Cuộc chiến sách lậu: Phát hiện nhiều, xử được bao nhiêu?

Sự kiện Công ty Văn hóa sáng tạo First News - Trí Việt vừa thắng trong vụ kiện bản quyền sách đầu tiên tại Việt Nam là Trường Anh ngữ Quốc tế Úc Châu (tháng 6.2012) với số tiền 380 triệu đồng, Trường Anh văn Hội Việt Úc 390 triệu đồng (25.6.2012), đồng thời chính thức khởi kiện trường Quốc tế Mỹ (Hà Nội) là một tín hiệu đáng mừng cho các đơn vị xuất bản trong nước lâu nay trong việc “tuyên chiến” với sách lậu...

Đi đến cùng...

Hàng ngàn đầu sách của First News bị in lậu

Ngay từ 2008, First News - Trí Việt đã phát hiện rất nhiều trường, trung tâm ngoại ngữ tổ chức quy mô việc photo sách để bán cho học viên và sao chép những CD luyện thi nhiều cấp độ TOEFL iBT, TOEIC. Đặc biệt, trong 3 năm từ 2009- 2011, rất nhiều trường và trung tâm ngoại ngữ ở nhiều thành phố khác nhau vi phạm bản quyền nghiêm trọng đối với các sách ngoại ngữ của First News - Trí Việt đã mua bản quyền của Compass.

Theo thống kê của First News, tại TP.HCM hiện có trên 450 cơ sở trên tổng số khoảng 800 trung tâm và trường ngoại ngữ cả nước, 85% trong số đó đang vi phạm bản quyền. Đây là con số đáng báo động trong việc vi phạm bản quyền sách hiện nay ở TP.HCM. Sau một thời gian “nằm vùng” thu thập chứng cứ liên quan đến việc in, phát hành tại cơ sở in lậu, Công ty Trí Việt đã tiến hành khởi kiện các “ông lớn” là các trung tâm, trường Anh ngữ lớn tại TP.HCM. Đây là một trong những đơn vị tiên phong trong việc kiện vi phạm bản quyền và giành thắng lợi.

Trong vụ kiện này Trường Anh ngữ Quốc tế Úc Châu thừa nhận hành vi sai trái của mình và chấp nhận bồi thường cho Trí Việt số tiền 380 triệu đồng và xin lỗi công khai trên các phương tiện truyền thông.

Cũng trong thời điểm này, First News - Trí Việt cũng đã khởi kiện Trường Anh văn Hội Việt Úc vi phạm bản quyền kéo dài với các quyển sách: Starer TOEIC, target TOEIC, và Developing skill for TOEIC. Sau 6 lần thương thảo, hòa giải ngày 25.9.2012, Trường Anh văn Hội Việt Úc đã ký cam kết xác nhận bồi thường đầy đủ cho Trí Việt 390 triệu đồng... Sự kiện này tiếp tục trở thành động lực cho các nhà xuất bản trong nước đã và đang có ý định đi kiện đòi lại bản quyền bị các cơ sở vi phạm trắng trợn trong thời gian qua.

Hành trình còn gian nan

Tình trạng in lậu vẫn đang là vấn đề khiến không chỉ nhà quản lý đau đầu mà các nhà xuất bản cũng “lao đao” vì bị “đánh cắp” trắng trợn bản quyền. Điều đáng nói các vụ việc phát hiện in lậu ngày càng nhiều nhưng xử lý triệt để vẫn chưa nhiều.

Việc in lậu sách không những làm ảnh hưởng đến uy tín của nhà xuất bản mà quyền lợi của người tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng rất nhiều trước nạn in cẩu thả, thiếu trách nhiệm với hàng trăm lỗi bên trong cuốn sách. Các cơ sở in lậu dùng “chiêu” giảm giá sách đến 30 - 50% so với giá bìa... và nhằm vào các cuốn sách bán chạy như trọn bộ Hạt giống tâm hồn; Chicken Soup for the Soul; Chân trần, chí thép... mới xuất bản đã bị “luộc” bởi các đầu làm sách lậu, gây thiệt hại nghiêm trọng đối với các nhà xuất bản trong nước...

Báo chí đã đưa tin rất nhiều về sách lậu, sách photo lộng hành ở Việt Nam. Tại Hà Nội, ngày 6.7, Công ty First News - Trí Việt phát hiện hành vi vi phạm bản quyền kéo dài với mức độ nghiêm trọng của Trường Quốc tế Mỹ. Hiện tại, First News đã thu thập đầy đủ chứng cứ (biên lai hóa đơn bán sách photo có dấu của Trường, hình chụp và các băng video cận cảnh các hành vi kinh doanh và tiêu thụ sách photo và CD in lậu tại đây). Công ty Luật sư Quốc tế Thiên Việt hoàn tất hồ sơ để gởi lên tòa án, mức yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với vụ kiện này 729.000.000 đồng.

Ông Nguyễn Văn Phước - GĐ Công ty First News - Trí Việt cho biết: “First News sẽ cương quyết tiếp tục điều tra và đưa ra tòa án khởi kiện những cá nhân, tổ chức, trường học, trung tâm ngoại ngữ vi phạm bản quyền để công ước Bern được thực thi thực sự tại Việt Nam”.

First News không phải là trường hợp duy nhất bị vi phạm trắng trợn bản quyền, rất nhiều NXB hiện nay cũng đang “sống dở...” trước tình trạng làm sách lậu ngày càng tinh vi như hiện nay. Ông Phước cho biết thêm, “Bản thân First News đã nhiều lần kiến nghị các cơ quan chức năng xử lý, bảo vệ nhưng tình trạng vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ vẫn không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng, gây thiệt hại lớn cho First News và các đối tác khác. Chính vì vậy, chúng tôi phải tự bảo vệ mình và kiên quyết đi tới cùng nếu các cơ sở làm lậu vẫn ngoan cố”.

Nhiều ý kiến cho rằng tình trạng sách lậu tràn lan trên thị trường, gây thiệt hại không nhỏ cho các nhà xuất bản một phần cũng do các cơ quan chức năng vẫn chưa xử lý triệt để các vụ vi phạm trong thời gian qua. Các cơ sở in lậu “giấu mặt” vẫn ngang nhiên tung ra thị trường hàng loạt sản phẩm giả kém chất lượng mà người tiêu dùng vẫn phải chịu quả là không công bằng. Ông Nguyễn Văn Phước bức xúc: “Việc chúng tôi kiên quyết theo kiện đến cùng, tốn rất nhiều thời gian và công sức không phải vì kinh tế. Cái mà chúng tôi mong muốn đó là sự hiểu biết, trách nhiệm tôn trọng đối với các nhà xuất bản chân chính. Sắp tới chúng tôi sẽ đệ đơn kiện cơ sở in Huy Thi in lậu hàng chục ngàn đầu sách của Trí Việt và còn rất nhiều các cơ sở in trong bóng tối sẽ bị chúng tôi tìm ra...”.

Những điều này tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là cả một hành trình gian nan. Bước khởi đầu thành công của Trí Việt là tín hiệu vui cho các đơn vị xuất bản nhưng để dẹp được nạn in lậu hay không vẫn là câu chuyện dài...

Theo Văn Hóa