'Sao Mai' vất vả tồn tại trong cuộc 'chiến' với game show ca nhạc

Từ hôm nay 10/6, vòng chung kết khu vực đầu tiên sẽ diễn ra tại TP.HCM cho đến hết ngày 13/6.

Rơi rụng

Kể từ khi cuộc thi Liên hoan tiếng hát truyền hình toàn quốc năm 1997 cho đến khi đổi tên thành Sao Mai năm 2001, đến nay Sao Mai đã tròn 10 lần tổ chức. Và ở lần thứ 10 này, nó vẫn là gánh nặng trách nhiệm cho nhà tổ chức.

Cách đây chưa lâu, cứ mỗi lần Nam tiến là Sao Mai lại có đông nghẹt người dự thi. Nhưng cứ mỗi mùa cuộc thi này cứ teo tóp dần. Từ chung kết khu vực phía Nam với thí sinh từ các tỉnh miền Đông Nam bộ, rồi giảm dần còn 5 tỉnh và năm nay chỉ còn đúng 3 tỉnh phía Nam đi thi: Bình Phước (3 người), Cần Thơ (1 người) và Kiên Giang (2 người). Còn lại là các thí sinh TP HCM.

3 Sao Mai của năm 2013 - Trần Thị Huyền Trang (dân gian), Võ Hồng Quân (thính phòng) và Ngô Thị Thanh Huyền (nhạc nhẹ)

Có tất cả 22 thí sinh sẽ tham gia vòng chung kết phía Nam, một con số rất ít ỏi so với những mùa trước. Sự rơi rụng dần những thí sinh tham gia có phản ánh đúng hiện trạng thiếu trầm trọng những giấc mơ ca hát?

Không hề. Có chăng, họ đi tìm cho mình ở những chỗ đậu khác, hào nhoáng và dễ nổi tiếng hơn. Vài mùa gần đây, Sao Mai gần như là duy nhất trở thành chỗ “đậu” cho những người được đào tạo bài bản nhưng không chen chân được vào thị trường nhạc nhẹ. Ông Chẩm Hồng Giang, biên tập âm nhạc của VTV cho biết các sinh viên nhạc viện cứ mỗi 2 năm chỉ còn mong chờ sân chơi này. Có lẽ vì thế mà năm nay sẽ thấy sự trở lại của những gương mặt cũ như: Phạm Trung Kiên, Nguyễn Hoàng Yến, Bùi Chính Hưng… Những người đã nhẵn mặt ở cuộc thi trước.

Sao Mai có bị lép vế?

Trong ít nhất là 3 mùa gần đây, Sao Mai vướng phải những ý kiến cho rằng cuộc thi này đã quá cũ và không còn hấp dẫn đối tượng xem truyền hình nữa.

Nó rất khác những mùa đầu tiên khi chương trình tìm ra được những giọng ca đầy chuyên môn và sau đó lại rất thành công trên thị trường như: Tân Nhàn, Khánh Linh, Trọng Tấn, Thanh Thúy…

Suốt 9 mùa qua, Sao Mai nằm trên giờ vàng VTV3. Nhưng năm nay, chương trình này sẽ chỉ trụ lại trên VTV2.

Năm ngoái, ở tuổi lên 10, chương trình Sao Mai Điểm hẹn cũng “dời” sang VTV6 và đó cũng là năm thi cuối cùng của cuộc thi khá nổi tiếng này.

Nhưng Sao Mai thì sẽ vẫn phải trụ lại bởi gần 20 năm qua nó được xem là cuộc thi hát có quy mô và danh giá nhất của Đài Truyền hình Việt Nam.

Giờ đây, khi tất cả những cuộc thi hát truyền hình đang rất rầm rộ với sự đầu tư sản xuất của các tài trợ và cơ cấu giải thưởng tiền tỉ thì Sao Mai vẫn đang cặm cụi tự sản xuất và không dám “vung tay quá trán”.

Ngay cả địa điểm để tổ chức vòng chung kết toàn quốc vẫn chưa xác định xong. Mùa trước là ở Huế, mùa này nếu không có địa phương nào xin đăng cai tổ chức, chương trình sẽ được làm tại Hà Nội. Cơ cấu giải thưởng vẫn chưa có. Ngay tại vòng chung kết phía Nam, những người thắng giải sẽ nhận được giấy chứng nhận và vài triệu đồng mang tính… khích lệ tinh thần.

Nhưng cũng cần phải sòng phẳng. Cho dù chương trình không hấp dẫn, cho dù nhạc mục gần như năm nào cũng giống nhau, cho dù không có những thay đổi mang tính đột phá, và Sao Mai không có cơ chế hậu thuẫn thí sinh sao mỗi cuộc thi… nhưng suốt thời gian dài chưa có chương trình nào dài hơi và mang đúng tôn chỉ của mình như Sao Mai.

Sao Mai chỉ thật sự bị “lép” khi không có cơ chế thích ứng với những cơn bão truyền hình thực tế dồn dập từ 2006. Từ chỗ đang độc quyền khai thác các thí sinh tài năng, bỗng Sao Mai trở thành chương trình “vét” tài năng từ những người không chen được vào các chương trình kia.

Nhưng nếu thay đổi, Sao Mai sẽ không thể nào “đối đầu” nổi với những chương trình ca nhạc truyền hình khác. Sao Mai ít ra cũng đang chứng tỏ chương trình này mong muốn thật sự tìm ra những người có nền tảng chuyên môn được công nhận, những người này đi tìm cơ hội cho mình trong một cuộc thi hát thuần túy, không chiêu trò, không scandal. Yếu tố thị trường là quan trọng nhưng không phải là cao nhất.

Tuy vậy, các tài năng âm nhạc thật sự có còn muốn vào Sao Mai thi thố? Câu trả lời có lẽ đa số sẽ chọn thi những chương trình khác.

14 năm trước, khi đổi tên, Sao Mai phải vượt qua sức ép trở thành người dẫn đầu. Và bây giờ sức ép đó vẫn tiếp tục dồn lên vai những người sản xuất để giải quyết bài toàn tồn tại.

Nguyên Minh
Thể thao & Văn hóa