ĐKVĐ EURO Tây Ban Nha: Ảnh hưởng toàn cầu

(TT&VH Cuối tuần)- Hai trận giao hữu cuối cùng của Tây Ban Nha, nhà đương kim vô địch Euro Cup (2008, 1964)  trước khi bước vào vòng chung kết Euro 2012 đều là với những đối thủ châu Á, Hàn Quốc và Trung Quốc, điều không hề ngẫu nhiên.

Châu Á bắt chước Tây Ban Nha

Quan hệ của Tây Ban Nha với bóng đá châu Á thay đổi nhiều trong những năm qua. Hai chuyến du đấu có thể làm khuôn mẫu cho chính sách tiếp thị bóng đá hiện đại trong việc tìm kiếm các cổ động viên và tạo ra ảnh hưởng văn hóa diễn ra khi Real Madrid tới Trung Quốc năm 2005 và Barcelona đến Hàn Quốc 5 năm sau đó. Trên sân cỏ là những bài học ở Vienna, Áo năm 2008 và Soweta, Nam Phi năm 2010, những nơi Tây Ban Nha đã giành chức vô địch châu Âu và thế giới. Trong thế giới bóng đá giờ đây, nếu như có từ nào phổ biến nhất trên quy mô toàn cầu, thì đó có lẽ là tika-taka.

Tuy nhiên, biết là một chuyện, còn học theo lại là chuyện khác. Vào mùa hè năm 2011, Wanda, nhà tài trợ mới và rất giàu có của Liên đoàn bóng đá Trung Quốc (CFA) muốn đối tác của mình thuê một huấn luyện viên người Tây Ban Nha. Vậy là, chỉ một tháng trước khi vòng loại thứ ba của World Cup 2014 khu vực châu Á bắt đầu, huấn luyện viên Gao Hongbo (Cao Hồng Ba) bị thay bằng Jose Camacho. Nhưng bất chấp sự có mặt của chiến lược gia từng dẫn dắt Real Madrid, Trung Quốc vẫn bị loại. Dẫu vậy, không ai trách người từng đưa Tây Ban Nha vào tứ kết World Cup 2002, ông không có đủ thời gian. Thậm chí việc tìm một người phiên dịch biết tiếng Tây Ban Nha và am hiểu bóng đá ở Trung Quốc đã là việc vô cùng khó khăn.

Chỉ vài phút sau thất bại tan nát vào phút bù giờ trước Iraq ở Doha vào tháng 11/2011, Camacho nói với rất đông các nhà báo Trung Quốc rằng, giống như người Tây Ban Nha từng phải nếm trải rất nhiều thất bại trong quá khứ, Trung Quốc cần phải kiên nhẫn. Ngay khi ông dứt lời, gần như toàn bộ cánh phóng viên rời khỏi phòng họp báo, không thèm bận tâm đến phần hai, trả lời của huấn luyện viên tuyển Iraq, Zico.

Benat Etxebarria (phải) của Tây Ban Nha tranh bóng với Bo Kyung Kim của Hàn Quốc trong trận giao hữu ở Berne ngày 30/5- Ảnh Getty

4 ngày sau ở Beirut, cách đó gần 2.000 km, huấn luyện viên Cho Kwang Rae trải qua ngày tồi tệ nhất cùng đội tuyển Hàn Quốc. Sau khi lên nắm đội vào tháng 7/2010, Cho nói về kế hoạch trình diễn thứ bóng đá theo phong cách Tây Ban Nha, cầm bóng và chuyền bóng nhiều của ông, với sự chấp thuận của Liên đoàn bóng đá Hàn Quốc (KFA). Công bằng mà nói, Cho đã thử nghiệm và trong một khoảng thời gian, một đội bóng trẻ trung đã chơi thứ bóng đá đẹp, gần gần như thế, nhưng thất bại 1-2 trước Lebanon là khởi đầu cho việc ông bị sa thải chỉ 3 tuần sau đó.

Nhật Bản cùng thử bắt trước Tây Ban Nha sau World Cup, hoặc ít nhất là với những người nói tiếng Tây Ban Nha. Họ đã xem xét Marcelo Bielsa, Jose Pekerman và Vicente Del Bosque trước khi bổ nhiệm Alberto Zaccheroni. Zac có thể là một người Italia, nhưng được coi là một ứng viên tốt để mang tới thứ bóng đá tinh tế và kỹ thuật mà Tây Ban Nha đã thể hiện quá tốt và Nhật Bản muốn là bước tiếp theo trong quá trình tiến hóa của bóng đá nước này.

