“Playboy hóa” báo chí: Nhu cầu & thảm họa?

(TT&VH Cuối tuần) - Hôm đó, trong quán cà phê ở Q.1 (TP.HCM), nhà báo Nguyễn Thế Thanh, nguyên Tổng biên tập báo Phụ nữ TP.HCM, sững sờ khi xem một cuốn tạp chí có cái tên hoàn toàn Việt Nam, do một nhà xuất bản Việt Nam cấp phép ấn hành. Không kìm được, bà phải thốt lên với hai người bạn đi cùng: Có khác nào tạp chí Playboy! Câu trả lời mà bà nhận được từ hai người bạn là: Bởi vì đó là tạp chí được mệnh danh “Playboy Việt Nam”!

Thời trang, nghệ thuật hay… cái mông?

Thật khó nhìn thấy cái gọi là thời trang hay nghệ thuật trong những bộ ảnh mang danh là nghệ thuật và thời trang này.

Bộ ảnh thời trang ấn tượng trong cuốn tạp chí nói trên, mà người mẫu luôn trong những bộ đồ “tiết kiệm” nhất có thể, ở tư thế “khiêu khích” nhất có thể, là thứ gây “choáng toàn phần” với những bạn đọc báo chí truyền thống. Đây cũng chính là “điểm nhấn” của tờ tạp chí này và cũng là thứ tạo nên “thương hiệu ngoài luồng” nói trên của tờ tạp chí mới ra mắt cách đây chưa lâu.

Tuy nhiên, phải nói rằng, phong cách khiêu khích của những bộ ảnh đó hoàn toàn không đơn thương độc mã trong làng báo Việt. Còn nhiều tạp chí khác mà nhân vật xuất hiện trên đó với thứ thời trang đập vào mặt độc giả, nói như lời một bạn đọc, chỉ là… cái mông (!), và trông nó không khác mấy những trang báo Playboy chính hiệu!.

Một tạp chí chuyên đề trang điểm và làm đẹp khác thì đặc biệt thích “khoe” người mẫu nam với những bộ ảnh “bán nude” cực bạo… Thật khó nhìn thấy cái gọi là thời trang hay nghệ thuật trong những bộ ảnh mang danh là nghệ thuật và thời trang này. Còn cái lồ lộ thì quá rõ…

Không mất công dàn dựng và sáng tạo những bộ ảnh “ấn tượng”, các trang báo mạng ráo riết săn tìm những hình ảnh “tự nhiên sẵn có”. Có tờ, có chuyên mục còn đặt hàng những tay paparazzi nghiệp dư chuyên săn các pha hớ hênh, “lộ hàng” của người nổi tiếng. Nhiều người nhớ lại, trong show diễn thời trang mà người mẫu Vũ Thu Phương vô tình để tụt áo, hở ngực - trong khi khán giả cố tìm cách nhắc người mẫu về sự cố mà không được, thì các tay máy đứng sát sân khấu tranh thủ “bắn” tới tấp, và sau đó thì nạn nhân có ba đầu sáu tay cũng không chặn nổi tốc độ phát tán những hình ảnh hớ hênh này trên báo mạng. Bởi vậy mà, chỉ cần search hai chữ “lộ hàng” trên trang tìm kiếm Google thì chỉ không đầy 0,1 giây đã cho bạn 60 triệu 400 ngàn kết quả! Trong vụ “nude để bảo vệ môi trường” của người mẫu Ngọc Quyên mới đây, độc giả được một phen “no mắt” khi thay vì chọn 1 - 2 tấm hình minh họa cho tin, bài, thì hầu hết các báo điện tử đều “tranh thủ” post nguyên bộ hình ở mọi tư thế này để “câu” độc giả.

Không có hình ảnh thì cũng có nhiều thứ khác để “khiêu khích” sự tò mò của công chúng. Một ngày thử vào trang www.lacai. org (Lá cải) - trang web “nhổ cỏ” đáng tin cậy và khá nghiêm túc cho vườn báo lá cải hiện nay, ví như trong hai ngày 13 và 14/6/2011, sẽ thấy các tin được điểm mặt có những cái tít “khủng bố” như sau (bất chấp nội dung thông tin đơn giản đến gần như chả có gì để nói):

- Ngọc Quyên dùng cặp tuyết lê “nâng niu” thần tượng Park Ji-sung (Phụ nữ Today).

- Vũ Duy Khánh ấn tượng vòng 1 nửa kín nửa hở của Trà Ngọc Hằng (Phụ nữ).

- Ngực trần dạo phố là… đúng luật (Người đưa tin).

- Thiên thần nội y đã quyến rũ trở lại (Tiền phong).

- Cảnh sát quần cộc bơi sông phá “casino quý bà” (VietNamNet).

- Lê Kiều Như sắp có “sóng dữ” (Tiền phong).

- Dương Mịch để lộ ngực tràn trề đi ẵm giải yêu thích (Phụ nữ Today).

- Osama Bin Laden là một “cỗ máy tình dục” (VietNamNet).

- Nương của Cánh đồng bất tận khoe chân thon không tì vết (2 Sao, VietNamNet).

