Bình chọn '100 cuốn sách nên đọc' (Kỳ 3 & hết): Đặt nền móng cho việc đọc của mỗi người

"Mỗi người sẽ có những đề cử của riêng mình. Và bản thân họ trong mỗi giai đoạn khác nhau cũng sẽ có những lựa chọn khác nhau" - ông Nguyễn Cảnh Bình nói - "Quan trọng nhất là trong cuộc đời chúng ta luôn có bóng dáng những cuốn sách tạo ảnh hưởng sâu sắc như những tri kỷ hay những người thầy đáng tin cậy".

Bình chọn '100 cuốn sách nên đọc' (Kỳ 2): Nhóm sách phát triển bản thân dẫn đầu

Từ đầu tháng 4, việc bình chọn “100 cuốn sách nên đọc trong đời” của Omega Plus (thuộc Alpha Books) đã được phát động.

Để hiểu thêm về dự án xây dựng Tủ sách Đời người gắn với việc bình chọn 100 cuốn sách nên đọc trong đời, Thể thao & Văn hóa (TTXVN) có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch Alpha Books (Omega Plus) và cũng là người khởi xướng dự án.

Ông Bình cho biết:

- 5 năm gần đây, chúng tôi thường xuyên đưa sách đến các địa phương thông qua hàng trăm hội sách được tổ chức mỗi năm. Và tiếp cận với khách hàng ở các tỉnh thành, câu hỏi mà chúng tôi nhận được nhiều nhất là “nên đọc gì”. Một số gia đình trung lưu khá giả cũng bắt đầu quan tâm đến việc xây dựng một tủ sách nhỏ trong nhà cho bản thân và cho con cái họ. Rõ ràng, khi các điều kiện kết nối, điều kiện hạ tầng đủ mạnh, còn nhu cầu của độc giả dần trở nên bức thiết, đó chính là thời điểm phù hợp để những chương trình bình chọn và xuất bản như Tủ sách Đời người được triển khai.

Ưu tiên của chúng tôi là việc độc giả cùng tham gia vào quá trình lựa chọn những ấn phẩm mà họ cho là giá trị, phù hợp, cần thiết đối với bản thân và với xã hội. Tất nhiên những gợi ý này sẽ được tinh tuyển qua một bộ lọc là Ban cố vấn chuyên môn. Còn chúng tôi đóng vai trò là đơn vị thực thi để danh mục đó được xuất bản, tiếp cận độc giả với một cách thức và một tinh thần mới.

* Đã có những thắc mắc rằng con số 100 đầu sách có thể vô tình sẽ tạo ra tâm lý “cào bằng” khi bình chọn, khiến cho những tác giả xuất sắc khó có thể được chọn thêm cuốn thứ 2, thứ 3. Và ngược lại, những đầu sách khó đọc nhưng mang giá trị cao (chẳng hạn như các sách của Dostoievski, Jared Diamond, Trang Tử)... sẽ khó được chọn do tiêu chí “gần gũi” mà phía tổ chức đưa ra. Vậy Omega Plus sẽ điều hòa vấn đề này thế nào?

- Chúng tôi không giới hạn mỗi tác giả chỉ được chọn một tác phẩm. Tác giả tốt, được bạn đọc yêu thích, phù hợp tiêu chí vẫn có thể có nhiều hơn 1 đầu sách trong Tủ sách Đời người.

Còn lại, đây là một dự án xuất bản dựa trên sự tham gia bình chọn của cộng đồng xã hội nên các tiêu chí đặt ra cũng cần hướng tới số đông, tới những người bắt đầu bước vào ngưỡng cửa của việc đọc hoặc mong muốn hình thành thói quen đọc khoa học và hệ thống.

Nếu để ý, bạn sẽ thấy chúng tôi phát động bình chọn 100+ cuốn sách nên đọc trong đời. Giai đoạn đầu của dự án (2022 - 2024) chúng tôi đặt mục tiêu xuất bản 100 cuốn sách cơ bản cho độc giả phổ thông. Nhưng ở các giai đoạn tiếp theo của dự án, chúng tôi sẽ có những nâng cấp, có thể là 100 cuốn sách cho doanh nhân, 100 cuốn sách dành cho ngành báo chí… Khi đó, sẽ có chỗ đứng cho những cuốn sách khó và chuyên sâu.

