“Tết về nhớ đến quê nhà/ Thịt thưng bánh tráng mặn mà khó quên!”. Câu ca dao miền Trung nghe da diết một nỗi nhớ quê của người xa xứ thèm được ăn tết ở nhà, nơi đó gia đình sum họp, quây quần bên mâm cơm và cùng… ăn món cuốn!
Có lẽ văn hóa… cuốn là kiểu ẩm thực đặc trưng của người Việt Nam khắp ba miền Nam, Trung, Bắc. Đây là cách ăn vừa đầm ấm, vui vẻ, có thể chuyện trò được lâu quanh bàn ăn và lại… ngon nữa! Gì cũng có thể cuốn được, miễn có ràng bánh tráng trong nhà. Văn hóa cuốn còn thể hiện được sự nhàn tản, ung dung, tém vén, khéo léo trong cách ăn uống của người Việt.
Ảnh minh họa
Ngày xưa, hầu như tết nào, việc mua sắm đầu tiên mẹ tôi luôn nghĩ đến những ràng bánh tráng. Phải có chục ràng loại dành để cuốn là bánh tráng mỏng, có vị hơi mặn và phải giữ cho hơi ỉu để khi cuốn không cần phải nhúng nước. Cách bảo quản bánh tráng của mẹ tôi là bọc trong lá chuối. Vùng quê tôi ngày xưa còn có một loại bánh tráng dày hơn, mặn mặn, ngọt ngọt… Tùy theo khẩu vị của từng người, bánh tráng nào cuốn cũng ngon!
Trong cái cuốn có gì? Mẹ tôi thường ví von đó là cả một thế giới động, thực vật thu nhỏ. Cái hay của văn hóa cuốn ở chỗ, dù món chủ lực có thể là cá, thịt, bì, tôm, chả lụa…. Nhưng chủ đạo phải là rau: xà lách, húng quế, húng lủi, diếp cá, ngò gai, tía tô, lá hẹ, lá ổi, kinh giới…., tùy theo đặc tính vùng miền (tỉ như người Bắc ăn kinh giới, ngò gai…; người Trung thích diếp cá, tía tô, húng quế và người Nam chuộng rau đắng, càng cua, rau sam, lá săng, lá ổi…). Còn có thêm vài thứ nữa mới ra mùi vị cuốn: dưa leo, khế, chuối chát, đồ chua (củ cải, cà rốt, đu đủ), củ kiệu…. Mẹ tôi kết luận: đó là bức tranh màu sắc đa dạng, phong phú, hấp dẫn và đủ cả “mặn,nhạt, chua, cay lẫn ngọt bùi!”
Đơn giản mà ngon nhất, xếp vị trí đầu tiên trong danh mục cuốn có lẽ là món thịt luộc cuốn bánh tráng. Bí quyết của mẹ tôi, thịt đùi phải chọn loại thịt mềm và mỡ mới ngon. Đừng nghĩ luộc miếng thịt đơn giản, trong quá trình luộc nên để lửa riu và mở hé nắp. Miếng thịt chín vừa ngon đong đếm được lòng kiên nhẫn và sự khéo léo của con người. Vớt thịt ra, nhúng sơ nước lạnh, rồi thái miếng thật mỏng. Thịt luộc cuốn bánh tráng, chấm mắm nêm, tưởng không có gì ngon hơn!
Mẹ tôi kỹ, để đảm bảo vệ sinh, trước khi pha chế mắm nêm, mẹ tôi cho mắm vào chén và chưng cách thủy. Đây là cách an toàn tuyệt đối với loại mắm sống này. Tuy mùi vị có bị giảm đôi chút, nhưng yên tâm. Tài pha chế mắm nêm của mẹ tôi phải nói là trên cả tuyệt vời. Cũng những nguyên liệu ớt, tỏi, thơm… giã nhuyễn, pha thêm đường vậy mà không hiểu sao cả nhà phải luôn chờ đến bàn tay của mẹ.
Không bao giờ tôi quên được âm thanh của "bài ca" dao thớt những ngày giáp tết. Trời còn mờ tối, mẹ tôi đã nhẹ nhàng trở dậy xách giỏ đi chợ. Lá chuối bà đã hơ và lau sạch từ tối hôm trước sắp lớp lang, gọn gàng trong cái nia. Để làm chả lụa được ngon theo mẹ tôi phải chọn thịt nạc đùi, không gợn chút mỡ nào. Thịt thái nhỏ, cho vào cối đá giã đều tay. Thường mẹ tôi là người giã chính và tôi làm thợ phụ cầm hai chiếc đũa trộn thịt cho khỏi rơi ra ngoài.
Mẹ mỏi tay thì đến phiên anh tôi vào thay để mẹ bắt đầu khâu nêm nếm gia vị: đường, tiêu giã nhuyễn, cho thêm mắm, bột ngọt, tất cả bỏ vào thịt trộn đều và giã tiếp đến khi thịt chảy nhuyễn mới cho mỡ khổ thái hột lựu, một ít hạt tiêu vào, trộn đều. Khi những cây chả được sắp sẵn sàng trên nia thì anh tôi đảm nhận việc cho vào nồi luộc. Khoảng 40 phút thì chả chín. Tất nhiên, sau đó, lũ chúng tôi được mẹ thưởng cho những cây chả nhỏ mẹ gói với thịt vét cối.
Chả lụa cũng là món cuốn bánh tráng nhanh, gọn và ngon.