Cần câu độc giả?

Chuyên mục văn hóa văn nghệ của một tờ báo điện tử có tiếng đã quyết định chỉ đăng những bài “giải trí” mà thôi và lấy số lượng truy cập để cân đo nhuận bút của phóng viên. Kết quả là hàng loạt những cây bút viết văn hóa “có văn hóa” phải ra đi, khi thang điểm chấm dựa vào “chuyện tình”, “chuyện hở” “chuyện bây giờ mới kể”… của các nhân vật nổi tiếng và chỉ nổi tiếng sau các màn khoe tình và khoe thân.

Một tờ báo mạng có tiếng khác, để chạy đua lượng độc giả truy cập, thì bên cạnh trang văn hóa “dòng chính”, cũng mở thêm “dòng phụ” chuyên đưa những tin “vỉa hè” như cô hoa hậu này hôm nay mặc không đẹp, người mẫu kia mới sắm chiếc xe xịn hay ca sĩ nọ đụng hàng với ca sĩ nước a,b,c… Nhưng có lẽ ăn khách nhất là chuyên mục tâm sự chuyện gia đình, với rất nhiều câu chuyện, mà theo tờ báo, được gửi từ bạn đọc. Ngoài nhiều câu chuyện cảm động về hôn nhân và gia đình, cũng có rất nhiều chuyện mô tả những tình huống khá “nhạy cảm” như “tôi yêu bố chồng”, “tôi trót ngủ với em chồng”, “tôi yêu em nhưng lại ngủ với người khác”..., ly kỳ và hấp dẫn chả kém những tác phẩm “dâm thư” hạng nhẹ!

- Bí mật của "Nữ hoàng sắc đẹp" - Thế giới điện ảnh 15.393 lượt đọc.

- Thiếu nữ ngực trần đứng đợi trên sân ga - VietNamNet 9.471 lượt đọc.

- Trần Quán Hy lại dính scandal sex - XZone 3.313 lượt đọc.

- Quách Ngọc Ngoan: “Chụp nude rẻ tiền và nhảm nhí” - XZone 2.590 lượt đọc.

- Hà Tăng không thể quên “vết sẹo tuổi thơ” - XZone 1.626 lượt đọc.

- Lời tâm sự của Hoàng Thùy Linh - Tin Tức Online 1.223 lượt đọc.

- Những mỹ nam Hàn tậu nhà tiền tỷ ở tuổi 24 - Pháp luật & Xã hội 1.184 lượt đọc.

- Những tai nạn không thể nhịn cười! - Tin Tức Online 965 lượt đọc.

7/8 thông tin, bài viết được quan tâm nhiều nhất có liên quan tới: người đẹp, người đẹp có scandal tình ái và nude!

Còn ở mục Văn hóa, cũng trên trang web này, trong cùng ngày, nhận được kết quả khảo sát về tin được quan tâm nhất như sau:

- Hoa hậu Albani cả gan không quần chíp - 24h.com.vn 40.046 lượt đọc.

- Mẹo nấu chè đậu ngon - Giadinh.net 5.915 lượt đọc.

- Thanh Hằng không muốn đôi co với "Trùm chân dài" vụ xù... - Phunutoday.vn 4.279 lượt đọc.

- Nữ hoàng đồ lót Ngọc Trinh nóng bỏng với bikini 2 mảnh - Phunutoday.vn 3.526 lượt đọc.

- Cẩn trọng khi làm thủ tục nhập cảnh đi du lịch - aFamily 2.782 lượt đọc.

- 10 gương mặt đẹp nhất ĐH Công nghiệp Hà Nội - 24h.com.vn 2.193 lượt đọc.

- Sao Hoa ngữ "tránh nóng" với váy sexy - 24h.com.vn 1.530 lượt đọc.

- Những tư thế gợi tình nhất của sao Hoa ngữ - XZone 1.515 lượt đọc.

6/8 thông tin được quan tâm nhất ở mục này cũng liên quan tới: người đẹp, gợi tình.

Những con số tổng kết thử trên đây cho thấy một thực tế bình thường: người đẹp, sexy và sex luôn là đề tài hấp dẫn đám đông tò mò và hiếu kỳ, nhất là khi nó đánh thức phần “con” trong mỗi cá thể của đám đông ấy. Nhưng cũng những tổng kết thử trên đây cho thấy một thực tế bất thường khi những tin tức, hình ảnh thay vì chỉ xuất hiện trên những tạp chí playboy và lá cải, thì lại có dấu hiệu tràn lan, đến mức có xu hướng trở thành “dòng chính” trong đời sống văn hóa được phản ánh trên một bộ phận không nhỏ báo chí.

Vấn đề đặt ra ở đây là: Thực tế này sẽ dẫn tới điều gì? Và nên dẫn tới điều gì? Trong bài tiếp theo chúng tôi sẽ mời hai vị khách: nhà tâm lý học lâm sàng Lê Minh Công và nhà báo Nguyễn Thế Thanh, đưa ra những phân tích và quan điểm của họ.

Mời bạn đón đọc bài tiếp: "Playboy hóa" báo chí: Những hậu quả khó lường

Hải Đăng