Chúng tôi cho rằng danh mục 100 này là bước khởi đầu đặt nền móng cho việc đọc ở mỗi người và cho cả các đơn vị xuất bản tiếp tục phát triển thêm nhiều danh mục khác nữa.

* Xin được hỏi thêm về kế hoạch xuất bản 100 đầu sách được bình chọn. Rất có thể, trong số này có những tác phẩm đã được mua bản quyền và chuyển dịch bởi một số đơn vị khác. Khi ấy, dự kiến Omega Plus sẽ có sự trao đổi và phối hợp thế nào với các đơn vị bạn?

- Như đã nói ở trên, danh mục sách chúng tôi hướng tới là những cuốn sách được khẳng định giá trị theo thời gian. Chính vì là sách giá trị nên khó tránh khỏi thực tế rằng đâu đó các đơn vị xuất bản đã và đang khai thác.

Lường trước điều này, ngay từ khi khởi động dự án, Omega Plus đã tìm kiếm sự hợp tác từ các đơn vị xuất bản uy tín. Chúng tôi đã có những thỏa thuận hợp tác ban đầu với Nhà xuất bản Văn học, là đơn vị nắm giữ nguồn tư liệu lớn, có quá trình hợp tác lâu dài với các tác giả, dịch giả uy tín. Chúng tôi cũng kỳ vọng tiếp theo có thể hợp tác với các đơn vị khác để chung tay khai thác và đem đến cho bạn đọc những ấn phẩm giá trị, bởi Tủ sách Đời người không bị giới hạn trong một thể loại nhất định nào.

Xin nói thêm, chúng ta chỉ có thể phát triển nền văn hóa đọc Việt Nam hiện đại, xây dựng một xã hội ham đọc để đáp ứng nền kinh tế tri thức khi phát triển đồng loạt nhiều lĩnh vực khác nhau liên quan tới đọc sách. Và câu chuyện này không phải của riêng một tổ chức, cá nhân nào.

• Bình chọn '100 cuốn sách nên đọc' (Kỳ 2): Nhóm sách phát triển bản thân dẫn đầu
• Bình chọn '100 cuốn sách nên đọc' (Kỳ 1): Cũ trên thế giới nhưng mới ở Việt Nam

* Vậy, anh kỳ vọng danh sách “100 cuốn sách nên đọc trong đời” sẽ được khai thác như thế nào để có tác động tích cực tới văn hóa đọc? Và Omega Plus dự kiến sẽ có những hoạt động bổ trợ nào, cũng như những kỳ vọng nào, về những hoạt động bình chọn sách nào tiếp theo cho tương lai?

- Đối với Tủ sách Đời người, bên cạnh việc huy động sức mạnh cộng đồng trong việc bình chọn danh mục, chúng tôi còn lựa chọn phong cách thiết kế phù hợp để sách có thể được dùng làm quà tặng tinh thần hoặc các tủ sách gia đình. Ngoài ra, chúng tôi mong muốn có thể công bố những bản dịch mới chất lượng cho những tác phẩm đã quen thuộc, khai thác lại những cuốn sách giá trị đã tuyệt bản, đồng thời theo dõi, cập nhật xu hướng xuất bản trên thế giới để bổ sung vào danh mục Tủ sách Đời người những cuốn sách mới nhưng đã sớm khẳng định giá trị.

Bên cạnh kỳ vọng Tủ sách Đời người có thể trở thành tủ sách cốt lõi trong nhiều gia đình, Omega Plus cũng sẽ triển khai chuỗi các hoạt động trò chuyện, chia sẻ thảo luận, huấn luyện, hướng dẫn đọc… xoay quanh danh mục Tủ sách. Ngoài ra, chúng tôi cũng đặt mục tiêu tư vấn, thiết kế và tạo ra những “bản đồ chỉ dẫn” nguồn tài liệu đọc chất lượng cao.

* Xin cám ơn anh về cuộc trò chuyện!

Hoàng Nguyên (thực hiện)