Hồ Gươm không chỉ có một “cụ" rùa?

(TT&VH Online) - Theo thông tin từ các cơ quan báo chí đưa tin sáng ngày 5/4, hiện Hồ Gươm có khả năng còn thêm một “cụ" rùa. Liệu đây có phải là sự thực?

Hai vệt tăm rùa Hồ Gươm do ông Nguyễn Ngọc Khôi chụp hôm 30 Tết dịp Tết Tân Mão vừa qua

Trước đó, chính ông Khôi đã chụp được một bức ảnh vào chiều 30 Tết dịp Tết Tân Mão vừa qua với hai vệt tăm chạy song song là bằng chứng rõ rệt nhất cho thấy Hồ Gươm có đến 2 cá thể rùa còn tồn tại.

Với bức ảnh do chính tay mình chụp, ông  Khôi cho rằng: “Với kinh nghiệm thực tế 20 năm nuôi rùa, trong chuyến khảo sát bằng thuyền quanh Hồ Gươm chiều 30 Tết vừa qua, tôi phát hiện hồ hiện có ít nhất 2 cụ rùa trở lên. Qua thực tế nuôi rùa to mai mềm (40-50 kg) trong nhiều năm, tôi thấy khi rùa to di chuyển thường để lại các vệt tăm bong bóng hơi nước chạy dài trên mặt ao hồ giống như kiểu máy bay phản lực để lại các dải khói đằng sau. Hôm ấy, tôi đi thuyền khảo sát cùng với PGS Hà Đình Đức và một cán bộ của UBND TP Hà Nội. Lúc đầu tôi phát hiện thấy một vệt tăm rùa chạy dài hàng trăm mét. Lúc sau, tôi đã chỉ cho mọi người thấy hai  vệt tăm rùa sủi nước chạy dài song song trên mặt hồ, đường kính mỗi vòng tăm từ 50 - 70 cm và tôi đã đề nghị chụp lại các vệt tăm đó. Tôi khẳng định với những người cùng đi trên thuyền đấy là vệt tăm của hai cụ rùa”.

Không chỉ thế, tại hội thảo khoa học quốc tế về bảo vệ "cụ" rùa Hồ Gươm (ngày 15/2), ông Nguyễn Ngọc Khôi đã nhấn mạnh về việc phát hiện dấu hiệu cho thấy Hồ Gươm có ít nhất 2 "cụ" rùa. Tuy nhiên, một số nhà khoa học (trong đó có PGS-TS Hà Đình Đức) cho rằng Hồ Gươm chỉ còn sót lại một "cụ" rùa.

Một bằng chứng rõ rệt hơn về giả thuyết có hai "cụ" rùa ở Hồ Gươm là sau đợt quây bắt cụ rùa thành công vừa qua cho thấy dường như "cụ" rùa đã nằm trong "bệnh viện" thông minh đặt giữa Tháp Rùa có phần khỏe mạnh hơn nhiều so với tưởng tượng.

Cụ rùa đen

Quay ngược một chút vào năm 2007, đã có một cuộc tranh luận "nảy lửa" giữa một nhà khoa học và một người chụp ảnh ven hồ Gươm khi người kia căn cứ vào hàng trăm bức ảnh mình chụp được để xác định rằng “Hồ Gươm có tới 5 cụ rùa”, còn nhà khoa học thì trước sau như một “Hồ Gươm chỉ còn một cụ rùa”.

Người đã khẳng định ở Hồ Gươm có đến… 5 "cụ rùa" mà chúng tôi nói đến là ông Lưu Đức Ngò (một người bán ảnh dạo) đã chớp được hàng trăm khoảnh khắc đáng nhớ khi "cụ" rùa thiêng chu du trên mặt hồ trong suốt năm 2002 đến 2007. Để làm bằng chứng rõ ràng ông Ngò đưa ra những bức ảnh so sánh đối chiếu giữa “các cụ” với nhau để giải trình cho quan điểm của mình.

