTC giải đối với các vi phạm có tính chất phi thể thao, phản ứng TT, sự công bằng, xây dựng của công luận…

Đang đi đúng hướng

* Ông đánh giá lại lộ trình phát triển của của TT mà Ban TT đã vạch ra đang ở mức độ nào?

- Nhìn lại 8 vòng đấu, lộ trình của Ban TT vạch ra nhìn chung được thực hiện đầy đủ. Công tác phân công TT đảm bảo yêu cầu chuyên môn cho các trận đấu. Việc kịp thời phân tích, rút kinh nghiệm giúp đội ngũ TT trưởng thành sau từng trận đấu được chú trọng.

Đáng tiếc, do tính chất quyết liệt của giải năm nay được thể hiện ngay từ những lượt đấu đầu tiên, để đảm bảo tính an toàn cho các trận đấu, việc tăng cường thử thách các TT trẻ chưa có điều kiện làm mạnh và rộng.

Một số đặc điểm đã được dự báo từ trước khi khai mạc giải, đã được Ban TT lưu ý với các TT trong công tác chuẩn bị. Số đội bóng giảm đi đáng kể, khiến nhiều cầu thủ trở thành thất nghiệp. Những cầu thủ có việc làm, sẽ phải cố gắng thể hiện mình, tạo lập thành tích cho mình và đội bóng, khiến tính chất đua tranh quyết liệt hơn.

Sự tập trung các cầu thủ có chất lượng vào các đội bóng còn tồn tại, sẽ khiến tốc độ, độ khó các trận đấu trở nên cao hơn nhiều so với những mùa giải trước, các trận đấu trở nên hấp dẫn hơn, khán giả sẽ đến sân đông hơn.

Vẫn còn đó nguy cơ ông bầu nào đó đổ thừa thất bại của đội bóng mình là do TT gây nên, để rời bỏ cuộc chơi…. Nói chung, khó khăn đối với công tác TT là gấp bội so với những mùa giải trước.

Phải đương đầu với những khó khăn lớn hơn trước rất nhiều, nhưng chế độ tài chính cho TT năm nay lại bị cắt giảm. Chúng tôi tin là anh em TT xác định được nhiệm vụ, vai trò của mình trong việc đóng góp cho sự phát triển của bóng đá, và tự khẳng định mình, sẽ vượt qua được khó khăn, tránh xa những cám dỗ vật chất, để làm tốt nhiệm vụ. Trong đợt tập huấn đầu mùa giải, các lãnh đạo của Cty VPF cũng đã hứa sẽ cải thiện chế độ cho TT, nếu huy động thêm được nguồn tài trợ. Tôi hy vọng điều đó trở thành hiện thực ở giai đoạn lượt về của giải.

* Ban TT đã có kế hoạch tập huấn cho lượt về chưa? Dự kiến sẽ bổ sung những nội dung cần tập huấn?

- Trước lượt về của các giải chuyên nghiệp, Ban TT đang có sự tích cực chuẩn bị cho một hội thảo về công tác TT. Tất cả các vấn đề liên quan đến công tác TT đều được trao đổi. Các tình huống tranh cãi, các tình huống TT đã xử lý đúng, đáng học tập, xử lý sai, cần rút kinh nghiệm…sẽ được đưa ra phân tích, dựa trên băng hình của BTC giải.

Có rất nhiều trận đấu, mặc dù kết thúc suôn sẻ, vui vẻ, thắng thua rõ ràng, chúngg tôi cũng nhìn thấy những vấn đề cần rút kinh nghiệm về công tác TT. Các TT cũng sẽ phải trải qua một đợt kiểm tra thể lực theo tiêu chuẩn FIFA theo quy định kiểm tra định kỳ của FIFA.

Chúng tôi hy vọng, với sự tiến bộ trong ứng xử của các cầu thủ, HLV, thể hiện thái độ chuyên nghiệp hơn trước, với sự ủng hộ, bảo vệ đúng mức đội ngũ TT của BTC giải, của VFF, với sự công bằng và xây dựng của công luận, với sự cầu thị của chính đội ngũ TT, chúng ta sẽ có một mùa giải thành công về chất lượng các trận đấu, chất lượng công tác TT.

* Cảm ơn ông vể cuộc trao đổi!

Hữu Quý (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa