(TT&VH) - Một doanh nhân Hong Kong đã gây sốc khi đề nghị được bỏ ra 7,7 triệu USD để mua chiếc tàu sân bay HMS Invincible, với ý định biến nó thành một ngôi trường quốc tế ở Trung Quốc. Tuy nhiên đề nghị của ông này đã khiến không ít người e ngại đây có thể là một cách thức khác để Trung Quốc mua con tàu Anh về và nghiên cứu công nghệ.
Doanh nhân Lin Jianbang |
Tờ South China Morning Post cho hay doanh nhân mang hai quốc tịch Anh-Trung Quốc Lin Jianbang đã công khai ý định mua đấu giá con tàu HMS Invisible.
Thương vụ gây nhiều chú Ý
Lin, người đang điều hành chuỗi nhà hàng Trung Quốc Wing Wah khá thành công ở Anh, đã bỏ ra số tiền trị giá 7,7 triệu USD để mua con tàu, vốn được bán theo hình thức đấu giá. Hoạt động nhận thầu mua tàu đã ngừng lại từ ngày 5/1 vừa qua.
Nếu đấu giá thắng, Lin có ý định kéo con tàu trọng tải 22.000 tấn tới thành phố Chu Hải của Trung Quốc, nằm gần Hong Kong và Macau, đồng thời biến nó thành một trường học để “củng cố mối quan hệ văn hóa và sự đối thoại” giữa Trung Quốc và Anh. Còn nếu không được phép đưa tàu ra khỏi Anh, ông ta sẽ kéo nó về Liverpool và biến đổi để nó thành một ngôi trường giúp “tăng cường sự hiểu biết về Trung Quốc và tiếng Trung ở Anh”.
Lin chuyển tới sống ở London gần 20 năm trước, trước khi dọn qua vùng Birmingham, nơi ông ta thành lập chuỗi nhà hàng Wing Wah và điều hành nó cùng vợ. Doanh nhân này hiện còn là một chính khách ở Chu Hải. Lin cho tờ Post biết rằng ông ta đã nói chuyện với Đại sứ quán Trung Quốc ở London về thương vụ mua tàu Invincible và nhận được sự ủng hộ.
Trước những ý kiến đồn đoán rằng Lin mua Invincible để quân đội Trung Quốc có cơ hội nghiên cứu con tàu sân bay của Anh, ông này khẳng thương vụ hoàn toàn mang mục đích thương mại. “Ý định của tôi chẳng có gì liên quan tới quân sự” - Lin tuyên bố. Ông cũng nhẩm tính sơ bộ và thấy việc mua, kéo về Trung Quốc và chuyển đổi con tàu có thể gây tốn kém tới gần 20 triệu USD.
Con tàu “bất khả chiến bại”
HMS Invincible là tàu sân bay hạng nhẹ của Anh và là con tàu đầu tiên trong 3 tàu cùng loại từng hoạt động trong Hải quân. Nó là con tàu thứ 7 mang cái tên Invincible (Bất khả chiến bại). Invincible được đóng tại Xưởng đóng tàu Vickers, hạ thủy vào ngày 3/5/1977 và đi vào hoạt động từ tháng 7/1980 với nhiều trang thiết bị hết sức hiện đại.
Tàu có các pháo Raytheon Phalanx 20mm, trước khi được nâng cấp lên thành 3 pháo Thales Goalkeeper CIWS 30mm. Nó cũng được lắp hệ thống tên lửa phòng không Sea Dart (sau này bị gỡ đi để chứa thêm đạn dược cho các máy bay Harrier GR7). Tàu có các hệ thống làm nghẽn và chống tấn công điện tử hiện đại. Khi tham chiến, mỗi tàu có thể mang theo 9 chiếc Harrier và 12 chiếc trực thăng Sea King.
