"Nỗi buồn chiến tranh" về NXB Trẻ trọn đời

(TT&VH) - Sau hơn 20 năm kể từ lần in đầu tiên mang tên Thân phận tình yêu, tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh của nhà văn Bảo Ninh vừa được NXB Trẻ mua bản quyền trọn đời. Được biết, NXB Trẻ mua bản quyền Nỗi buồn chiến tranh từ trước khi nhà văn Bảo Ninh nhận giải thưởng Châu Á tại Nhật cho tác phẩm này vì những đóng góp văn hóa. Nói thế để thấy, NXB Trẻ không phải mua Nỗi buồn chiến tranh nhằm ăn theo sự kiện tác phẩm này vừa đoạt giải quốc tế.

Tại sao một tiểu thuyết đã có chỗ đứng trong lòng người đọc, được tái bản rất nhiều lần, tức là được đọc gần như “cũ mèm”, lại được mua bản quyền trọn đời?

Nhà thơ Phạm Sỹ Sáu - Phụ trách Khai thác tác quyền trong nước của NXB Trẻ, chia sẻ với TT&VH:

- Nỗi buồn chiến tranh đã được phát hành hơn 20 năm, tôi nghĩ đã bán được hàng vạn bản tiếng Việt, nói theo ngôn ngữ của giới làm sách là đã khai thác “nhừ” ra rồi. Nhưng NXB Trẻ vẫn tiến hành ký kết khai thác lâu dài vì cho rằng đây là tác phẩm có thể có đời sống lâu hơn nữa trong lòng bạn đọc, còn có nhiều người cần đọc và muốn đọc để hiểu thêm về cuộc chiến tranh đã qua.

Thực tế là NXB Trẻ trong kế hoạch phát triển nguồn sách của mình, đã nhắm đến việc tổ chức một tủ sách của các tác giả Việt Nam, với tiêu chí là mỗi tác giả sẽ giới thiệu một tác phẩm ưng ý nhất của mình. Trên lộ trình đó, NXB Trẻ nhận được sự hưởng ứng nồng nhiệt của nhà văn Bảo Ninh và anh cũng là người đầu tiên tham gia góp sách của mình vào tủ sách.

* Nỗi buồn chiến tranh đã đoạt nhiều giải thưởng lớn, được dịch và giới thiệu ở 18 quốc gia trên thế giới. NXB Trẻ mua bản quyền tiểu thuyết này có phải vì muốn “ăn theo” danh tiếng của cuốn sách?

- Như chúng tôi đã trình bày, NXB Trẻ làm bộ sách này là muốn gìn giữ cho thế hệ mình và thế hệ mai sau những tác phẩm được xem là ưng ý nhất của mỗi tác giả văn học Việt Nam. NXB Trẻ làm với tâm nguyện “gìn giữ cho muôn đời sau”, nhưng trước mắt vì khả năng tài chính có hạn, chúng tôi không thể cùng lúc ký nhiều hợp đồng dài hạn với nhiều tác giả nên đành làm từng bước. Trước hết là với các nhà văn đang còn sống, đã thành danh, kế tiếp là với những tác giả đã quá vãng.

NXB Trẻ là một doanh nghiệp, dĩ nhiên chúng tôi phải đặt yếu tố lợi nhuận vào trong việc tổ chức tủ sách này. Nhưng tuyệt đối không phải chỉ vì lợi nhuận, cho nên việc “ăn theo” danh tiếng của nhà văn hay tác phẩm của họ, theo chúng tôi là chưa ổn, chưa đúng với bản chất của sự việc. Chúng tôi mong muốn, rồi đây độc giả sẽ có nhiều cơ hội đọc được tác phẩm ưng ý nhất của tác giả mà mình ưa thích. Đấy mới là mục tiêu mà chúng tôi hướng tới.

Nỗi buồn chiến tranh của Bảo Ninh vừa được NXB Trẻ ấn hành và nhà thơ Phạm Sỹ Sáu

* Được biết, Nỗi buồn chiến tranh mở đầu cho tủ sách “Mỗi nhà văn - một tác phẩm”. Có phải ngoài Bảo Ninh, NXB Trẻ cũng sẽ mua bản quyền trọn đời nhiều tác phẩm của các nhà văn khác?

- Mua bản quyền trọn đời một tác phẩm của một nhà văn là bài toán kinh doanh chưa có lời đáp chính xác. Nhưng để bảo đảm cho việc thực hiện mục tiêu của tủ sách, chúng tôi vẫn đang tiếp tục bàn bạc, thỏa thuận với từng tác giả về những tác phẩm cụ thể. Trước mắt nếu chưa nhượng quyền trọn đời được, chúng tôi cũng sẽ nhận nhượng quyền có thời hạn dài, như 5 - 10 năm hay lâu hơn nữa là tùy sự thỏa thuận.

* Về tủ sách “Mỗi nhà văn - một tác phẩm”, như tên gọi thì mỗi nhà văn chỉ có thể góp mặt trong tủ sách này một tác phẩm duy nhất. Vậy cách thức chọn lọc “tác phẩm duy nhất” ấy sẽ ra sao, thưa ông?

- Trước hết, nhà văn sẽ giới thiệu tác phẩm mà mình tâm đắc nhất trong suốt một đời cầm bút. Khi nhận được tác phẩm do chính nhà văn giới thiệu, NXB Trẻ có một bộ phận thẩm định, đánh giá và sẽ đi đến quyết định để trao đổi cùng tác giả về phương thức khai thác phù hợp nhất, có lợi cho cả bên giữ bản quyền và bên khai thác bản quyền. Chúng tôi luôn mong muốn tủ sách sẽ ngày càng phát triển, ngày càng có nhiều tác giả tham gia.

* Để góp mặt vào “Mỗi nhà văn - một tác phẩm”, nhất định là tên tuổi nhà văn phải danh tiếng và tác phẩm đã được thời gian thẩm định. Vậy các nhà văn trẻ có được “dự phần” vào tủ sách này không?

- Theo tôi, vấn đề ở đây không phải là trẻ già, mà là chất lượng tác phẩm có được thời gian thẩm định hay chưa. Để làm việc đó không phải dễ, chúng tôi phải từng bước tiến hành. Trong tủ sách sẽ có sách của người đang sống và người đã qua đời, có sách của người tham gia hai cuộc kháng chiến, người sinh ra trong thập kỷ 50 thế kỷ 20... Tại sao lại không có sách của người thuộc thế hệ 6X, 7X nếu nó thực sự là tác phẩm đã được khẳng định?!

* Xin cảm ơn ông đã chia sẻ!

Hoàng Nhân (thực hiện)