Cụ rùa vàng

Bên cạnh quan điểm của một người chụp ảnh dạo với hàng trăm bức ảnh về cụ rùa, rất nhiều những tay ảnh nghiệp dư cũng đã chộp được khá nhiều những bức ảnh về cụ rùa đem ra đối chiếu so sánh và đã phát hiện ra khá nhiều bất ngờ dẫn đến những tin đồn về việc Hồ Gươm không chỉ có một "cụ" rùa. Một vài đặc điểm nhận dạng mà các tay ảnh nghiệp dư đưa ra đó là ở Hồ Gươm có một "cụ" rùa đen và một "cụ" rùa vàng. Trong đó "cụ" rùa đen dường như nhỏ hơn, đầu nhọn hơn, miệng bé và có vẻ chúm vào hơn. Trong khi đó, "cụ" rùa vàng khá ấn tượng với màu sắc vàng, đầu khá to, nhìn khỏe và đặc biệt là miệng rộng nên có cảm giác như "cụ" rất hay "cười".

Tuy nhiên, những quan điểm này vẫn là cuộc tranh luận và đến thời điểm hiện tại thì quan điểm có 2 “cụ" rùa đang có phần ưu thế hơn là nhận định chỉ có một cá thể rùa tồn tại ở Hồ Gươm. Với quan điểm cho rằng có đến 5 “cụ” thì hiện vẫn chưa thể khẳng định chắc chắn dù cho người trong cuộc đưa ảnh ra làm bằng chứng.

Dưới đây là một số bức ảnh so sánh của ông Lưu Đức Ngò chụp trong suốt năm 2002 – 2007:

“Cụ” ở ảnh 1: Mép trên bên phải có hai múi, sống mũi nhô cao hẳn lên như một giống khác hoặc biến dị. “Cụ” ở ảnh 2: Mép trên bên phải có một múi, sống mũi thấp bằng, đều theo hình vòm miệng trên. Đặc biệt, phía trước đầu hơi lệch về bên trái có một cục thịt thừa hoặc một tật thịt nhô lồi hẳn lên. “Cụ” ở ảnh 3: Mũi nhọn và nhô dài ra phía trước (khác hẳn với 2 “cụ” ở ảnh 1 và 2 là mũi tày, bằng). Nửa dưới miệng “cụ” có vẻ không bình thường, bị sứt, xẻ quá lâu đã thành tật vì một lý do nào đó và từ bao giờ không rõ (?). Vì vậy, ta mới nhìn được vào vòm hàm trên trong miệng “cụ”, trong khi miệng “cụ” hầu như không há ra (nửa dưới của hai “cụ” ở ảnh 1 và 2 là bình thường). Cả ba “cụ” rùa này vây vờn, rượt đuổi nhau suốt 45 phút sáng 9/10/2002, chỉ quanh quẩn trong khoảng 20m2 , xa nhất là 6m. Có lúc, có “cụ” bơi lao thẳng về phía tác giả chỉ còn cách có 2m. Song rất tiếc là đầu của cả ba “cụ” không nổi lên cùng một lúc! Cụ” ở ảnh 4: Trên đầu có một đốm trắng (khác hẳn với ba “cụ” trên nhìn rất rõ không thấy có đốm trắng nào) nổi từ 15h đến 15h20 ngày 11/3/2003 ở phía trước Khu Tưởng niệm Vua Lê. “Cụ” rùa  này nổi nhiều lần nên tôi có nhiều ảnh về “cụ”. Không rõ “cụ” này có phải là “cụ” mà PGS Hà Đình Đức khẳng định trên Báo Khoa học và Đời sống số 11 ra ngày 14/2/2003  là: “Một cụ rùa duy nhất có đốm trắng tròn đường kính khoảng 3cm trên đầu hơi lệch về phía trái...” hay không? “Cụ” ở ảnh 5: Khác hẳn với 4 “cụ” trên là màu vàng, bên mép có nhiều nếp nhăn (và đương nhiên đây không phải là con rùa cạn màu cam dài khoảng 40cm do một cán bộ thuộc UBND tỉnh Nghệ An đem thả nuôi thử ở Hồ Gươm tháng 9/2000 như lời của GS. Vũ Khiêu kể trong bài “Không nên mê tín” đăng trên báo Quân đội Nhân dân ngày 15/2/3003). “cụ” này nổi từ 9h30 đến 11h sáng 17/1/2003 ở khoảng  giữa Tháp Rùa và phố Hàng Khay.