Vì sao bóng đá trẻ Uzbekistan mạnh mẽ, khiến cả châu Á phải chật vật mỗi khi đối đầu?

Uzbekistan, quốc gia Trung Á vốn không có truyền thống bóng đá trẻ quá mạnh lại đang bất ngờ tạo nên tiếng vang trong những năm gần đây với thành công vang dội ở các cấp độ trẻ.

Vì sao bóng đá trẻ Uzbekistan mạnh mẽ đến vậy?

U17 Uzbekistan lọt vào tứ kết World Cup 2021, U20 vô địch châu Á 2023 và vào vòng 1/8 World Cup cùng năm, và U23 Uzbekistan vừa giành tấm vé dự Olympic 2024 sau khi lọt vào trận chung kết U23 châu Á 2024.

Từ sự thành công của U23 Uzbekistan

Nhìn lại hành trình có mặt ở trận chung kết U23 châu Á 2024 của U23 Uzbekistan, thầy trò HLV Timur Kapadze đã gây ấn tượng mạnh khi toàn thắng cả 5 trận, ghi 14 bàn và không một lần thủng lưới. 

Họ thậm chí đã đánh bại U23 Việt Nam của HLV Hoàng Anh Tuấn trong trận cầu thủ tục ở lượt trận cuối vòng bảng, "dập tắt" hiện tượng U23 Indonesia và gây kinh ngạc với chiến thắng 2-0 trước các nhà đương kim vô địch U23 Saudi Arabia.

Vậy làm thế nào Uzbekistan lại tập hợp được một thế hệ trẻ tài năng như vậy? Giống như nhiều nước trên thế giới, bóng đá là môn thể thao số một ở Uzbekistan. Bóng đá bước lên tầm cao mới vào nửa cuối thập niên 2000 và đầu 2010, dưới sự bảo trợ của cựu chính trị gia Gulnara Karimova. Chính nhờ bà, đội bóng Bunyodkor trở thành một thế lực mới của bóng đá châu Á, từng chiêu mộ danh thủ Rivaldo và được dẫn dắt bởi Zico, hay Felipe Scolari...

Tuy nhiên, vào giai đoạn ảnh hưởng của bà Karimova suy yếu, Bunyodkor cũng lụi tàn. Sau đó, Uzbekistan thua Jordan ở trận tranh vé chơi play-off liên lục địa tới vòng chung kết World Cup 2014. Đó là thời điểm các nhà lãnh đạo ở đất nước Trung Á xác định lại con đường bóng đá.

Thành công của bóng đá trẻ Uzbekistan đến từ sự đầu tư bài bản và chiến lược phát triển lâu dài, khi Uzbekistan quyết tâm xây dựng nền tảng từ bóng đá trẻ. Họ đầu tư hàng chục triệu USD xây dựng cơ sở vật chất, tài trợ cho các chương trình đào tạo trẻ, đồng thời đề ra mục tiêu đưa bóng đá Uzbekistan lên tầm cao mới.

Hệ thống trung tâm đào tạo trẻ được xây dựng khắp đất nước, trong đó nổi bật là Trung tâm bóng đá trẻ Tashkent. Có rất nhiều trung tâm như thế mọc lên ở Tashkent cũng như những nơi khác trên đất nước Uzbekistan. 

Trong chương trình phát triển bóng đá được Tổng thống Uzbekistan thông qua năm 2018, có 14 học viện được thành lập, đồng thời mỗi khu vực dân cư người Uzbek đều có một sân bóng. Tại đây, các học viên không chỉ được rèn luyện kỹ thuật bóng đá mà còn được giáo dục về tinh thần thể thao, lòng dũng cảm và ý chí chiến đấu.

Chương trình đào tạo được thiết kế bài bản, khoa học, chú trọng phát triển cả thể lực, kỹ thuật và tinh thần cho các cầu thủ trẻ. Các học viên được rèn luyện kỷ luật, tuân thủ quy tắc và cống hiến hết mình cho mục tiêu chung.

Tất cả cho một mục tiêu duy nhất

Các đội bóng tại Super League Uzbekistan cũng tích cực tham gia vào công tác đào tạo trẻ. Họ đầu tư vào các học viện trẻ, tạo cơ hội cho các cầu thủ trẻ thi đấu và phát triển. Nhờ vậy, độ tuổi trung bình của các câu lạc bộ tại Super League ngày càng giảm. Bunydokor là một điển hình. 

Từng đi đầu trong việc chiêu mộ các ngôi sao ngoại luống tuổi và 5 lần vô địch trong thời kỳ hoàng kim, đại diện thủ đô Tashkent bắt đầu chú trọng công tác đào tạo trẻ và tạo không gian cho cầu thủ "cây nhà lá vườn" phát triển.

Thời điểm hiện tại, độ tuổi trung bình của Bunydokor là 23,9. Tuy nhiên con số này không phải thấp nhất ở Super League. Tuổi bình quân ở Olympic FK chỉ là 20, bao gồm 6 cầu thủ đang khoác áo U23 Uzbekistan. 

Đội bóng Olympic FK là sáng kiến của Liên đoàn bóng đá nước này và Ủy ban Olympic quốc gia, khi được thành lập năm 2021 nhằm tập hợp các cầu thủ trẻ ở các học viện trên khắp thủ đô Tashkent, trong đó có cả Trung tâm bóng đá trẻ Tashkent của Kariev, giúp họ có cơ hội thi đấu đỉnh cao. 

Cái tên Olympic gắn vào đội bóng này là sự nhấn mạnh mục tiêu lần đầu tham dự Olympic. Cuối cùng, ở vòng chung kết U23 châu Á 2024, U23 Uzbekistan đã chính thức sở hữu tấm vé chính thức đến Thế vận hội Paris mùa hè năm nay.

Thành công ở các cấp độ trẻ là bước đệm quan trọng cho mục tiêu World Cup của Uzbekistan. Với thế hệ trẻ tài năng và đầy khát vọng, Uzbekistan hoàn toàn có thể mơ về một ngày góp mặt tại sân chơi World Cup danh giá. 

Hành trình của bóng đá trẻ Uzbekistan là minh chứng cho sức mạnh của sự đầu tư bài bản và chiến lược phát triển lâu dài. Với nền tảng vững chắc đã được xây dựng, Uzbekistan hứa hẹn sẽ tiếp tục gặt hái thành công trong tương lai và tiến gần hơn với mục tiêu tới vòng chung kết World Cup.