Cũng có năm mẹ tôi để dành thịt giò sống bỏ tủ lạnh để làm món nem nướng. Những cây thịt nướng thơm lừng điếc mũi luôn là mùi tết khó quên và nhất là được ăn với bánh tráng cuốn rau sống chấm với nước tương. Cách làm nước tương của mẹ tôi tuy đơn giản, chỉ là cốm nếp mua về giã sơ, ngâm xíu nước cho nở đều. Gan heo, thịt nạc bằm nhuyễn với ớt, tỏi xào cho chín. Nước mắm pha với đường liều lượng vừa ăn cho vào, cuối cùng cho cốm nếp vào đảo đều, nêm nếm ít bột ngọt vừa miệng. Vậy mà không hiểu sao cũng chỉ có bàn tay mẹ mới ngon?
Tết xưa của mẹ tôi thật ra món gì cuốn cũng ngon từ thịt thưng, kho tàu, ram. Đơn giản và nhanh gọn nhất là măng cuốn bánh tráng. Nếu ớn thịt mỡ, mẹ làm ngay một chảo đậu cô ve xào và cuốn bánh tráng, chấm với mắm ớt tỏi.
Mẹ tôi giờ đây đã già lắm rồi, ngày tết bà chỉ ngồi trên ghế và nhìn chúng tôi lăng xăng. Biết con cái cả đời đi học rồi ra đi làm, ít có điều kiện gia chánh, không khéo như mẹ ngày xưa và bọn cháu bây giờ cũng ít thích món cuốn, thậm chí có đứa còn không biết cuốn làm sao cho gọn, mẹ tôi thường thở dài và ao ước được mạnh khỏe như... xưa để con cháu có được những món ngày tết ấm áp.
Mẹ đâu biết rằng giờ đây thứ gì ngày thường cũng có, những ngày tết xưa con cái háo hức các món ăn lùi lại phía sau và mất hút. Thương mẹ, chúng tôi cũng ngồi lại và làm vài món cuốn. Câu chuyện có rôm rả cách mấy rồi đám con cháu cũng tản đi nhanh vì có bao thứ đang chờ: phim trên ti-vi, Internet, game, café với bạn, du lịch… Chỉ còn mình mẹ ngồi lại nhìn xa xăm và nhớ về những hương vị của những ngày tết cũ.
Ngày 8/4, huyền thoại quần vợt Billie Jean King trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận được ngôi sao trên Đại lộ Danh vọng Hollywood theo hạng mục thể thao giải trí mới.
Nhóm nhạc đình đám Blackpink sẵn sàng bùng nổ trở lại, mở màn cho BLACKPINK 2025 WORLD TOUR được mong chờ suốt bấy lâu bằng loạt concert quy mô khủng tại Goyang vào tháng Bảy này.
Khoảng 11 giờ ngày 8/4, Công an tỉnh Bình Dương đã khống chế thành công người đàn ông cầm súng cố thủ trong một phòng trọ ở phường Hưng Định, thành phố Thuận An.
Jo Jung Suk, một trong những diễn viên được yêu mến nhất Hàn Quốc hiện nay, từng không đủ 180.000 won (hơn 3 triệu đồng) để thay đổi số phận. Giờ đây, anh là ngôi sao hàng đầu với thu nhập 5,5 tỷ won (104 tỷ đồng), có gia đình hạnh phúc và sự nghiệp rực rỡ.
Với tham vọng đưa nhan sắc Việt vươn tầm thế giới, Valentin Trần đã hé lộ những thay đổi mang tính đột phá trong cuộc thi năm nay, tất cả đều được điều chỉnh để phù hợp hơn với format và tiêu chí của đấu trường quốc tế.
U17 Việt Nam chỉ có một lựa chọn duy nhất là giành chiến thắng trước U17 UAE trong trận đấu lúc 22h00 ngày 10/4 để đảm bảo tấm vé vào tứ kết U17 châu Á 2025, đồng thời giành suất dự World Cup.
Sáng 8/4/2025, Công ty Đấu giá Hợp danh Việt Nam (VPA) đã tổ chức đấu giá một số biển xe ô tô thuộc Phiên đấu giá thứ 6. Giá trúng cao nhất thuộc về biển số xe 15K-555.55 lên tới 2.145.000.000 VNĐ.
Sau vòng 17 V-League 2024/25, cục diện cuộc đua vô địch và trụ hạng đang dần hình thành rõ nét. Ở nhóm đầu, Thép Xanh Nam Định vẫn giữ thế thượng phong nhưng chịu sức ép không nhỏ từ ba đại diện Thủ đô. Ở chiều ngược lại, các đội bóng miền Trung SHB Đà Nẵng và Quy Nhơn Bình Định đối mặt nguy cơ rớt hạng.
Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam vừa công bố danh sách 22 thành viên được triệu tập vào đội tuyển bóng chuyền nam quốc gia 2025, dưới sự dẫn dắt của HLV trưởng Trần Đình Tiền (Biên Phòng MB).
Cục Chính trị Quân khu 7 phối hợp Cục Chính trị Quân đoàn 34, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức khai mạc triển lãm chuyên đề “50 năm vang mãi bản hùng ca".
Hơn 30 tác phẩm trong triển lãm "Miền yêu thương" là sự kết hợp đầy cảm xúc và sáng tạo giữa đạo diễn, NSUT Nghiêm Nhan và họa sĩ Thiên Hải, mang đến một không gian nghệ thuật đặc sắc, nơi đạo Mẫu và đạo Phật hòa quyện, tạo nên những tác phẩm tuyệt vời về tình yêu thương và sự kính ngưỡng.
'Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối' của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên mang tới những thước phim hào hùng và bi tráng về cuộc chiến tranh nhân dân trên chiến trường Bình An Đông, Củ Chi trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bộ phim chính thức ra rạp vào ngày 4-4, đúng dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.