Đầu tư như Warren Buffett

Warren Buffett, nhà đầu tư đã gặt hái nhiều thành công trên TTCK

Tiến sĩ Miles đã bỏ ra rất nhiều năm để nghiên cứu về Buffett và quỹ đầu tư Berkshire Hathaway của ông, và đã cho ra đời ba cuốn sách nổi tiếng về Warren Buffett, cũng như đã đi nhiều nơi để diễn thuyết về bí quyết thành công của Buffett.

Lời khuyên của Warren Buffett

Không phải chỉ thiên tài mới thành công trong đầu tư. Để thành công, nhà đầu tư cần biết mình muốn gì và phải làm gì. Theo ông Miles, “Buffett luôn khuyên các nhà đầu tư phải biết đầu tư là gì”.

Còn ông Buffett định nghĩa về đầu tư như sau: “Bạn phải mua một đô la mà chỉ trả 50 xu. Đó là đầu tư giá trị”. “Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, bạn phải luôn suy nghĩ mình là nhà đầu tư chứ không phải đầu cơ”, Buffett thường nói như thế.

Có ba khái niệm cơ bản về đầu tư mà nhà đầu tư phải biết. Trước hết là giá thị trường (market price), là giá bán cổ phiếu trên thị trường niêm yết, hay giá thỏa thuận mua bán trên thị trường OTC.

Thứ hai là giá trị sổ sách (book value), được tính bởi tài sản có của doanh nghiệp trừ đi tài sản nợ.

Cuối cùng, và cũng là quan trọng nhất, là giá trị nội tại (intrinsic value), nghĩa là toàn bộ giá trị mà khoản đầu tư mang lại.

Vậy làm thế nào để nhà đầu tư có thể tạo ra một đô la từ 50 xu? Ông Miles cho biết: “Bạn phải khai thác công ty đó. Làm thế nào? Trước nhất bạn phải đánh giá khả năng của ban lãnh đạo công ty. Ông Buffett luôn khuyên các nhà đầu tư rằng họ chỉ nên tin tưởng vào ban quản trị của một công ty khi người quản lý có ba đặc điểm sau: sự liêm chính (integrity), nghị lực (energy) và trí tuệ (intelligence). Nếu thiếu một trong ba yếu tố trên, đó không thể là một người quản lý giỏi.

Điều thứ hai nhà đầu tư phải quan tâm là quản trị doanh nghiệp (corporate governance). Dù cho ban quản lý của công ty rất thông minh và có thể lèo lái công ty đạt được mục tiêu đề ra, nhưng nếu ban quản lý đó không có đạo đức thì sự hưng thịnh của công ty cũng sẽ không bền. Để đánh giá được giá trị này của công ty, nhà đầu tư, dù sở hữu rất ít cổ phiếu, cũng cần phải theo dõi công ty, tham gia vào bất cứ các cuộc họp mở nào, thường xuyên liên hệ với các chuyên viên quan hệ đầu tư của công ty, xem trang web của công ty để biết tình hình hoạt động của nó.

Các nhà đầu tư Việt Nam nên tỉnh táo, đừng để bất cứ một tin đồn nào làm ảnh hưởng đến quyết định của mình. Trong những thời điểm khó khăn, rất nhiều nhà đầu tư phải chịu những khoản lỗ lớn. Những thời điểm này chính là những thời điểm thuận lợi cho các nhà đầu tư thông minh. Nếu bạn tin mình là một nhà đầu tư thông minh, bạn phải kiếm được nhiều lợi nhuận khi thị trường đi xuống hơn là khi thị trường đi lên".

Một trong những yếu tố rất quan trọng khi đánh giá giá trị của bất cứ một công ty nào chính là bản báo cáo thường niên hay định kỳ của công ty đó. Ông Miles cho biết: “Chính nhờ thói quen đọc bản báo cáo thường niên của các công ty niêm yết mà ông Buffett đã kiếm được một khoản lợi lớn cho Berkshire Hathaway.

