Vụ Việt Á: Xét xử vụ án xảy ra tại CDC Ninh Thuận

Sáng 22/3, Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Thuận mở phiên sơ thẩm hình sự xét xử đối với hai bị cáo Dương Bá Thanh Dân và Nguyễn Đăng Đức là cựu cán bộ và nhân viên Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Thuận (CDC Ninh Thuận) cùng về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại khoản 3, Điều 222 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.

Theo cáo trạng, đầu năm 2020, COVID-19 bùng phát trên cả nước, các cơ sở y tế ở tỉnh Ninh Thuận cần có vật tư y tế dùng vào việc xét nghiệm để phát hiện dịch bệnh phục vụ việc điều trị và phòng, chống dịch bệnh lây lan.

Xuất phát từ việc ông Nguyễn Nhị Linh - Giám đốc CDC Ninh Thuận chỉ đạo hợp thức hồ sơ đấu thầu để chỉ định thầu nhằm thanh toán số lượng kit test xét nghiệm COVID-19 mà CDC Ninh Thuận đã mượn trước đó của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) để sử dụng phục vụ phòng, chống dịch khẩn cấp theo chỉ đạo của UBND tỉnh và Sở Y tế, Dương Bá Thanh Dân (Trưởng khoa Dược, Tổ trưởng Tổ tư vấn đấu thầu) và Nguyễn Đăng Đức (nhân viên khoa Dược, Tổ phó Tổ tư vấn đấu thầu) cùng có trách nhiệm thu thập các báo giá đã thống nhất với Dương Thị Yến Trâm (Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính ) sử dụng các báo giá do Công ty Việt Á cung cấp để làm hồ sơ xin kinh phí, dự toán danh mục mua sắm hàng hóa và xây dựng giá gói thầu.

Trong thời gian từ tháng 7/2020 đến tháng 12/2021, CDC Ninh Thuận đã mượn trước 159.886 kit test xét nghiệm và 90.240 test hóa chất xét nghiệm của Công ty Việt Á, tương đương số tiền hàng trên 72,7 tỷ đồng. Từ tháng 8/2020 đến tháng 10/2021, sau khi có kinh phí phòng, chống dịch, ông Nguyễn Nhị Linh chỉ đạo cho Dương Bá Thanh Dân và Dương Thị Yến Trâm hợp thức 5 hồ sơ nhằm chỉ định thầu, ký hợp đồng mua bán và thanh toán cho Công ty Việt Á với số tiền trên 13,6 tỷ đồng.

Quá trình điều ra xác định, cả hai bị cáo Dân và Đức đã tham gia xây dựng hồ sơ yêu cầu chỉ định thầu, đánh giá hồ sơ đề xuất và đề nghị phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu nhằm chỉ định thầu trái pháp luật cho Công ty Việt Á để thanh toán tiền đối với số hàng đã mượn sử dụng trước đó, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước do CDC Ninh Thuận quản lý, sử dụng trên 9,1 tỷ đồng.

Liên quan đến vụ án, Lê Trung Nguyên (nhân viên kinh doanh của Công ty Việt Á) khai có đưa cho Nguyễn Đăng Đức và Nguyễn Quang Tuyến (Phó Trưởng khoa Xét nghiệm CDC Ninh Thuận) tổng số tiền trích phần trăm ngoài hợp đồng là 1,83 tỷ đồng (trong đó, Đức trên 1,6 tỷ đồng và Tuyến 225 triệu đồng). Tuy nhiên, bị cáo Đức chỉ thừa nhận có nhận của Nguyên 70 triệu đồng để bồi dưỡng cho các cá nhân giúp làm các thủ tục hồ sơ đấu thầu. Đức khai đã chi hết số tiền 70 triệu đồng cho những người này theo đề nghị của Nguyên; tuy nhiên những người này không thừa nhận có nhận tiền, nên bị cáo đã nộp số tiền này cho Cơ quan điều tra. Số tiền còn lại 1,76 tỷ đồng, Tuyến và Đức không thừa nhận có nhận tiền nhưng chưa được điều tra làm rõ, nên Cơ quan điều tra tách hành vi này ra để thụ tiếp tục thụ lý giải quyết theo quy định của pháp luật.

Các bị cáo Dân và Đức bị khởi tố, bắt tạm giam từ ngày 6/3/2023. Đến ngày 5/10/2023 Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Ninh Thuận ra Quyết định hủy bỏ biện pháp tạm giam để cho tại ngoại. Quá trình giải quyết vụ án, Tòa đánh giá cả hai bị cáo đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan tố tụng, có nhiều thành tích. Các bị cáo cũng có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng, đã nộp lại số tiền hưởng lợi bất chính. Sai phạm diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh, các bị cáo thực hiện việc mua sắm với mong muốn có sản phẩm kit test để phục vụ phòng, chống dịch. Các bị cáo có nhiều cống hiến cho xã hội, đặc biệt là quá trình phòng, chống dịch. Ngoài ra, gia đình các bị cáo có công với cách mạng. CDC Ninh Thuận cũng đã xin Hội đồng Xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

Ngoài việc khởi tố đối với hai bị cáo Dương Bá Thanh Dân và Nguyễn Đăng Đức, trong vụ án này còn có một số người liên quan đến việc tổ chức đấu thầu trái pháp luật, gồm: Ông Nguyễn Nhị Linh - Giám đốc CDC Ninh Thuận; bà Dương Thị Yến Trâm, Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, Tổ trưởng Tổ thẩm định CDC Ninh Thuận; ông Lê Ngọc Linh Tùng, Tổ trưởng Tổ tư vấn đấu thầu của 4 gói thầu và một cá nhân khác. Cơ quan điều tra đã xét nguyên nhân, hoàn cảnh dẫn đến sai phạm; không vụ lợi; có thái độ hợp tác với cơ quan chức năng trong việc phát hiện xử lý tội phạm; đồng thời căn cứ vào chính sách khoan hồng đặc biệt của Đảng và pháp luật của Nhà nước, Cơ quan điều tra không khởi tố xử lý trách nhiệm hình sự đối với những người này.

Sau khi xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, Hội đồng Xét xử tuyên phạt Dương Bá Thanh Dân và Nguyễn Đăng Đức cùng mức án 3 năm tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 5 năm. Đối với số tiền hơn 9,1 tỷ đồng mà các bị cáo và những người liên quan gây thiệt hại do chỉ định thầu trái pháp luật, nội dung này đã được đề cập giải quyết trong vụ án do Bộ Công an khởi tố, điều tra nên không xem xét xử lý trong vụ án này.