Lối chơi của Tây Ban Nha: Tiqui-taca có cần thay đổi ?

(TT&VH)- Bao gồm cả sự ghen tị, ước đoán và việc tự lên dây cót tinh thần khi đụng phải Tây Ban Nha (TBN), có những ý kiến cho rằng lối chơi của họ sẽ bị bắt bài ở EURO này. TBN có cần thay đổi lối chơi để tái chiếm ngôi vua? Hãy điểm qua cách vận hành của các ƯCV khác để có cái nhìn thấu đáo hơn về những ý kiến này.

Từ tiqui-taca, Tây Ban Nha vẫn là vua!

Cơ sở để nói rằng cách vận hành của TBN sẽ phần nào bị vô hiệu tại EURO xuất phát từ việc Barca, CLB mang cả con người và tiqui-taca lên tuyển, đã thất bại ở mùa giải vừa rồi. Cơ sở khác là…niềm tin, người ta tin rằng sau khi bị TBN thống trị, châu Âu sẽ có ai đó làm nên một cuộc lật đổ họ.

Về cơ bản, lối đá của ĐTQG không thể được cải tiến hay thay đổi nhanh như CLB. Môi trường thi đấu và sự hình thành một ĐTQG khác hẳn CLB, lối chơi của một ĐTQG cũng mang tính bản sắc, bao hàm cả yếu tố văn hóa, con người đậm nét hơn CLB, vì thế, nó khó biến đổi hơn. Tất nhiên là bây giờ, trên góc độ bóng đá, các đội tuyển có thể học hỏi và bổ sung cho nhau những nét tinh túy về cách đá, tư duy, thông qua việc thuê HLV ngoại hay tận dụng nguồn cầu thủ đá ở giải VĐQG khác. Trong số các đội dự giải này, TBN là đội trung thành bậc nhất với triết lý bóng đá của mình.

Tiqui-taca của TBN vẫn ổn nhất- Ảnh Getty

Bóng đá đẹp nghĩa là phải giành thế chủ động chiến thuật bằng tấn công, đó là điều Đức đang cố thay đổi. Hà Lan cũng vậy, bằng cách đá phòng thủ phản công. Họ thực hiện có vẻ trơn tru hơn người Đức, nhờ kế thừa lối đá Tổng lực, Hà Lan phòng thủ rất…tổng lực và khó bị đánh bại.

Chấp nhận thay đổi cũng có cái giá nhất định .Không hẳn là Đức đánh mất tinh thần thép, đá đẹp để thắng bao giờ cũng khó hơn cách chơi thiên về thực dụng. Tương tự, hiệu quả những pha phản công của Hà Lan tới đâu cũng còn phải chờ. Chưa kể sự thay đổi lối chơi cũng cần con người phù hợp, Đức thiếu mẫu tiền đạo latin hơn và Hà Lan không có các hậu vệ giỏi.

Pháp đang trong quá trình xây dựng, cách tổ chức cũng sẽ khác thời Zidane và để tìm lại vị thế, họ sẽ mất một thời gian nữa. Italia khủng hoảng nhân tài dù về lối chơi, họ trung thành với truyền thống của mình. Người Anh có quá ít hy vọng vô địch bởi sự thua sút về chất lượng đội ngũ và tính hữu dụng lối chơi.

Trong bối cảnh như thế, tiqui-taca của TBN vẫn ổn nhất. Đấy là kế thừa và kết tinh của truyền thống bóng đá TBN, thăng hoa bởi những tài năng xuất chúng ở hàng tiền vệ. Del Bosque chẳng phải thay đổi gì, ông có con người, có vị thế. Ông không có Messi nhưng các ĐTQG cũng không có Mourinho, Real hay Chelsea cũng không tồn tại !

Trừ các trận giao hữu mà TBN đá như đùa, EURO 2008 và World Cup 2010 vừa rồi, ai khắc chế được TBN? Vậy đâu là cơ sở để bắt bài họ lần này ?

Cơ sở của đổi thay

Bóng đá không hoàn toàn là phép so sánh logic. Thắng TBN thì khó, nhưng cố cầm hòa và loại họ bằng penalty thì khả dĩ. Vì vậy, cần phải tính tới chuyện các ƯCV khác, không phải thay đổi lối chơi, mà thay đổi chiến thuật, chấp nhận dựng "xe bus " để loại TBN.

Tất nhiên không phải ai cũng thủ được như …Chelsea để loại Barca (hình ảnh của TBN!), nhưng Del Bosque phải lưu tâm: Ông mất tiền đạo và trung vệ tốt nhất, Villa và Puyol, bên cạnh việc sẽ phần nào "mất" Xavi!

Mất Villa nghĩa là mất mũi nhọn số 1 trong lịch sử TBN, mất một người có khả năng tham gia vào tiqui-taca tốt bậc nhất trong số các chân sút, hệ quả là phần nào tính nhịp điệu trong lối chơi cũng bị mất. Giải pháp: Đánh thức tiềm năng săn bàn của các số 9 như Negredo, Torres và Llorente. Nhưng dù sao, với họ, tiqui-taca cũng đã bị mất một phần "chất".

Không Puyol nghĩa là vắng một chốt chặn an toàn và đáng tin nhất tuyến sau, một thủ lĩnh tinh thần. Bù lại, người thay anh là Ramos mềm mại hơn khi tham gia lên bóng tạo đột biến trong lối chơi, nhưng Busquets hay Alonso cũng phải để tâm đến trách nhiệm phòng thủ nhiều hơn.   

Xavi sẽ không còn sung sức như trước nữa, điều đó tạo điều kiện cho Iniesta phô diễn năng lực đạo diễn của mình. Tiqui-taca sẽ biến ảo hơn, nhưng có thể hàng thủ phải cảnh giác hơn với các pha phản công.

Thất bại của Barca không bắt nguồn từ lối chơi. TBN, kế thừa lối đá Barca, nếu thay đổi, thì đó là để họ chắc thắng hơn chứ không phải sợ bắt bài, còn vòng bảng chẳng phải là vấn đề với họ.

Huỳnh Anh