Năm 2005, trong một lần đọc báo cáo thường niên của các công ty Trung Quốc, ông Buffett đã nhìn thấy được tiềm năng mà Công ty Petro China có thể mang lại. Lúc đó, ông Buffett đã bỏ ra 500 triệu USD đầu tư vào Petro China. Ba năm sau, giá trị cổ phiếu mà ông nắm giữ ở Petro China đã tăng từ 500 triệu USD lên 3,5 tỉ USD. Câu chuyện PetroChina chính là một trong những câu chuyện về đầu tư thành công của thiên tài Buffett”.

Có quá nhiều công ty trong nhiều lĩnh vực khác nhau, vậy nhà đầu tư biết chọn công ty nào? Họ không thể đọc hết các bản báo cáo tài chính.

“Theo ông Buffet, nhà đầu tư nên chọn những lĩnh vực mà mình hiểu rõ. Sau đó là chọn các công ty trong lĩnh vực đó và nghiên cứu các báo cáo tài chính của họ. Trong bản báo cáo tài chính, nhà đầu tư có thể biết công ty đó đang làm ăn ra sao, tầm nhìn của nhà quản lý, tương lai của lĩnh vực công ty đó hoạt động và các kế hoạch hành động cũng như mục tiêu của công ty trong tương lai”, ông Miles chia sẻ.

Nhà đầu tư thông minh

“Thị trường nào cũng vậy, luôn có các tin đồn. Điều quan trọng mà nhà đầu tư cần có chính là cái đầu tỉnh táo để đánh giá. Số đông các nhà đầu tư, theo Benjamin Graham, trong cuốn Intelligent Investor (cuốn cẩm nang của Warren Buffett), được gọi là “ông Thị trường” (Mr. Market). Họ mua vào khi vui và sẵn sàng trả giá gấp đôi để mua được cổ phiếu yêu thích của mình. Nhưng khi buồn, họ sẵn sàng bán lại nó với giá còn một nửa.

Nhà đầu tư khôn ngoan không nên đi theo “ông Thị trường” mà phải hiểu rõ tâm tính của ông ta và lợi dụng đặc điểm này. Người thắng cuộc trên thị trường chứng khoán là người biết sử dụng lý trí của mình, không để cảm xúc chế ngự. Phải luôn xem chừng “ông Thị trường”, xem ông ta hành động thế nào. Nhà đầu tư khôn ngoan chỉ nên bán ra khi “ông Thị trường” vui và mua vào khi ông ta buồn”.

Ngoài ra, nhà đầu tư phải xem cổ phiếu là doanh nghiệp, đầu tư chứng khoán là đầu tư xây dựng doanh nghiệp đó. “Bạn đừng mang tư tưởng đầu cơ khi bước chân vào thị trường chứng khoán”, ông nói.

Và một điều quan trọng nhà đầu tư cần phải quan tâm chính là biên độ an toàn (margin of safety), mà theo định nghĩa của ông Benjamin Graham trong cuốn Intelligent Investor, là giá mà một khoản đầu tư có thể được thực hiện với rủi ro thấp nhất.

Ông Miles cho biết, “Buffett nói rằng mỗi nhà đầu tư có những cách tính toán riêng. Các cách tính toán này có thể sai, do có những yếu tố ngoài thị trường, không đoán trước được ảnh hưởng đến giá trị của cổ phiếu. Do đó nhà đầu tư phải tính đến biên độ an toàn”.

Warren Buffet có hai nguyên tắc đầu tư tâm đắc mà ông thường nói với những nhà đầu tư của mình. Một là “không được lỗ” và hai là “không được quên nguyên tắc một”.

Ông Miles kết thúc buổi nói chuyên bằng một lời khuyên: “Các nhà đầu tư Việt Nam nên tỉnh táo, đừng để bất cứ một tin đồn nào làm ảnh hưởng đến quyết định của mình. Trong những thời điểm khó khăn, rất nhiều nhà đầu tư phải chịu những khoản lỗ lớn. Những thời điểm này chính là những thời điểm thuận lợi cho các nhà đầu tư thông minh. Nếu bạn tin mình là một nhà đầu tư thông minh, bạn phải kiếm được nhiều lợi nhuận khi thị trường đi xuống hơn là khi thị trường đi lên.