Ở Euro 2012, sẽ có rất nhiều sự ủng hộ của châu Á dành cho nhà đương kim vô địch Tây Ban Nha

Không phải ngẫu nhiên mà Nhật Bản phải hài lòng với một người Italia, bởi các huấn luyện viên Tây Ban Nha hiếm khi đến vùng Viễn Đông. Đã có thời những người Anh được đánh giá cao ở đây (và vẫn còn như vậy tại một số nước Đông Nam Á), nhưng ngày nay là thời của các chiến lược gia Hà Lan, Đức và Pháp. Các cầu thủ Tây Ban Nha cũng không có mặt nhiều tại châu Á cũng như chiều ngược lại. Có khá nhiều những danh thủ tóc đen da vàng tại Anh, Italia và Đức, nhưng những người châu Á duy nhất ở hạng đấu Tây Ban Nha là bộ đôi người Iran của Osasuna, Javad Nekounam và Masoud Shojaei.

Cuộc chiến La Liga-Premier League

Trận đấu ở Sevilla tối Chủ nhật vừa rồi, 3/6 (rạng sáng 4/6 giờ Việt Nam), đã giúp Camacho có cơ hội trình diễn đội bóng châu Á của ông trước Tây Ban Nha “chính hãng”. Ở trận đấu với Hàn Quốc ngày 31/5, Tây Ban Nha đã giành được chiến thắng 4-1. Tuy nhiên, thất bại của đội bóng châu Á là quá nặng so với thực lực của họ, bởi huấn luyện viên mới Choi Kang Hee để nhiều trụ cột nghỉ ngơi trước khi Hàn Quốc  bước vào vòng cuối vòng loại World Cup 2014, khởi động vào ngày hôm nay, 8/6, tại Qatar.

Nhiều tín hiệu vui đã đến với Tây Ban Nha trong chiến thắng ở sân Wankdorf với bàn thắng đầu tiên của Fernando Torres cho đội tuyển quốc gia trong vòng một năm qua chỉ sau 11 phút. Hàn Quốc chơi hay hơn sau đó và ngay trước giờ nghỉ, tiền vệ từng chơi cho West Brom, Kim Do Heon, đang phải về quê thực hiện nghĩa vụ quân sự, có cú sút xa cháy lưới gỡ hòa, nhưng Tây Ban Nha tăng tốc trong hiệp hai và ghi liên tiếp ba bàn, với một số sự trợ giúp của hàng thủ Hàn Quốc.

Hiện giờ, nếu các đội bóng châu Á muốn chơi với những nhà vô địch thế giới, họ sẽ phải đến châu Âu. Dù trong quá khứ các câu lạc bộ Tây Ban Nha từng du đấu Viễn Đông, nếu chính đội tuyển quốc gia nước này có một chuyến quảng bá giống như thế, họ sẽ phát hiện ra rằng hiện giờ họ có nhiều cổ động viên châu Á đến như thế nào. Không chỉ ấn tượng bởi người chiến thắng, châu Á cũng là nơi có nhiều cổ động viên yêu thứ bóng đá đẹp và tương đối trung lập, khiến họ dành nhiều tình cảm cho hai câu lạc bộ hàng đầu La Liga, và đương nhiên, cả Tây Ban Nha.

Chỉ có điều, giờ thi đấu La Liga hiện tại không thuận lợi cho những cổ động viên ở Bắc Kinh, Bangkok hay Busan. Giải đấu thiếu một chiến lược tiếp thị thực sự mạnh mẽ, như Premier League, dù những điều đó đang được thay đổi. Hầu hết báo chí và truyền hình châu Á nhận tin tức về bóng đá châu Âu qua nguồn chính là tiếng Anh (dễ hiểu tại sao Premier League tràn ngập các phương tiện truyền thông) nhưng các phóng viên nói và đọc được tiếng Tây Ban Nha rất hiếm.Tất nhiên, đó vẫn không phải là vấn đề lớn cho những gã khổng lồ như Barcelona hay Real Madrid, nhưng phần còn lại thực sự gặp nhiều khó khăn. Về mặt chuyên môn, chúng ta vẫn thường nghe những cuộc tranh luận về việc các đội ở giữa bảng xếp hạng của La Liga có thể đánh bại những đối thủ tương ứng tại Premier League không mấy khó khăn. Nhưng đáng tiếc cho Tây Ban Nha, về mặt tiếp thị, họ không phải là đối thủ của người Anh.

Tuy nhiên, riêng ở Euro 2012, sẽ có rất nhiều sự ủng hộ của châu Á dành cho nhà đương kim vô địch. Với dân mộ điệu ở đây, Euro thậm chí còn hấp dẫn hơn World Cup và bất chấp giờ giấc không mấy thuận lợi, truyền thông châu Á đã rầm rộ chuẩn bị cho kỳ giải ở Ba Lan và Ukraine. Kết quả là tiki-taka có thể không thành công trong các thí nghiệm ở Đông Á, các câu lạc bộ La Liga vẫn chưa nổi tiếng ở đây, nhưng sự háo hức chờ đợi màn trình diễn của nhà vô địch châu Âu và thế giới vẫn là mang tính toàn cầu.

Hải Minh