Thể thao Việt Nam và thách thức TOP 50 Olympic: Khi marathon không chỉ có... chạy!

Thành công từ giải chạy Viettel Marathon 2024 đã gợi mở cho giới chuyên môn, người làm công tác tổ chức và cả các doanh nghiệp đang tài trợ cho lĩnh vực thể thao một hướng đi mới có thể đem lại hiệu quả và lợi ích thiết thực dưới nhiều phương diện.

Chạy marathon… qua 3 nước Đông Dương

Giải Viettel Marathon bắt đầu từ Luang Prabang (Lào), tới Hà Nội (Việt Nam) và kết thúc tại Angkor Wat (Siem Riep, Campuchia). Ước tính, 25.000 VĐV chuyên nghiệp và phong trào đã tham gia tranh tài, tạo nên không khí "lễ hội marathon" ở 3 nước Đông Dương trong suốt những ngày cuối năm 2024. Đằng sau con số thống kê ấn tượng về lượng người tham dự, những thông số chuyên môn đầy khích lệ, các cuộc so tài quyết liệt trên đường chạy, Viettel Marathon trở nên đặc biệt hơn cả vì là sự kiện thể thao đầu tiên do Việt Nam tổ chức trên 3 quốc gia và từng chặng đấu đều được cộng đồng hưởng ứng mạnh mẽ.

Vì sao một giải đấu với mô hình và cách thức tổ chức mới mẻ, thậm chí có phần táo bạo lại gây được tiếng vang và thu hút đông đảo runner ngay trong lần đầu diễn ra? Trước hết, là nỗ lực xây dựng hình ảnh một giải chạy tiêu chuẩn cao châu Á trên tất cả các cung đường chạy thuộc 4 cự ly với tiêu chí an toàn và hấp dẫn, với hệ thống nội dung thi đấu đa dạng. Không chỉ mang tới cơ hội khẳng định mình cho các elite, các VĐV chuyên nghiệp, mà còn có các hạng mục thi đấu phù hợp cho các chân chạy phong trào, các đội nhóm, CLB hoặc cộng đồng yêu thích marathon. Tất cả cùng nhau thi đấu, tranh tài với khoản tiền thưởng trị giá 150.000 USD ở 3 chặng đấu.

Các địa danh nổi tiếng về du lịch như cố đô Luang Prabang nơi tổ chức tất cả lễ hội lớn của Lào theo phong cách riêng, quần thể di sản văn hóa thế giới UNESCO Angkor Wat tại Campuchia hay thủ đô Hà Nội với nhiều di tích lịch sử và bản sắc văn hóa độc đáo cũng là một trong những lý do khiến giải đấu có sức hút đặc biệt với cộng đồng. Theo đánh giá của Tổng thư ký Liên đoàn Điền kinh Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng, đường chạy bằng phẳng, đẹp và có nhiều cảnh quan tạo cảm hứng sẽ giúp các VĐV đạt được thành tích tốt nhất của bản thân.

Và cuối cùng, marathon không chỉ có… chạy, mà còn mang theo mong muốn được trải nghiệm, khám phá và tìm hiểu về quốc gia, địa điểm thi đấu của mỗi runner tham gia. Marathon cũng là môn thể thao rất đặc biệt vì các cuộc thi đấu luôn quyết liệt, sôi nổi, mang theo khát vọng thể hiện mình nhưng lại không giống như các môn thi đấu đối kháng trực tiếp khi luôn cần sự hỗ trợ, đồng hành của các đồng đội và có sức hút rất lớn với giới trẻ. Như chặng đấu tại Angkor Wat vừa qua, ban tổ chức đã phải điều chỉnh số lượng VĐV tham gia đấu ở cự ly 10km khi có quá nhiều bạn trẻ là sinh viên đăng ký.

Nhiều thách thức nhưng cũng có cơ hội

Từ ý tưởng của Vietcontent về việc tổ chức một giải đấu xuyên quốc gia, Viettel Marathon đã ra mắt cộng đồng yêu thích chạy bộ. Mong muốn tổ chức một giải chạy nhằm thắt chặt tình hữu nghị và quan hệ hữu nghị giữa 3 quốc gia đã nhận được sự ủng hộ từ các cơ quan quản lý nhà nước tại Việt Nam, từ đó tạo thuận lợi trong việc liên hệ, kết nối cùng với các đơn vị quản lý ở nước bạn. "Nếu không có sự ủng hộ ngay từ Việt Nam, giải đấu có lẽ khó có thể diễn ra thành công, vì từ trước tới nay, thể thao Việt Nam chưa từng tổ chức một một sự kiện tương tự để có thể học hỏi", đại diện của Vietcontent cho biết.

