Xử lý ngay lỗi gây rò rỉ nước thân đập thủy điện

(TT&VH) - Ngày 21/3, hai đoàn kiểm tra liên ngành của Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng và đoàn kiểm tra của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đều đã đưa ra những kết luận về hiện tượng rò rỉ nước tại thân đập chính thuộc Thủy điện Sông Tranh 2 xã Trà Tân (Bắc Trà My, Quảng Nam).

Theo kết luận ban đầu, việc rò rỉ nước chưa ảnh hưởng đến độ an toàn của con đập, tuy nhiên, hiện nay tại đập có nhiều vết nước rò rỉ xuất hiện theo hình dạng ngoằn ngoèo, không theo trật tự của khe kỹ thuật nên cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Đồng thời Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện ngay việc phân tích số liệu quan trắc để có thể đánh giá tình trạng an toàn của đập.

Ngay sau cuộc kiểm tra, chiều 21/3 tại UBND huyện Bắc Trà My, dưới sự chủ trì của ông Nguyễn Đức Hải, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, các đơn vị liên quan đã báo cáo về hiện tượng rò rỉ nước ở Thủy điện Sông Tranh 2.

Cần chú ý vụ động đất kích thích

GS Cao Đình Triều, Viện Vật lý địa cầu Việt Nam nhận định: Vừa qua sau khi có thông tin về dư chấn và xuất hiện tiếng nổ tại gần khu vực thủy điện, Viện KH&CN Việt Nam đã khảo sát địa chất khu vực Bắc Trà My. Khảo sát cho thấy, Thủy điện Sông Tranh 2 nằm trong đới đứt gãy địa chất hoạt động, khi hồ thủy điện Sông Tranh 2 tích nước, tải trọng nước hồ làm tăng áp suất nước lỗ rỗng trong các đới dập vỡ, làm giảm độ bền của đất đá. Do vậy vết nứt, rò rỉ trên thân đập chính thủy điện cần được xử lý khẩn cấp và xem xét kỹ lưỡng.

Ông Đặng Phong, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My bày tỏ lo ngại về khả năng Thủy điện Sông Tranh 2 bị ảnh hưởng bởi trận động đất kích thích vừa qua, và kiến nghị các cơ quan chức năng nghiên cứu, đưa ra kết luận cụ thể để có thể sớm thông báo cho nhân dân.

Nước rò rỉ chảy qua đập chính thủy điện

Tại buổi làm việc, ông Trần Văn Hải, Trưởng ban quản lý thủy điện 3 (đơn vị chủ đầu tư công trình Thủy điện Sông Tranh 2) trình bày: Hiện tượng nứt, rò rỉ nước là có vấn đề chứ chưa phải sự cố. Vài vết nứt với lưu lượng nước khoảng 30 lít/giây thì chưa ảnh hưởng đến độ an toàn của đập. Hiện đơn vị thi công đang tập trung bịt dòng thấm qua khe nhiệt bằng giải pháp khoan sâu, bơm hóa chất cao su, vữa chuyên dụng.

Tuy nhiên, theo đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Quảng Nam, tại đập chính ghi nhận 7 vết nước chảy ra từ thân đập, trong đó có hai vệt nước ở hai bên tràn có dòng chảy lớn nhất. Sau khi kiểm tra hiện trường, các thành viên đoàn kiểm tra liên ngành có ý kiến đề nghị Ban Quản lý dự án Thủy điện Sông Tranh 2 nhìn nhận đúng bản chất để có biện pháp xử lý. Đặc biệt, hiện nay có nhiều vết nước rò rỉ, xuất hiện không theo trật tự của khe, theo hình dạng ngoằn ngoèo cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Các ý kiến cũng đề nghị xem xét mối quan hệ giữa việc rò rỉ nước ở thân đập với vụ động đất kích thích xảy ra thời gian qua trên địa bàn huyện Bắc Trà My.

Thay mặt Hội đồng thẩm định Nhà nước, Tiến sĩ Bùi Trung Dung, Phó Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) đánh giá: Nguyên nhân xảy ra hiện tượng rò rỉ nước do thiếu màng chống thấm vỏ đập, thiếu ống thoát nước ở tầng hầm, vì vậy nước ngấm vào khe co giãn thoát ra ngoài. Đây là lỗi do thiết kế đã quên đường ống thoát nước kết nối từ dãy tầng hầm bên trái với dãy bên phải dẫn về phía hạ lưu.

Ông Dung khẳng định: Qua kiểm tra cho thấy đập không xuất hiện vết nứt ở thân và vỏ đập, thủy điện đang vận hành ở mức độ an toàn theo thiết kế. Tuy nhiên, việc lượng nước thẩm thấu quá lớn gây lo sợ và bức xúc trong nhân dân, vì vậy cần phải rút lượng nước thấm xuống thấp hơn, đồng thời thực hiện chống thấm ở vỏ đập.

Bổ sung quan trắc đánh giá độ an toàn của đập

Cùng ngày, EVN cũng đã có kết luận về việc rò rỉ nước tại đập chính này, theo đó đập thủy điện Sông Tranh 2 là loại đập bê tông trọng lực công nghệ đầm lăn có chiều cao 96m, chiều dài 640m, được chia thành từng blok. Các blok được cấu tạo cách nhau bằng các khe nhiệt, khoảng cách 30m một khe. Tổng cộng có 30 khe nhiệt xuyên suốt từ thượng lưu về hạ lưu. Mục đích bố trí các khe nhiệt này là nhằm triệt tiêu ứng suất nhiệt trong bê tông trong quá trình thi công và vận hành công trình…

Đoàn kiểm tra của EVN đã trực tiếp kiểm tra toàn bộ thân đập, các hành lang thu nước và không phát hiện vết nứt nào trên thân đập. Hiện tượng nước chảy từ thân đập ra phía hạ lưu là nước thấm tại 4 khe nhiệt và hai khu vực tiếp giáp giữa đập dâng và đập tràn. Tổng lượng nước thấm của toàn bộ công trình được thường xuyên theo dõi, quan trắc và vào thời điểm hiện tại đo được khoảng 30 lít/giây, được tư vấn đánh giá là không ảnh hưởng đến an toàn, ổn định của đập.

EVN yêu cầu đơn vị thi công hoàn thiện hệ thống thu gom và thoát nước thấm theo hai bước. Thứ nhất, tiến hành ngay việc thông toàn bộ ống thu nước trong thân đập bị tắc trong quá trình thi công và thời gian vận hành. Nếu ống nào không thông tắc được thì khoan bổ sung ngay. Thứ hai, hoàn thiện hệ thống rãnh thoát nước trong hành lang thân đập để tăng khả năng thoát nước thấm và hoàn hiện hệ thống thu gom nước thấm bên ngoài hai vai đập.

Sau khi thực hiện các bước nêu trên, nếu nước thấm ra hạ lưu không giảm, EVN sẽ xem xét phương án xử lý chống thấm bổ sung để bảo đảm điều kiện chống thấm tốt nhất cho công trình. Đồng thời EVN chỉ đạo Ban quản lý dự án phối hợp với tư vấn thiết kế và các đơn vị liên quan thực hiện ngay việc phân tích số liệu quan trắc để có thể đánh giá an toàn của đập.

Tại cuộc họp, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam Nguyễn Đức Hải nêu rõ: Công trình đã có sai sót, vấn đề này cần phải rút kinh nghiệm, đồng thời phải tiến hành xử lý hiện tượng rò rỉ nước một cách khoa học, đặt an toàn của người dân lên trên hết.

Trần Tĩnh - Phương Linh