Tai nạn giao thông - tăng liên tục thì cách chức ai?

(TT&VH) - 1. Một kiến nghị nữa lại khiến dân tình mát lòng mát dạ, mặc dù theo báo điện tử Dân trí là “khiến nhiều người phải giật mình”. Đó là kiến nghị của Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đề nghị cách chức chủ tịch tỉnh nếu để tai nạn giao thông (TNGT) tăng 3 năm liên tục.

“Áp dụng giải pháp đồng bộ đảm bảo trật tự an toàn giao thông, nhưng khi kiểm tra, thống kê mà tỉnh nào TNGT tăng 3 năm liên tục thì sẽ kiến nghị cách chức chủ tịch tỉnh. Chúng ta có quyền đề xuất và kiến nghị việc này” - nguyên văn đoạn báo Dân trí trích lời Bộ trưởng Thăng (Xem http://dantri.com.vn/c20/s20-560737/kien-nghi-cach-chuc-chu-tich-tinh-neu-tngt-tang-3-nam-lien-tiep.htm).

Thời điểm Bộ trưởng Thăng đưa ra kiến nghị này không rõ lắm, nhưng việc báo Dân trí trích lại đăng đúng ngày kết thúc kỳ nghỉ Tết Nguyên đán - thời điểm mà đường sá, tàu xe kẹt cứng vì lưu lượng người về quê ăn Tết trở lại nơi làm việc - cũng khiến dư luận hân hoan. Đường sá thì chỉ có thế, phương tiện thì cũng có vậy, còn ý thức chấp hành luật lệ giao thông thì thường tỷ lệ nghịch với sự đông đúc - thì đương nhiên trong những ngày này, tai nạn giao thông sẽ tăng lên so với ngày thường. Đau xót lắm, mà không biết quy trách nhiệm cụ thể cho ai. Thì nay đã có một người sẽ bị kiến nghị trách nhiệm ở một mức rất nặng là “cách chức”.

Kiến nghị đã chỉ ra rất thẳng thắn trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền của một tỉnh. TNGT tăng 3 năm liên tiếp trong phạm vi của tỉnh thì có nghĩa là công tác chỉ đạo việc đảm bảo trật tự an toàn giao thông của tỉnh không tốt.

Không tốt thì có nhiều nguyên nhân, chẳng hạn có quá nhiều công dân của tỉnh hoặc vãng lai qua tỉnh có ý thức giao thông không tốt cũng là một nguyên nhân. Có thể thông cảm nếu có quá nhiều những nguyên nhân khách quan, nhưng dù sao thì trách nhiệm vẫn cứ là trách nhiệm, phải quy về một ai đó, mà trong xã hội văn minh thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm cao nhất.

Trong chính quyền tỉnh thì đứng đầu là chủ tịch tỉnh rồi. Tôi nghĩ các vị chủ tịch của 63 tỉnh thành cũng không đến nỗi phải giật mình vì kiến nghị này, bởi điều đó cũng không có gì là quá khó hiểu. Nhiều vấn đề khác như để dân đói, hay để vỡ đê… thì chủ tịch địa phương cũng bị quy trách nhiệm cơ mà?

2. Tin mới nhất có thể khiến các vị chủ tịch tỉnh thở phào. Theo thống kê, 9 ngày Tết Nguyên đán Nhâm Thìn (từ 21/1 đến 29/1) đã có những tín hiệu tốt khởi đầu cho một năm thiết lập kỷ cương về trật tự an toàn giao thông năm 2012. Với 393 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 317 người, bị thương 380 người, số vụ tai nạn đã giảm 93 vụ, giảm 48 người chết và 96 người bị thương so với cùng thời gian này của năm 2011.

3. Thế nhưng, giả sử, nếu quá 3 năm liên tiếp mà TNGT vẫn cứ tăng thì quy tiếp trách nhiệm cho ai nữa?

Giao thông, như chúng ta đều biết là mạch máu của quốc gia, nghĩa là nó thông suốt như cơ thể người, chứ không gói gọn trong một bộ phận hay một địa bàn nào. Chẳng hạn chuyến tàu thống nhất chạy suốt từ Bắc vào Nam; xe cộ cũng chạy tràn từ tỉnh này sang tỉnh khác (ngày kết thúc nghỉ Tết, sinh viên còn phóng xe máy xuyên Việt vì không bắt được xe đò). Cho nên cái nguyên nhân tai nạn vốn nằm ở tỉnh này, hoặc nằm ở trên bình diện toàn quốc rất dễ phát tác ở một địa phương dọc đường mà nó đi qua.

Hệ thống hạ tầng giao thông (đường sá và phương tiện) cũng không chỉ quản lý gói gọn trong một tỉnh, dưới quyền vị chủ tịch tỉnh, mà thông suốt trên toàn quốc. Hệ thống này có tốt trên toàn quốc, nghĩa là được quy hoạch, xây dựng đồng bộ, hiện đại, có tầm nhìn chiến lược thì ở từng tỉnh mới tốt được. Và ngược lại, hệ thống giao thông trên cả nước đã tốt, trên phạm vi từng tỉnh lại được quản lý chặt chẽ sát sao, thì tất cả mới tốt được.

Ngành giao thông thì trên có bộ, dưới có các sở tất nhiên phải quản lý trực tiếp và tạo sự thông suốt đó; kế đến là các bộ, ngành có liên quan. Cho nên tôi thiết nghĩ, nếu TNGT tăng liên tiếp thì phải cách chức cả những người có trách nhiệm của các đơn vị được xem là “chủ quản” của lĩnh vực này, chứ không chỉ riêng các vị chủ tịch tỉnh…

Trần Vũ