Bên cạnh đó, việc tìm kiếm nhà tài trợ đồng hành phù hợp cũng là yếu tố quyết định tới thành công của giải đấu. Viettel với thương hiệu Unitel tại Lào và Metfone tại Campuchia đã trở thành đối tác phù hợp, có tiềm lực tài chính đảm bảo để sự kiện diễn ra thành công tốt đẹp. Sự đồng hành của thương hiệu này, góp phần nâng tầm giải đấu và ngược lại, thương hiệu của doanh nghiệp cũng được quảng bá rộng rãi và trở nên gần gũi hơn với công chúng.

Theo chia sẻ của đại diện Vietcontent, đơn vị từng tham gia nhiều sự kiện và hoạt động ở lĩnh vực thể thao với vai trò khác nhau nên cũng rút ra kinh nghiệm trong quá trình phối hợp tổ chức. Đối với các giải chạy, dù vẫn có những trở ngại trong quá trình tổ chức nhưng cũng mở ra cơ hội cho các bên tham gia khi nhận được sự ủng hộ của cộng đồng. Điều dễ nhận thấy là khả năng tiếp cận trực tiếp với số lượng lớn người tham gia.

Marathon là môn đặc biệt khi quy tụ được số lượng người rất lớn và tạo nên hiệu ứng truyền thông tích cực từ các sự kiện marathon nói riêng hay chạy bộ nói chung. Ngoài ra, cộng đồng yêu thích marathon cũng là cộng đồng tiềm năng về tiêu dùng các sản phẩm thể thao, các dịch vụ đi kèm như du lịch, khách sạn, ẩm thực, vận chuyển…

Đối với các địa phương nơi tổ chức các giải chạy, sự đón nhận cũng cởi mở và thuận lợi hơn bởi đây là cơ hội để quảng bá hình ảnh, văn hóa, giới thiệu các danh lam thắng cảnh, địa danh nổi tiếng, từ đó tạo đà phát triển du lịch và kinh tế. Sự thành công của Viettel Marathon có đóng góp không nhỏ từ các địa phương phối hợp tổ chức, ngoài việc tạo điều kiện về công tác tổ chức, còn là sự hưởng ứng của đông đảo người dân và cộng đồng yêu thích chạy bộ.

Xuất khẩu thể thao, tại sao không?

Viettel Marathon không chỉ là một sự kiện thể thao đầu tiên do Việt Nam tổ chức diễn ra ở 3 quốc gia khác nhau, dưới góc độ nào đó, giải đấu được coi như một "sản phẩm" thể thao được xuất khẩu ra quốc tế. Dù không phải một môn thể thao mang bản sắc hay đặc trưng riêng của thể thao Việt Nam nhưng qua giải đấu phát đi tín hiệu rất tích cực. Sau chặng đấu đầu tiên, bà Kiều Thị Hằng Phúc - Tổng lãnh sự Việt Nam tại Luang Prabang, Lào đánh giá, "Việc Việt Nam khởi xướng và tổ chức giải chạy marathon này đã khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực, thể hiện ý tưởng sáng tạo, khả năng tổ chức, điều hành một sự kiện lớn".

Trong vai trò nhà tổ chức, đại diện của Vietcontent nhận định, rất nhiều các cường quốc trong châu lục như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản… đã thành công trong việc xuất khẩu văn hóa và thể thao - những yếu tố được coi như sức mạnh mềm - ra thế giới. Bên cạnh đó, sự kết hợp hài hòa giữa thể thao và du lịch cũng đóng góp phần nào vào sự phát triển kinh tế ở mỗi quốc gia, đồng thời, tạo sự tác động tích cực trở lại đối với sự phát triển của nền thể thao. Từ mô hình của các nước bạn, Việt Nam có thể học hỏi và từng bước áp dụng, nhằm mở ra các hướng phát triển mới trong lĩnh vực thể thao.

Theo đánh giá của Vietcontent, việc tổ chức thành công sự kiện có quy mô quốc tế hoặc ở các quốc gia khác nhau sẽ đáp ứng nhiều mục tiêu. Không chỉ củng cố mối quan hệ, hợp tác, hữu nghị mà sự lan tỏa từ các sự kiện thể thao sẽ góp phần quảng bá, giới thiệu và đem lại lợi ích về nhiều mặt cho các bên cùng tham gia. Đặc biệt, với sự tham gia của các doanh nghiệp, việc tổ chức hoàn toàn được xã hội hóa và huy động nguồn lực từ bên ngoài.

Ngoài ra, cũng giống như giáo dục, tập luyện thể thao luôn được khuyến khích vì đem lại sức khỏe và cuộc sống lành mạnh cho tất cả mọi người. Dưới góc độ những người làm công tác tổ chức các sự kiện ở lĩnh vực thể thao, Vietcontent mong muốn các nhà quản lý cần nghiên cứu về hướng phát triển này, từ đó xây dựng định hướng và có cơ chế phù hợp để thúc đẩy sự phát triển trong tương lai.