Văn hào Roald Dahl: Có bóng tối trong những câu chuyện cổ tích?

(Thethaovanhoa.vn) - Thành phố Cardiff những ngày này giống như trong truyện cổ tích với nhiều trái đào khổng lồ lăn trên phố và hàng ngàn người đổ ra đường trong trang phục như tham dự ngày hội hóa trang. Tất cả để mừng 100 năm ngày sinh Roald Dahl - người kể chuyện số một thế giới.

• Roald Dahl: Người làm vườn tài hoa trong khu vườn ước mơ

Thành phố trong mơ dành cho Roald Dahl

Những du khách vô tình lạc bước tới thành phố cảng Cardiff, phía Nam xứ Wales vào đúng dịp cuối tuần vừa qua, hẳn sẽ tưởng mình đang mơ.

Hơn 35.000 người, từ những em bé lít nhít tới cụ già chống gậy đều hân hoan kỳ lạ trong những bộ trang phục lạ thường; còn trên đường, những quả đào đỏ mọng khổng lồ tự do“đi lại” bên cạnh đoàn xe cổ lỗ khó hiểu.

Nhà văn Roald Dahl

Bất ngờ với cảnh vật, du khách vội rảo bước tới nơi ít ồn ào hơn để rồi phát hiện, ở đâu cũng xuất hiện những “sự kiện đáng ngạc nhiên” với quái vật bò trên tường nhà, cáo đi thăng bằng, bọ rùa khổng lồ trên cao…

Tuy nhiên, càng nhìn kỹ, du khách lại càng thấy cảnh tượng thân thuộc một cách mơ hồ. Cho tới khi lắng nghe câu chuyện đang vang vọng trên đài và nhận ra mình đang ở Cardiff - quê hương của Roald Dahl, mọi thứ trở nên hoàn toàn dễ hiểu.

Đây chính là chương trình Thành phố bất ngờ mà xứ Wales quyết định tổ chức nhằm tôn vinh 100 năm ngày sinh nhà văn của thời đại Roald Dahl. Giám đốc chương trình Nigel Jamieson hân hoan chia sẻ: “Với nhiều thế hệ, Roald Dahl chính là một phần không thể thiếu trước giờ đi ngủ, trong tuổi thơ, và giúp trí tưởng tượng của chúng ta bay xa bay cao”.

Đồng quan điểm với ông Jamieson, nhiều người từ khắp nơi trên thế giới đã đổ về thành phố cảng vào dịp cuối tuần để sống lại những tháng ngày tuổi thơ và để cho con cháu của họ có cơ hội thấm nhuần những câu chuyện tuyệt vời của Roald Dahl.

Hòa chung với bữa tiệc của thế giới, Đại sứ Anh Giles Lever tại Hà Nội và Tổng lãnh sự quán Anh tại TP.HCM cũng đã tổ chức tiệc dựa theo truyện của Roald Dahl, mời các em nhỏ Việt Nam tới thưởng thức kẹo sô-cô-la và nghe những chuyện thần tiên do người kể chuyện số một thế giới viết nên.

Thành phố Cardiff trong ngày sinh nhật của Roald Dahl

Không hoàn toàn là những câu chuyện thần tiên

Ngày xửa ngày xưa, có một cậu bé tên James Henry Trotter, 4 tuổi, sống hạnh phúc cùng bố mẹ tại căn nhà xinh đẹp nằm bên bờ biển phía Nam nước Anh. Cho đến một ngày, bố mẹ cậu bị một con tê giác sổng chuồng húc chết.

Kết quả, James buộc phải tới sống với hai bà dì độc ác trên một ngọn đồi hoang vắng. Cậu bị đối xử tàn tệ, lao động như một nô lệ và bị đánh đập vô cớ. Cuộc sống cứ như vậy cho tới một chiều hè, James gặp một người đàn ông kỳ lạ. Nhờ cuộc gặp, cậu trồng được một cây đào có quả khổng lồ - thứ đã lăn xuống và nghiền nát hai bà dì…

Mở đầu như trên có vẻ không hứa hẹn gì là một câu chuyện cổ tích hợp với trẻ nhỏ. Nhưng hóa ra đó chính là James và quả đào khổng lồ - truyện mà Roald Dahl kể cho con gái trước giờ đi ngủ, và giờ được trẻ nhỏ trên toàn thế giới ưa chuộng.

Truyện đươc xuất bản ở Mỹ - một thị trường khá cởi mở - vào năm 1961 nhưng mãi tới năm 1967 mới có mặt tại quê hương, nơi tác giả thậm chí phải chịu một nửa chi phí phát hành.

Sau thành công của James và quả đào khổng lồ, Roald Dahl viết hàng loạt các câu chuyện khác, đều được trẻ nhỏ yêu thích nồng nhiệt nhưng đồng thời cũng gây ra nhiều tranh cãi.

Tác giả bị hàng loạt cáo buộc phân biệt chủng tộc, sử dụng từ ngữ thô tục và bạo lực, nhiều đoạn ám chỉ tình dục… đó là chưa kể tới “thuyết âm mưu” rằng ông có mưu đồ chính trị! Trường hợp của Dahl cũng giống như anh em Grimm thuở xưa, bị bao vây bởi những tranh cãi, mổ xẻ không ngừng.

Tuy nhiên, số người đứng lên bảo vệ ông luôn đông hơn. Giáo sư về văn học cho thiếu nhi Maria Mikolajeva thuộc Đại học Cambridge khẳng định:“Ông ấy là một trong những nhà văn viết truyện nhiều màu sắc và dịu dàng nhất cho trẻ nhỏ”.

Những đứa trẻ khi đọc truyện của Dahl không hề nhận thấy những khía cạnh đen tối mà độc giả lớn tuổi chỉ trích. Có chăng, chỉ là những bóng hình mơ hồ ám chỉ rằng cuộc sống đầy thách thức, chứ không phải chỉ toàn màu hồng mộng mơ.

Các tác phẩm văn học, ngay khi rời tay tác giả, đã không còn nguyên vẹn nữa. Nó thay đổi dựa theo góc nhìn của độc giả. Những tác phẩm của Roald Dahl, đứng vững trong lòng độc giả nhiều thế hệ, là bằng chứng hùng hồn về giá trị của nó.

Đúng như ông nói: “Nếu bạn có những suy nghĩ tươi đẹp, gương mặt bạn sẽ luôn tỏa sáng như tia nắng mặt trời và bạn lúc nào cũng đáng yêu”.

Các câu chuyện cổ tích đều đẹp nếu được nhìn qua lăng kính tuổi thơ.

Thư Vĩ
Thể thao & Văn hóa