Tàu sân bay HMS Invincible chuẩn bị được đem bán
Tháng 4/1982, trong cuộc chiến tranh với Argentina tại quần đảo Malvinas ( Falkland), một lực lượng hải quân được thành lập với sự tham gia của con tàu này. Trong hành trình đến quần đảo này, suýt chút nữa hệ thống phòng không Sea Dart của tàu đã bắn nổ một chiếc DC10 của Hãng hàng không Brazilian Airlines. Việc con tàu phái một chiếc Harrier lên kiểm tra danh tính của chiếc máy bay lạ đã khiến cho các hành khách Brazil bị một phen sợ chết khiếp. Invincible sau đó đã đóng vai trò quan trọng giúp Anh chiến thắng ở Falkland. Phía Argentina tuyên bố đã bắn hư hại con tàu, song thông tin này bị chính phủ Anh bác bỏ và cũng không có bằng chứng nào hỗ trợ.
Từ năm 1993 - 1995, Invincible tham gia chiến dịch Operation Deny Flight, thiết lập vùng cấm bay ở Nam Tư. Từ năm 1998 - 1999, tàu tham gia chiến dịch Bolton ở Nam Iraq cùng với không lực Arab Saudi, Mỹ và Pháp. Cùng năm đó, tàu được triển khai tới vùng Balkan để tham gia các hành động chống lại Nam Tư. Những chiếc Harrier trên tàu đã tích cực ném bom Nam Tư trong khi những chiếc trực thăng được dùng để hỗ trợ người tị nạn.
Tháng 6/2005, Bộ Quốc phòng Anh thông báo HMS Invincible sẽ ngừng hoạt động cho tới năm 2010. Theo đó, con tàu bị đưa ra khỏi trang bị vào tháng 8/2005, chỉ 14 tháng sau quá trình hiện đại hóa kéo dài nhằm giúp con tàu có thêm 10 năm nữa phục vụ trong quân đội. Invincible bị đưa ra khỏi danh sách tàu dự bị của Hải quân Anh vào tháng 9/ 2010 và bị rao bán 2 tháng sau đó trên trang e-disposals.com.
“Không phải cuộc đấu giá như trên mạng eBay”
Hôm 5/1, Bộ Quốc phòng Anh (MoD) xác nhận họ đã nhận vài đề nghị mua tàu HMS Invincible. Con tàu đã nằm yên tại Căn cứ Hải quân Portsmouth kể từ khi bị đưa ra khỏi trang bị. MoD không tiết lộ số người đã đặt mua HMS Invincible hoặc con tàu đã được trả giá bao nhiêu tiền vì những lý do công bằng thương mại. Theo MoD, con tàu đã bị tháo dỡ động cơ và các máy phát điện cùng các máy bơm. Tất cả các trang thiết bị liên quan tới quân sự cũng bị tháo bỏ. Bản thiết kế chi tiết của tàu sẽ không được bán kèm trong thương vụ này. Một nữ phát ngôn viên MoD nói với tờ Post rằng “ai mua con tàu như thế này cũng giống như việc họ tha về nhà một cái vỏ tàu trống rỗng”.
Các chuyên gia dự đoán lượng thép mềm lên tới 10.000 tấn của Invincible có giá chừng hơn 3 triệu USD, theo đơn giá phế liệu. MoD cũng nói rằng họ chỉ muốn bán con tàu đi như một dạng phế liệu. Hiện chưa rõ khi nào MoD mới công bố tên người thắng trong cuộc đấu giá. Giới chức lãnh đạo quân đội còn phải thảo luận về các đối tượng đã trả giá, công tác hậu cần để đưa tàu ra khỏi nơi đỗ trước khi quyết định sẽ bán nó cho ai.
Một phát ngôn viên MoD giấu tên đã nói với báo giới rằng người trả giá cao nhất không có nghĩa là họ sẽ nắm chắc quyền mua được con tàu. “Đây không phải là một cuộc đấu giá như trên trang mạng eBay, nơi ai trả giá cao nhất sẽ thắng. Còn rất nhiều yếu tố phải xem xét trước khi quyết định cuối được đưa ra” - nhân vật này nói.
Tường Linh